Donald Trump đã từng làm nên lịch sử khi là một Tổng thống đương nhiệm với hai lần bị luận tội nhưng có lẽ tham vọng của Trump chưa muốn ngừng ở điểm đó, ông ta đã tiếp tục lập kỷ lục vô tiền khoáng hậu vào ngày 30 tháng 3 năm 2023 khi trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ bị truy tố về tội hình sự.
Cựu tổng thống dự kiến sẽ bị buộc tội tại Manhattan vào thứ Ba, với thời gian điều trần dự kiến được ấn định vào 2h15 chiều trước Thẩm phán Juan Merchan.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Lucian Chalfen, phát ngôn viên của hệ thống tòa án tiểu bang New York, cho biết thẩm phán Juan Merchan đã được chỉ định ngẫu nhiên để giám sát đại bồi thẩm đoàn điều tra và xét xử bất kỳ vụ án nào do đại bồi thẩm đoàn đưa ra.
Bản cáo trạng của Trump sẽ không được niêm phong tại phiên tòa hôm thứ Ba, khi ông dự kiến sẽ đưa ra lời bào chữa trong vụ án. Trump là cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị buộc tội hình sự.
Khi Donald Trump biết tin về vị thẩm phán sẽ chủ trì bản cáo trạng hình sự của ông ta ở New York là Juan Merchan, ông ta đã rất tức giận và đả kích thẩm phán giám sát vụ án của mình bằng lời lẽ khá nặng nề trên nền tảng riêng Truth Social của ông ta. Thông thường, với bất cứ ai, đều không thể có cùng cách hành xử như Trump, không ai dám đả kích vị thẩm phán sẽ xử vụ án của mình trước khi xử án, chỉ có Trump là hành xử ngược lại, dường như trong từ điển ngôn ngữ sống của ông ta không hề có chữ sợ hay nễ là gì, tôi nghĩ vậy.
Quyền công lý Tòa án Tối cao New York dự kiến sẽ chủ tọa phiên tòa buộc tội Trump trong tuần này và có thể giám sát hầu hết các phiên tòa xét xử Donald Trump. Thẩm phán Juan Merchan thực sự được biết đến như một thẩm phán “lạnh lùng” và công bằng, giàu lòng trắc ẩn, luôn thể hiện tính khí tuyệt vời, sự chính trực và kiến thức vững chắc về luật.
Trump viết trên Truth Social rằng, người thẩm phán được chỉ định cho vụ án của ông ta là người đã “dụ dỗ” cựu giám đốc tài chính của ông ta, là Allen Weisselberg, vào một thỏa thuận nhận tội. Trump cho biết ông ta sẽ đưa ra khiếu nại việc lựa chọn thẩm phán. Chưa biết là có được hay không nhưng, trước hết chúng ta cùng tìm hiểu về người đàn ông ‘lạnh lùng’ và ‘công bằng’ này là con người như thế nào mà Trump sợ hãi đến như vậy.
Luật sư thành phố New York, Adam S. Kaufmann, người đã làm việc cùng ông Juan Merchan tại Văn phòng Biện lý Quận Manhattan vào những năm 1990, cho biết thẩm phán phán Juan Merchan luôn nổi tiếng là người bình tĩnh, chịu lắng nghe và tự chủ khá tốt và một gương mặt lạnh lùng, ít khi cười.
Tại tòa, giọng điệu của thẩm phán Juan Merchan thường không dao động, khó mà biết ông ấy hài lòng hay không hài lòng, đồng ý hay phản đối một lập luận hay phần trình bày của luật sư bị cáo kể cả công tố viên. Ông ấy thường chọn cách diễn đạt một gợi ý hoặc câu hỏi một cách cẩn thận để không có vẻ thiên vị bên nào.
Tuy nhiên, sự thật là các chiến thuật pháp lý của Trump hoàn toàn khiến thẩm phán Juan Merchan thất vọng.
Trong khi chủ trì phiên tòa xét xử gian lận thuế của hai công ty thuộc Trump Organization vào tháng 12, Merchan đã nhiều lần mất kiên nhẫn khi các luật sư của công ty Trump vi phạm các quy tắc—dẫn dắt nhân chứng, đọc các phần ghi chép mà bồi thẩm viên không được phép nghe và cố gắng đánh lạc hướng bồi thẩm đoàn bằng cách lừa họ nghĩ rằng vụ việc là về con người Trump, không phải các công ty của ông ta.
Tại một thời điểm trong phiên tòa, thẩm phán Merchan đã nghiêm khắc cảnh báo các luật sư của Trump Organization và Trump Payroll Corp rằng: “Các vị cần bảo đảm không để điều này xảy ra lần nữa nếu không muốn bị mời ra khỏi tòa”.
Cuối cùng, thẩm phán Merchan đã ra lệnh cho các công ty bị kết án phải trả 1,6 triệu đô la vì tội trốn thuế, và Merchan đã kết án Weisselberg – người đã nhận tội – năm tháng tù giam tại Đảo Rikers.
Thẩm phán Merchan đã mắng Weisselberg, một người bạn tâm tình lâu năm của Trump, người vẫn tận tụy với ông chủ của mình trong gần 50 năm rằng “Việc làm của ông đã được thúc đẩy hoàn toàn bởi lòng tham đáng xấu hổ”.
Rõ ràng, cách thẩm phán Merchan đối xử với Weisselberg đã khiến Donald Trump rất tức giận.
Trong bài đăng của Trump vào sáng thứ Sáu, Trump đã cố tình viết sai tên của thẩm phán Merchan, thiếu chữ “h” , đây là chiến lược miệt thị đối thủ thông thường mà Trump hay sử dụng khi tấn công kẻ thù. Các nhà phê bình ngay lập tức lưu ý rằng các hành động của Trump đã lặp lại thái độ phân biệt chủng tộc của ông ta đối với Thẩm phán quận Hoa Kỳ Gonzalo P. Curiel ở California vào năm 2016, khi ông cho rằng Curiel sẽ không có khả năng cầm quyền một cách công bằng chỉ vì ông ta sinh ra ở Mexico. Còn thẩm phán Merchan sinh ra ở Bogota, Colombia.
Nhiệm vụ quan trọng của Merchan đã đặt ông ấy vào vị trí vô cùng đặc biệt cho một vụ xử án chưa từng có tiền lệ trong lịch sử tố tụng của Hoa Kỳ. Đó là chủ tọa một phiên tòa lịch sử trong đó một cựu tổng thống Mỹ phải đối mặt với các cáo buộc hình sự nghiêm trọng có thể khiến ông ấy phải ngồi tù.
Juan Merchan sinh ra ở Bogota, Colombia, vào năm 1962, khi đất nước này vẫn đang quay cuồng với cuộc nội chiến kéo dài một thập niên đã giết chết 2% dân số Colombia, một thời kỳ tra tấn hàng loạt ghê rợn được gọi là La Violencia. Gia đình ông chuyển đến Queens, New York, khi ông mới 6 tuổi và làm hầu hết những điều mà nhiều người nhập cư vẫn làm, đó là: bắt đầu lại từ đầu. Cha của ông đã rửa bát đĩa tại một nhà hàng địa phương để nuôi sống gia đình.
Juan Merchan sau đó đã đến Đại học Baruch, nhưng ông đã nghỉ học nhiều lần để trở thành một người cha có trách nhiệm nhiều hơn, phải làm việc để có thể chu cấp cho gia đình nhỏ của chính mình. Cuối cùng, khi ông học xong trường luật tại Đại học Hofstra vào năm 1994, ông gia nhập Văn phòng Biện lý Quận Manhattan vào một thời điểm đặc biệt khi thành phố New York đang bị bao vây bởi một làn sóng tội phạm chưa từng có đã diễn ra trong hai thập niên.
Có những lúc phiên dịch viên không có mặt lúc 2 giờ sáng để nói chuyện với người liên quan đến vụ án—và đó là lúc Merchan tỏa sáng. Các công tố viên nhớ cách ông ấy đã dịch những tài liệu của họ từ tiếng Tây Ban Nha sang tiếng Anh, để bảo đảm rằng câu chuyện của mỗi người được lắng nghe một cách công bằng và chính xác khi đến trước tòa.
Có thể đánh giá về phẩm giá của ông ấy, một con người khiêm tốn, nói chuyện với mọi người theo cách khiến họ cảm thấy được tôn trọng.
Sau 5 năm truy tố tội phạm, Merchan dành 5 năm nữa tại Văn phòng Tổng chưởng lý New York, nơi ông trấn áp những kẻ lừa đảo.
Điều này có thể gây ngạc nhiên đối với những người kiên quyết với đám MAGA cuồng tín, nhưng thẩm phán Merchan đã tránh được hệ thống bầu cử tư pháp do đảng Dân chủ kiểm soát khét tiếng tham nhũng của New York. Đó là một hệ thống đưa các ứng cử viên vào một hệ thống mờ ám gồm các cuộc phỏng vấn mang tính chính trị với những người làm vua địa phương — khác xa với thuyết bất khả tri thường được mong đợi từ các thẩm phán tương lai.
Năm 2006, Merchan thực sự được bổ nhiệm bởi Thị trưởng đảng Cộng hòa lúc bấy giờ là Michael Bloomberg, tỷ phú chuyển đảng, người nổi tiếng với việc đặt những người ôn hòa lên băng ghế dự bị.
Sau một thời gian ở tòa án gia đình Bronx, Merchan trở thành một trong những thẩm phán đầu tiên điều hành tòa án sức khỏe tâm thần mới của thành phố, một thí nghiệm thể hiện sự đối lập hoàn toàn với tham nhũng tư pháp, tạo cơ hội cho những người bị buộc tội được cai nghiện ma túy và được đối xử công bằng. Đó là cách mà thẩm phán Merchan củng cố danh tiếng là người có cách tiếp cận nghiêm khắc, nhân ái nhưng kiên quyết.
Benjamin Thompson, một luật sư kinh doanh ở thành phố New York, nhận xét rằng: “Ông Merchan rất kiên nhẫn và thấu hiểu. Ông là một trong những người tuyệt vời nhất mà tôi từng trải nghiệm một cách chuyên nghiệp. Và là một trong những người xứng đáng và thích hợp nhất được giữ vị trí có quyền ra những quyết định tư pháp quan trọng,”.
Thẩm phán Juan Merchan, hiện đã có nhiều năm giám sát các vụ án hình sự ở Manhattan, rất quen thuộc với Trump và các chiến thuật pháp lý của ông ta. Cách thẩm phán Merchan giải quyết việc Trump Organization từ chối giao nộp bằng chứng trước phiên tòa xét xử gian lận thuế cho thấy ông ấy rất thận trọng và mong muốn tránh sự phô trương và sự chú ý của giới truyền thông.
Lời kết:
Trong tuần này, ngày mai thứ Ba, lúc 2:15 chiều, cuối cùng thẩm phán Juan Merchan cũng sẽ đối mặt trực diện với tên trùm gian thương lừa đảo số 1 Hoa Kỳ. Để xem thái độ ngông nghênh của tay anh chị xã hội đen này sẽ nói gì, làm gì khi đối diện với vị thẩm phán nổi tiếng giàu lòng trắc ẩn và thấu hiểu với những kẻ biết hối lỗi, ăn năn nhưng sẽ cứng rắn, nghiêm khắc với những kẻ coi thường pháp luật như Donald Trump.
Việt Linh 02.04.2023