Với “khoảng cách đáng kể” còn tồn tại giữa những gì mà các nhà đàm phán của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện và Tòa Bạch Ốc muốn giải quyết cuộc chiến về giới hạn nợ, một thẩm phán liên bang hôm thứ Ba đã lên lịch điều trần vào tuần tới cho một vụ kiện liên quan do một công đoàn của nhân viên chính phủ đưa ra.
Trong khi một luật sư của DOJ từ chối tiết lộ quan điểm của chính phủ, thì các luật sư của Hiệp hội Nhân viên Chính phủ Quốc gia (NAGE) — đại diện cho khoảng 75.000 công nhân trong các cơ quan liên bang — đã kiện Tổng thống Joe Biden và Bộ trưởng Tài chính Yellen tại Tòa án Quận Massachusetts của Hoa Kỳ vào đầu tháng này vì đã không quan tâm và sử dụng Tu chính án thứ 14 để ngăn chặn trần nợ. Nhóm pháp lý của công đoàn đã yêu cầu tòa án hành động khẩn cấp trong một hồ sơ vào thứ Sáu.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Trong cuộc họp trực tuyến hôm thứ Ba, Thẩm phán Richard Stearns đã cho Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) thời hạn đến ngày 30 tháng 5 để nộp phản hồi nêu chi tiết quan điểm của Bộ Tư pháp về thẩm quyền của tổng thống liên quan đến nợ công và lên lịch điều trần vào ngày 31 tháng 5—đêm trước của ngày cuối cùng có thể dẫn đến vỡ nợ quốc gia.
Trong khi Hiệp hội Nhân viên Chính phủ Quốc gia (NAGE) muốn có quyết định từ tòa án trước ngày 1 tháng 6, thẩm phán Richard Stearns, một người được cựu Tổng thống Bill Clinton chỉ định, “có vẻ hoài nghi về lập luận từ các luật sư của công đoàn rằng thảm họa cho quốc gia sắp xảy ra nếu ông không đưa vụ việc ra xét xử nhanh hơn,”.
Thẩm phán Richard Stearns đưa ra quan điểm riêng của ông và cho rằng: “Nếu tình huống khẩn cấp nghiêm trọng như quý vị nghĩ, tôi nghĩ rằng tổng thống có quyền giải quyết nó bằng thẩm quyền của nhánh hành pháp. Tôi hiểu rằng có những hạn chế về thời gian, vì các sự kiện có thể đang phát triển ngay cả khi chúng tôi đang họp, nên việc đưa ra quyết định trước ngày 1 tháng 6 là không thể.”
Luật sư Alexander Ely của DOJ đã từ chối tiết lộ quan điểm của bộ về việc liệu tuyên bố của Tu chính án thứ 14 rằng “tính hợp lệ của khoản nợ công của Hoa Kỳ… sẽ không bị nghi ngờ” có nghĩa là tổng thống có thể bỏ qua giới hạn nợ trên cơ sở hiến pháp.
Nhưng Thomas Geoghegan, luật sư của Hiệp hội Nhân viên Chính phủ Quốc gia (NAGE), nói rằng: “Tôi e rằng điều mà chúng tôi đang phải đối mặt là chính phủ không thực sự có quan điểm về vấn đề này, nhưng không có thời gian để ngăn chặn những tổn thương không thể khắc phục được. Và chúng tôi, là những nhân viên liên bang sẽ phải gánh chịu những thiệt thòi trước mắt.”
Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ Merrick Garland nên “từ chối bảo vệ sự vi phạm pháp lý khi đảng Cộng hòa sử dụng trần nợ làm con tin kinh tế“, mà DOJ cũng nên “nộp các giấy tờ ủng hộ Hiệp hội Quốc gia theo yêu cầu của Nhân viên Chính phủ, và nên làm như vậy càng sớm càng tốt.”
Mặc dù Tổng thống Biden có thể sử dụng Tu chính án thứ 14 vào phút cuối cùng để đối phó với các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa tàn nhẫn, vô lương tâm, nhưng nghĩa vụ của Bộ Tư pháp là phải tuân theo Hiến pháp, điều này rất rõ ràng.
Người đứng đầu một công đoàn khác đại diện cho công nhân liên bang gửi thư tới Tòa Bạch Ốc đã nhấn mạnh rằng: “Nhiều cơ quan liên bang cung cấp dịch vụ trực tiếp cho công chúng, chẳng hạn như Cơ quan An sinh Xã hội, đã đến điểm kiệt quệ sau nhiều năm không đủ kinh phí,”.
Chủ tịch quốc gia của Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ Everett Kelley đã viết thư cho Tổng thống Biden, cảnh báo về đề xuất chi tiêu của Hạ viện GOP với những yêu cầu cắt giảm “sẽ là một thảm họa kinh tế và nhân đạo.” Ông đã kêu gọi Tổng thống không nhượng bộ trước các mối đe dọa mà thay vào đó hãy chú ý đến lời khuyên của nhiều học giả pháp lý, những người đã kết luận rằng Tổng thống có quyền lực, và thực sự đó chính là nghĩa vụ của Tổng thống, để tránh vỡ nợ theo Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp. Ông khẩn thiết yêu cầu Tổng thống hãy sử dụng các thẩm quyền này ngay bây giờ trước khi quá muộn.
Lời kết:
Nhưng dù Tổng thống Biden chọn cách hành động nào, đồng ý những yêu cầu cắt giảm của đảng Cộng hòa hay sử dụng Tu chính án thứ 14, đều là những cách có thể để tránh việc quốc gia bị vỡ nợ. Điều đó quan trọng hơn đối với tình trạng khó khăn chung của quốc gia, và điều làm ông cảm thấy đau lòng nhất có lẽ là phải đồng ý để đảng Cộng hòa giáng đòn roi vào người nghèo, người già và trẻ em trên đất Mỹ.
Việt Linh 25.05.2023