Các phi công máy bay chiến đấu của Nga tham gia vào một sự cố với một máy bay không người lái của Mỹ khiến nó bị rơi sẽ được trao giải thưởng cấp nhà nước, Bộ Quốc phòng thông báo hôm thứ Sáu. Hành động này dường như báo hiệu ý định của Moscow trong việc áp dụng lập trường hung hăng hơn đối với các chuyến bay do thám của Mỹ trong tương lai.
Quân đội Hoa Kỳ cho biết họ đã thả rơi MQ-9 Reaper của Lực lượng Không quân ở Biển Đen hôm thứ Ba sau khi một cặp máy bay chiến đấu của Nga đổ nhiên liệu vào máy bay không người lái giám sát và sau đó một trong số chúng va vào cánh quạt của nó khi nó đang bay trong không phận quốc tế. Moscow đã phủ nhận việc máy bay chiến đấu của họ bắn trúng máy bay không người lái, cáo buộc rằng nó đã bị rơi khi đang thực hiện một thao tác sắc bén. Họ nói rằng các máy bay chiến đấu của họ đã phản ứng trước việc vi phạm vùng cấm bay mà Nga đã thiết lập ở khu vực gần Crimea trong bối cảnh giao tranh ở Ukraine.
Hôm thứ Sáu, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu ca ngợi các phi công đã ngăn máy bay không người lái bay vào khu vực mà Moscow đã cấm các chuyến bay. Bộ Quốc phòng cho biết lệnh cấm là “phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.”
Thông báo của Moscow được đưa ra một ngày sau khi quân đội Mỹ công bố đoạn phim màu dài 42 giây đã được giải mật cho thấy một máy bay chiến đấu Su-27 của Nga tiếp cận phía sau máy bay không người lái của Mỹ và xả nhiên liệu khi nó bay qua nơi dường như nhằm mục đích làm mù các thiết bị quang học của máy bay không người lái.
Ở cách tiếp cận thứ hai, chính chiếc máy bay phản lực đó hoặc một chiếc Su-27 khác của Nga đang theo dõi chiếc MQ-9 đã đâm vào cánh quạt của máy bay không người lái, làm hỏng một cánh quạt, theo quân đội Hoa Kỳ, sau đó họ cho biết họ đã cho rơi chiếc máy bay xuống biển. Đoạn video không cho thấy vụ va chạm, mặc dù nó cho thấy cánh quạt bị hư hại.
Các nhà lãnh đạo quốc phòng và quân sự hàng đầu của Hoa Kỳ và Nga đã phát biểu hôm thứ Tư về việc phá hủy máy bay không người lái, nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của sự kiện. Các cuộc gọi giữa Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Tướng Valery Gerasimov, Tổng Tham mưu trưởng Nga, là cuộc điện đàm đầu tiên kể từ tháng 10.
Trong khi chỉ trích Nga có hành động “liều lĩnh”, Tòa Bạch Ốc cũng cố gắng tránh làm trầm trọng thêm căng thẳng. Các quan chức Mỹ nhấn mạnh rằng họ chưa thể xác định liệu phi công Nga có cố tình tấn công máy bay không người lái của Mỹ hay không và nhấn mạnh rằng các đường dây liên lạc với Moscow vẫn mở.
Các quan chức Nga cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì các đường dây liên lạc, nhưng họ chỉ trích gay gắt hành động của Mỹ là coi thường vùng cấm bay của Moscow.
“Đây là một dấu hiệu rõ ràng rằng Nga sẽ tiếp tục bắn hạ các máy bay không người lái của Mỹ,” nhà phân tích chính trị ủng hộ Điện Kremlin, ông Sergei Markov viết trong một bài bình luận về thông báo trao giải. “Quyết định này sẽ nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ xã hội Nga muốn chính phủ thắt chặt chính sách của mình.”
Moscow đã nhiều lần bày tỏ lo ngại về các chuyến bay tình báo của Mỹ gần Crimea, nơi Nga đã chiếm giữ từ Ukraine vào năm 2014 trong bối cảnh bị cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ. Điện Kremlin cáo buộc Mỹ và các đồng minh can dự vào cuộc xung đột bằng cách cung cấp vũ khí và chia sẻ thông tin tình báo với Kiev.
Một số quan chức Nga cáo buộc rằng các chuyến bay giám sát của Hoa Kỳ đã giúp thu thập thông tin tình báo cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu của Nga.
Việt Linh (Theo Huffpost)