(Washington Post) – Hơn hai tuần trước khi ông Donald Trump chấp nhận đề cử Tổng thống, Chủ tịch Uỷ ban vận động tranh cử của ông đã đề nghị cung cấp thông tin về tranh cử cho một tỉ phú người Nga thân cận với Kremlin.
Ông Paul Manafort đưa ra lời đề nghị trong email gởi cho một trung gian bên ngoài, yêu cầu chuyển ý cho ông Oleg Deripaska – tỉ phú ngành nhôm mà Manafort từng làm ăn trước đây, theo những nguồn tin thông thạo sự việc.
“Chúng tôi có thể sắp xếp được nếu ông ấy muốn gặp gỡ riêng,” ông Manafort ghi trong email được gởi ra vào ngày 7 tháng 7 năm 2016. Những thư tín điện tử này nằm trong hàng chục ngàn tài liệu được giao nộp cho các nhà điều ra Quốc hội và ban điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller.
Không có bằng chứng trong những tài liệu này chứng tỏ tỉ phú Deripaska đã nhận được đề nghị của Manafort hay bất cứ cuộc gặp gỡ nào đã diễn ra. Phát ngôn nhân của tỉ phú bác bỏ những email này.
Tuy nhiên, các nhà điều tra tin rằng ông Manafort đã mở cánh cửa tiềm năng cho lợi ích của Nga chen vào tranh cử Mỹ, và rõ ràng ông ta sẵn lòng lợi dụng vai trò nổi bật bên cạnh ông Trump để thu lợi.
Một số trao đổi giữa ông Manafort với một nhân viên trong công ty tư vấn chính trị quốc tế của ông ta ở Kiev tập trung vào tiền bạc mà Manafort tin các khách hàng Đông Âu còn nợ ông. Phát ngôn nhân của cựu Chủ tịch vận động tranh cử, Jason Maloni vào hôm nay cho hay, những trao đổi email này cho thấy nỗ lực thu nợ cũ, và không hề có bất cứ cuộc họp nào với ông Deripaska.
Số email này bổ sung thêm vào tình hình pháp lý vốn đã bất ổn của cựu Chủ tịch vận động tranh cử, người đang bị ông Mueller và các nhà điều tra Quốc hội dòm ngó đến những trương mục ngân hàng ở ngoại quốc và các thương vụ làm ăn bất động sản. Những người thân cận với ông Manafort đều tin rằng mục tiêu của công tố viên đặc biệt là dùng những cáo buộc hình sự về tài chánh để gây áp lực buộc ông ta “bán đứng” các cộng sự khác của ông Trump và cung cấp thông tin.
Hồi tháng 8, nhân viên của ông Mueller đã thực hiện trát khám xét nhà riêng của Manafort tại Alexandria, Virginia. Phát ngôn nhân Maloni cũng bị triệu tập ra trước đại bồi thẩm đoàn. Tháng trước, ban điều tra của ông Mueller thông báo cho ông Manafort và các luật sư của ông ta rằng họ có thể theo đuổi các cáo buộc hình sự, vì vậy tốt hơn hết là hợp tác với cuộc điều tra, cung cấp thông tin về những người khác trong ban vận động tranh cử. Tờ New York Times trong tuần này loan tin, các công tố viên thậm chí đe doạ ông ta bằng bảng cáo trạng.
Deripaska – một trong những người đàn ông giàu có nhất nước Nga, được xem là một đồng minh quan trọng của Tổng thống Vladimir Putin. Một điện thư ngoại giao của Mỹ vào năm 2006 được WikiLeaks công bố đã gọi Deripaska là một trong 2-3 đầu sỏ chính trị mà ông Putin vẫn thường tham vấn. Tuy nhiên, vị tỉ phú này gặp khó khăn trong việc lấy được chiếu kháng du lịch Mỹ vì nhà chức trách Hoa Kỳ quan ngại ông ta có thể có mối quan hệ với các tổ chức tội phạm ở Nga, theo tường trình từ tờ Wall Street Journal.
Vào năm 2008, một trong những cộng sự làm ăn với ông Manafort là Rick Davis đã sắp xếp cho ông Deripaska gặp gỡ ứng cử viên tổng thống John McCain tại một cuộc hội nghị kinh kế thế giới ở Switzerland. Vào lúc đó, ông Davis đã rời khỏi công ty của Manafort, về làm giám đốc tranh cử cho ông John McCain. Cuộc gặp gỡ gây xáo trộn và chỉ trích vì McCain là người nổi tiếng lâu nay chống Putin.
Cả Manafort và Deripaska đều xác nhận cả hai có mối quan hệ làm ăn. Vào năm 2014, Deripaska tố cáo Manafort trước toà Cayman Islands vì đã lấy $19 triệu Mỹ kim dùng để đầu tư nhưng lại không hoàn trả hoặc hồi đáp số tiền đã được sử dụng như thế nào. Hồ sơ toà cho thấy vụ này vẫn chưa được giải quyết.
Số email cũng cho thấy, ông Manafort phớt lờ những nghi vấn trong ban vận động tranh cử về những thương vụ quốc tế.
Hương Giang (Theo Washington Post)
