Biden cho biết ông sẽ ủng hộ một thỏa hiệp trong cuộc đại tu tư pháp, đồng thời khuyến khích kiểm tra và cân bằng cũng như xây dựng thỏa thuận rộng rãi, theo Tòa Bạch Ốc.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm thứ Hai tuyên bố nới lỏng kế hoạch đại tu tư pháp của chính phủ theo đường lối cứng rắn của ông, một nỗ lực rõ ràng nhằm xoa dịu các cuộc biểu tình kéo dài hơn hai tháng trên toàn quốc và những lo ngại do các đồng minh phương Tây lên tiếng.
Thông báo này được đưa ra sau khi Tổng thống Joe Biden kêu gọi ông Netanyahu tìm kiếm sự thỏa hiệp và đồng thuận trong cuộc khủng hoảng hiến pháp. Nhưng nó đã bị phe đối lập chính trị trung tả coi thường và các cuộc biểu tình gia tăng đã diễn ra.
Đồng shekel đã bị lung lay giảm thêm 0,4% so với đồng đô la. Cổ phiếu của Tel Aviv thấp hơn 0,3%. Một số nhà lập pháp trong liên minh của ông Netanyahu gọi các sửa đổi là “đầu hàng”.
Với đa số phiếu trong nghị viện, ông Netanyahu có vẻ như đã sẵn sàng phê chuẩn gói cải cách trước kỳ họp của Knesset vào ngày 2 tháng 4. Nhưng hầu hết giờ đây sẽ bị gác lại cho đến khi nó triệu tập lại vào ngày 30 tháng 4, ông và các đối tác trong liên minh tôn giáo-dân tộc chủ nghĩa cho biết.
Đạo luật vẫn dự kiến được phê chuẩn trong hai tuần tới sẽ làm thay đổi phương pháp lựa chọn thẩm phán của Israel – một vấn đề trọng tâm của cuộc tranh cãi, với những người chỉ trích cáo buộc ông Netanyahu cố gắng hạn chế sự độc lập của các tòa án.
Vị thủ tướng kỳ cựu — đang bị xét xử về các cáo buộc tham nhũng mà ông phủ nhận — khẳng định ông tìm kiếm sự cân bằng giữa các nhánh của chính phủ.
Văn phòng thủ tướng cho biết, ông Netanyahu đã trấn an tổng thống Mỹ về sức khỏe của nền dân chủ Israel.
Tuyên bố của liên minh hôm thứ Hai sử dụng ngôn ngữ thận trọng hơn so với trong dự luật ban đầu được đưa ra vào ngày 4 tháng 1, nhưng cho biết họ sẽ tiếp tục kiểm tra quyền lực của các thẩm phán trong hội đồng tuyển chọn để sử dụng cái mà họ cho là “quyền phủ quyết” đối với các đề cử vào băng ghế dự bị.
Tuyên bố lưu ý thêm những sửa đổi được thực hiện đối với dự luật trong phiên họp xem xét của Knesset vào Chủ nhật, theo đó hội đồng tuyển chọn sẽ được mở rộng từ 9 lên 11 thành viên như kế hoạch ban đầu nhưng với cách thức khiến chính phủ ít có ảnh hưởng hơn.
Trước đây, dự luật dự kiến ban hội thẩm bao gồm ba bộ trưởng nội các, hai nhà lập pháp liên minh và hai nhân vật của công chúng do chính phủ lựa chọn – chiếm đa số phiếu 7-4.
Ở dạng sửa đổi, dự luật dự kiến ban hội thẩm bao gồm ba bộ trưởng nội các, ba nhà lập pháp liên minh, ba thẩm phán và hai nhà lập pháp đối lập. Điều đó có thể làm cho tỷ lệ đa số 6-5 mỏng hơn và kém chắc chắn hơn đối với chính phủ.
Dự luật sửa đổi quy định thêm rằng không quá hai thẩm phán Tòa án Tối cao có thể được bổ nhiệm bằng cách bỏ phiếu thông thường của hội đồng trong một phiên họp Knesset nhất định. Bất kỳ sự bổ nhiệm nào vượt quá mức đó sẽ phải được chấp thuận bằng đa số phiếu bao gồm ít nhất một thẩm phán và một nhà lập pháp đối lập trong số các thành viên hội đồng tuyển chọn.
Tuyên bố của liên minh cho biết họ đang “mở rộng vòng tay với bất kỳ ai thực sự quan tâm đến đoàn kết dân tộc và mong muốn đạt được một thỏa thuận đã thống nhất”. Lãnh đạo phe đối lập Yair Lapid bác bỏ đề nghị này, nói rằng không có gì thay đổi đáng kể.
Lapid cho biết trên Twitter: “Đề xuất liên minh gần đây nhất này là một kế hoạch chi tiết cho một cuộc tiếp quản thù địch đối với hệ thống tư pháp.”
Nhóm hoạt động Cờ đen cho biết các cuộc biểu tình vốn đã làm rung chuyển đất nước và ảnh hưởng đến quân đội thường phi chính trị của nước này sẽ được tăng cường. Nó cáo buộc ông Netanyahu đã cố gắng “dìm hàng cuộc biểu tình bằng những lời lẽ hoa mỹ“.
Netanyahu cũng phải đối mặt với sự chỉ trích của liên minh.
Việt Linh (Theo TheGuardian)