Các nhóm nhân quyền đã lên án việc kết án một nhà hoạt động Ba Lan vì đã cung cấp thuốc phá thai cho một phụ nữ mang thai trong một phiên tòa mang tính bước ngoặt theo luật phá thai cực kỳ nghiêm ngặt của đất nước.
Tòa án Warsaw hôm thứ Ba đã kết luận nhà hoạt động Justyna Wydrzyńska phạm tội hỗ trợ phá thai bằng cách cung cấp thuốc và kết án cô 30 giờ lao động công ích mỗi tháng trong 8 tháng, theo thẩm phán.
Vụ việc tạo tiền lệ ở quốc gia đã có một số luật phá thai hạn chế nhất ở châu Âu, điều mà các nhà quan sát nhân quyền tin rằng sẽ tiếp tục đàn áp quyền sinh sản của phụ nữ.
Wydrzyńska là người đồng sáng lập nhóm hoạt động Ba Lan, Abortion Dream Team, tổ chức vận động chống lại sự kỳ thị phá thai ở nước này.
Trong một bài đăng trên trang web của mình, Abortion Dream Team cho biết Wydrzyńska đã cung cấp những viên thuốc cho một phụ nữ tên Ania, người đã kết hôn với “một người đàn ông bạo hành”, người đã đe dọa sẽ báo cáo một vụ bắt cóc nếu cô đến Đức cùng đứa con trai 3 tuổi của mình trong một thời gian dài.
Đối tác của Ania đã báo cáo cô với cảnh sát, người sau đó đã tịch thu những viên thuốc.
Wydrzyńska nói với tòa rằng cô ấy “không bao giờ muốn bất kỳ người phụ nữ nào phải ở một mình trong những tình huống khó khăn này”, đồng thời nói thêm rằng cô ấy “không xấu hổ” về quyết định hỗ trợ người phụ nữ mang thai của mình.
“Tôi không cảm thấy tội lỗi gì cả. Tôi chỉ ngồi đó và lắng nghe như thể nó chẳng liên quan gì đến tôi cả. Tôi không chấp nhận phán quyết,” nhà hoạt động nói với các nhà báo bên ngoài phòng xử án sau phiên điều trần.
Vụ án đánh dấu “lần đầu tiên trong lịch sử gần đây một người bảo vệ nhân quyền ở châu Âu bị truy tố và kết án vì hỗ trợ phá thai,” theo Trung tâm Quyền sinh sản (CRR), một tổ chức nhân quyền toàn cầu gồm các luật sư và những người bênh vực.
Trong một tuyên bố hôm thứ Ba, cố vấn pháp lý cấp cao của CRR, Keina Yoshida, đã gọi bản án của Wydrzyńska là “lo ngại sâu sắc”.
Agnes Callamard, người đứng đầu Tổ chức Ân xá Quốc tế, đã cảnh báo trong một tuyên bố rằng vụ việc “đặt ra một tiền lệ nguy hiểm ở Ba Lan, nơi việc phá thai gần như bị cấm hoàn toàn và đưa ra một bức ảnh chụp nhanh về hậu quả của những luật hạn chế như vậy”.
Ở Ba Lan, phá thai chỉ được phép nếu mang thai là kết quả của một vụ hiếp dâm hoặc loạn luân hoặc nếu tính mạng của người mẹ được coi là có nguy cơ.
Đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền của đất nước đã cam kết thắt chặt luật phá thai kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2015, tập trung vào việc loại bỏ quyền phá thai của các bà mẹ trong trường hợp thai nhi có dị tật gây tử vong.
Mặc dù phe đối lập trong quốc hội đã ngăn cản đảng này sửa đổi luật vào tháng 10 năm 2020, nhưng Tòa án Hiến pháp Ba Lan – tòa án cao nhất của nước này – đã phán quyết rằng việc phụ nữ chấm dứt thai kỳ trong trường hợp thai nhi có bất thường là vi hiến, cho rằng ngoại lệ cấu thành “thực hành ưu sinh”.
Theo Tổ chức Ân xá, phán quyết này “đã loại bỏ một trong những cơ sở pháp lý duy nhất còn lại đối với việc phá thai theo luật hạn chế cao của Ba Lan và việc luật này có hiệu lực đồng nghĩa với việc hiện tại Ba Lan gần như cấm hoàn toàn việc phá thai”.
Trong tuyên bố hôm thứ Ba, Callamard của Tổ chức Ân xá cho biết bản án của Wydrzyńska “đánh dấu mức thấp đáng buồn trong việc đàn áp quyền sinh sản ở Ba Lan,” đồng thời cho biết thêm các luật sư của nhà hoạt động có kế hoạch kháng cáo bản án – không phải là phán quyết cuối cùng.
Việt Linh (Theo AP News)