Bắc Hàn hôm Thứ Năm tiến hành vụ phóng phi đạn đạn đạo xuyên lục địa đầu tiên trong một tháng, có thể là lần đầu tiên thử nghiệm một phi đạn mới cơ động hơn, khó phát hiện hơn, các nước láng giềng cho biết, khi nước này mở rộng hành động khiêu khích và thử nghiệm vũ khí mới.
Nhật Bản đã nhanh chóng kêu gọi cư dân trên một hòn đảo phía bắc tìm nơi trú ẩn trong một dấu hiệu thể hiện sự cảnh giác trước các mối đe dọa hỏa tiễn đang gia tăng của Triều Tiên.
Trong một tuyên bố, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc cho biết hỏa tiễn được phóng ở góc cao gần thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên và rơi xuống vùng biển giữa Bán đảo Triều Tiên và Nhật Bản sau quãng đường bay 1.000 km (620 dặm).
Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ gọi đó là hỏa tiễn tầm xa và chính phủ Nhật Bản cho rằng nó có thể có tầm bắn xuyên lục địa.
Quân đội Hàn Quốc tin rằng Triều Tiên đã phóng một loại hỏa tiễn đạn đạo mới, có thể sử dụng nhiên liệu rắn, một quan chức quốc phòng giấu tên cho biết.
Nếu vụ phóng liên quan đến ICBM nhiên liệu rắn, thì đó sẽ là vụ thử đầu tiên của Triều Tiên đối với loại vũ khí này. Tất cả các ICBM được biết đến của Triều Tiên đều sử dụng nhiên liệu đẩy lỏng phải được nạp nhiên liệu trước khi phóng. Nhưng nhiên liệu trong vũ khí nhiên liệu rắn đã được nạp sẵn, cho phép nó di chuyển dễ dàng hơn và bắn nhanh hơn.
ICBM nhiên liệu rắn là một trong những vũ khí công nghệ cao quan trọng mà nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un tuyên bố sẽ chế tạo để đối phó tốt hơn với cái mà ông gọi là các mối đe dọa quân sự của Mỹ. Ông cũng muốn có một hỏa tiễn đa đầu đạn, một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, một hỏa tiễn siêu thanh và một vệ tinh do thám.
Kim Dong-yub, giáo sư tại Đại học Nghiên cứu Triều Tiên ở Seoul, cho biết vụ phóng có thể liên quan đến một hỏa tiễn tầm trung hoặc tầm xa mới chạy bằng nhiên liệu rắn, hoặc có liên quan đến việc Triều Tiên chuẩn bị phóng vệ tinh do thám.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Adrienne Watson cho biết vụ phóng mới nhất “làm gia tăng căng thẳng một cách không cần thiết và có nguy cơ gây bất ổn tình hình an ninh trong khu vực”. Watson cho biết Hoa Kỳ sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để đảm bảo an ninh cho quê hương Hoa Kỳ và các đồng minh Nam Hàn và Nhật Bản.
Trong cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng An ninh Quốc gia Seoul, các quan chức nhấn mạnh sự cần thiết phải thắt chặt hợp tác an ninh ba bên với Washington và Tokyo. Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã tổ chức một cuộc họp với NSC của mình để phân tích vụ phóng và phản ứng của Nhật Bản.
Các đặc phái viên hạt nhân của Seoul, Washington và Tokyo đã tổ chức một cuộc điện đàm trong đó họ kêu gọi một “phản ứng quốc tế thống nhất và quyết đoán” đối với các hành động khiêu khích của Triều Tiên và nỗ lực mạnh mẽ hơn để ngăn chặn việc Triều Tiên tài trợ bất hợp pháp cho chương trình vũ khí của nước này.
Triều Tiên thường phóng thử hỏa tiễn về phía vùng biển quốc tế giữa Bán đảo Triều Tiên và Nhật Bản, sử dụng quỹ đạo bay cao để tránh các nước láng giềng. Hàn Quốc và Nhật Bản thường không ban hành lệnh sơ tán trừ khi họ xác định được vũ khí của Triều Tiên đang bay về hướng của họ.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasukazu Hamada nói với các phóng viên rằng hỏa tiễn Triều Tiên phóng hôm thứ Năm đã không vươn tới vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản. Nhưng chính quyền Nhật Bản vẫn kêu gọi người dân trên hòn đảo cực bắc Hokkaido tìm nơi trú ẩn và tạm thời đình chỉ các dịch vụ xe lửa, xe buýt và tàu điện ngầm ở đó. Cộng đồng địa phương cũng kích hoạt còi báo động thông qua loa cộng đồng, kêu gọi mọi người sơ tán.
Chính phủ sau đó đã rút lại cảnh báo hỏa tiễn, nói rằng không có khả năng hỏa tiễn hạ cánh gần Hokkaido. Chánh văn phòng Nội các Hirokazu Matsuno nói với các phóng viên rằng cảnh báo này dựa trên đánh giá ban đầu của Bộ Quốc phòng Nhật Bản về đường đi của hỏa tiễn và là một bước “thích hợp” để ưu tiên sự an toàn của người dân.
Các nhà chức trách Nhật Bản đã ban hành lệnh sơ tán tương tự vào tháng 10 khi một hỏa tiễn tầm trung của Triều Tiên bay qua Nhật Bản trong một vụ phóng chứng tỏ khả năng vươn tới lãnh thổ Guam của Mỹ ở Thái Bình Dương.
Vụ phóng hôm thứ Năm là vụ phóng hỏa tiễn tầm xa đầu tiên của Triều Tiên kể từ khi nước này thử nghiệm ICBM Hwasong-17 nhiên liệu lỏng, tầm xa nhất vào ngày 16 tháng 3. Kim Jong Un đã xem xét các kế hoạch tấn công của nước mình vào thứ Hai và tuyên bố sẽ tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình.
Triều Tiên đã phóng khoảng 100 hỏa tiễn kể từ đầu năm 2022, nhiều hỏa tiễn trong số đó có khả năng mang đầu đạn hạt nhân đặt lục địa Mỹ, Hàn Quốc hoặc Nhật Bản trong tầm tấn công.
Cuộc thử nghiệm của Triều Tiên phần lớn là để phản đối các cuộc tập trận quân sự giữa Hàn Quốc và Hoa Kỳ mà họ coi là một cuộc diễn tập cho một cuộc xâm lược. Một số nhà quan sát cho rằng Triều Tiên sử dụng các cuộc tập trận của các đối thủ như một cái cớ để hiện đại hóa kho vũ khí của mình và gây áp lực buộc Washington và Seoul phải nhượng bộ, chẳng hạn như dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế. Các quan chức Hàn Quốc và Mỹ cho biết cuộc tập trận của họ có bản chất phòng thủ và được sắp xếp để đối phó với các mối đe dọa hỏa tiễn và hạt nhân ngày càng tăng của Triều Tiên.
Triều Tiên đã tiết lộ một loại đầu đạn hạt nhân mới vào cuối tháng 3, làm dấy lên lo ngại nước này có thể tiến hành vụ thử hạt nhân đầu tiên sau hơn 5 năm. Các chuyên gia nước ngoài tranh luận liệu Triều Tiên đã phát triển các đầu đạn đủ nhỏ và nhẹ để lắp vào các hỏa tiễn tiên tiến hơn của nước này hay chưa.
Các quan chức Hàn Quốc cho biết Triều Tiên đã không đáp lại lời kêu gọi của Hàn Quốc về việc thiết lập các đường dây nóng liên Triều xuyên biên giới trong khoảng một tuần. Thông tin liên lạc trên các kênh đó nhằm ngăn chặn các cuộc đụng độ ngẫu nhiên dọc theo ranh giới biển phía tây đang tranh chấp của các đối thủ.
Hôm thứ Ba, Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Kwon Youngse đã bày tỏ “rất lấy làm tiếc” về điều mà ông gọi là “thái độ đơn phương và vô trách nhiệm” của Triều Tiên đối với các đường dây nóng.
Kho vũ khí hạt nhân tiên tiến của Triều Tiên dự kiến sẽ là chủ đề chính trong hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và Tổng thống Mỹ Joe Biden vào cuối tháng này tại Washington.
Các chuyên gia cho rằng các cuộc thảo luận giữa các nhà lãnh đạo thế giới tại cuộc họp G7 của Nhật Bản vào tháng 5 có thể rất quan trọng để duy trì áp lực ngoại giao đối với Triều Tiên. Các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là Trung Quốc và Nga đã ngăn chặn các biện pháp trừng phạt chặt chẽ hơn đối với Triều Tiên trong những tháng gần đây, nhấn mạnh sự chia rẽ sâu sắc bởi cuộc chiến của Nga với Ukraine.
Việt Linh (Theo Asia Times)