WASHINGTON (USA Today)— Tổng thống Joe Biden vào thứ Ba đột ngột kết thúc thương lượng lưỡng đảng về hạ tầng cơ sở với 6 nhà lập pháp Cộng hoà Thượng viện, chuyển tập trung sang một liên minh gồm các thượng nghị sĩ ông hoà hai bên, tiếp tục nuôi hy vọng đạt được thoả thuận.
Đỗ vỡ diễn ra khi Lãnh tụ Đa số Thượng viện Chuck Schumer lên kế hoạch phương án “reconciliation” phòng trường hợp các cuộc đàm phán lưỡng đảng thất bại. Thủ tục này sẽ cho phép Dân chủ thông qua dự luật với đa số phiếu mà không cần Cộng hoà ủng hộ.
Sau vài tuần gặp gỡ với chút ít tiến bộ, Biden ngưng đàm phán với nhóm Cộng hoà trong cuộc điện đàm kéo dài 5 phút với Thượng nghị sĩ Shelley Moore Capito (Cộng hoà – West Virginia) – người lãnh đạo nhóm thượng nghị sĩ Cộng hoà trong cuộc thương lượng hạ tầng cơ sở với Toà Bạch Ốc, trước khi lên đường công du Âu châu vào sáng thứ Tư.
“Tôi nói chuyện với Tổng thống vào chiều hôm nay, và ông ấy kết thúc các cuộc thương lượng hạ tầng cơ sở với chúng tôi,” Capito cho biết trong tuyên bố. Thượng nghị sĩ cũng bảo rằng, bà và đồng nghiệp Cộng hoà có ấn tượng đề nghị gần đây nhất của họ đáp ứng được nhu cầu của Tổng thống. “Bất chấp những tiến bộ chúng tôi đạt được trong các cuộc thương lượng, Tổng thống tiếp tục hồi đáp với đề nghị tăng thuế để chi trả cho dự luật, thay vì một số lựa chọn thực tế khác không gây thiệt hại cho người dân, gia đình và cơ sở thương mại nhỏ.”
“Vào hôm nay, ông ấy thông báo cho Thượng nghị sĩ Capito biết, đề nghị mới nhất từ nhóm của bà ấy không đáp ứng những nhu cầu thiết yếu cho quốc gia khôi phục đường sá, cầu cống, chuẩn bị tương lai năng lượng sạch và tạo công ăn việc làm,”
Tuỳ viên Báo chí Toà Bạch Ốc gởi ra tuyên bố vào chiều thứ Ba cho rằng, đề nghị mới nhất của nhóm Thượng nghị sĩ Capito, trong đó tăng $50 tỉ Mỹ kim chi tiêu căn bản đã được phê chuẩn cho hạ tầng trong dự luật $978 tỉ Mỹ kim “không đáp ứng những nhu cầu thiết yếu cho quốc gia khôi phục đường sá, cầu cống, chuẩn bị tương lai năng lượng sạch và tạo công ăn việc làm.”
Biden cám ơn những nỗ lực và trao đổi thiện chí của Thượng nghị sĩ Capito, theo Psaki. Tuy nhiên, tuyên bố bày tỏ sự thất vọng vì Cộng hoà đã không tăng trị giá đề nghị của họ. Biden hạ gói hạ tầng cơ sở xuống còn $1 nghìn tỉ Mỹ kim từ con số ban đầu là $2,25 tỉ nghìn tỉ Mỹ kim.
Mặc dù thương lượng đổ vỡ nhưng Toà Bạch Ốc nhấn mạnh sẽ không từ bỏ thoả thuận lưỡng đảng về hạ tầng cơ sở.
Trong hai ngày vừa qua, Biden tăng cường trao đổi với một nhóm riêng gồm các thượng nghị sĩ ôn hoà hai bên gồm Thượng nghị sĩ Dân chủ Kyrsten Sinema (Arizona) và Joe Manchin (West Virginia) cũng như Thượng nghị sĩ Cộng hoà Mitt Romney (Utah), Rob Portman (Ohio) và Bill Cassidy (Louisiana). Tổng thống cũng có cuộc điện đàm với họ vào thứ Ba.
Biden dự tính giữ liên lạc đều đặn với các Thượng nghị sĩ này khi ở Âu châu, Psaki cho biết. Tổng thống sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 diễn ra tại Anh Quốc và gặp gỡ trực tiếp với Tổng thống Vladimir Putin tại Geneva vào tuần sau.
Romney cho hay, nhóm các nhà lập pháp thương lượng lưỡng đảng lần này sẽ xác định họ muốn chi bao nhiêu và họ sẽ bảo trợ ngân khoản như thế nào, nhưng ông không tiết lộ các con số.
Cộng hoà phản đối bất cứ chi tiêu nào ngoài đường sá, cầu cống, phi trường và những hạ tầng cơ sở truyền thống khác. Trong khi Biden vẫn nhất mực cam kết “hạ tầng cơ sở xã hội” gồm chăm sóc người tàn tật và người cao niên, và đầu tư để gỉai quyết biến đổi khí hậu.
Schumer, Biden và Chủ tịch Hạ viện đặt ra mục tiêu thông qua gói hạ tầng cơ sở vào mùa hè năm nay.
Hương Giang (Theo USA Today)
