Hoa Kỳ còn 6 ngày nữa là không còn đủ tiền để thanh toán tất cả các hóa đơn của mình. Nếu điều đó xảy ra, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen sẽ là người quyết định ai được trả tiền và khi nào.
Với việc các nhà lãnh đạo Quốc hội dường như bế tắc về thỏa thuận nâng trần nợ quốc gia, rủi ro ngày càng tăng là Hoa Kỳ có thể hết tiền để thanh toán tất cả các hóa đơn của mình vào tuần tới — đặt đất nước vào viễn cảnh suy thoái là điều có thật.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Trần nợ đề cập đến một đạo luật giới hạn tổng số nợ liên bang được phép lưu hành. Hoa Kỳ đã đạt đến giới hạn đó vào tháng Giêng, nhưng Bộ Tài chính cho biết họ đã sử dụng “các biện pháp đặc biệt“, để giữ cho chính phủ thanh toán các hóa đơn đúng hạn.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen nói rằng những nỗ lực đó sẽ cạn kiệt trong tuần tới và Mỹ có thể hết tiền để đáp ứng tất cả các nghĩa vụ của mình ngay sau ngày 1 tháng Sáu.
Bà Yellen chưa đưa ra nhiều chi tiết về những gì cụ thể sẽ xảy ra một khi các hóa đơn của đất nước vượt xa doanh thu, nhưng các nhà kinh tế và cựu quan chức chính phủ có một số giả thuyết về việc ai có thể được trả tiền và làm thế nào.
Chủ nợ xếp hàng đầu tiên?
Một lựa chọn cho bà Yellen là trả cho các trái chủ khoản lãi mà họ nợ Kho bạc Mỹ trước và trì hoãn thanh toán tất cả các hóa đơn khác, như An sinh xã hội và trợ cấp cựu chiến binh, cho đến khi chính phủ có đủ tiền để làm như vậy. Việc không thanh toán cho các trái chủ có thể sẽ có hậu quả lớn nhất trên toàn nền kinh tế vì sự hỗn loạn mà nó sẽ tạo ra trên thị trường tài chính, vì Kho bạc được coi là một trong những khoản đầu tư an toàn nhất trên thế giới.
Các nhà kinh tế cho biết, việc không thực hiện các khoản thanh toán đó gần như chắc chắn sẽ gây ra việc hạ cấp xếp hạng tín dụng của Mỹ, khiến chính phủ vay tiền đắt hơn và tăng lãi suất cho bất kỳ ai khác muốn vay tiền mua nhà, xe hơi hoặc bằng thẻ tín dụng. Nó cũng sẽ khiến các ngân hàng rút lại đáng kể việc cho vay, cắt đứt hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp cần vay tiền. Giá trị của đồng đô la cũng sẽ bị ảnh hưởng, có tác động đến các công ty mua hoặc bán hàng hóa ở nước ngoài.
Sự chậm trễ trong thanh toán của chính phủ
Ưu tiên các khoản thanh toán sẽ trở nên phức tạp hơn vì việc đưa ra quyết định chọn hóa đơn nào trong số hàng ngàn hóa đơn được thanh toán sẽ là một nỗ lực đầy rủi ro về mặt chính trị, hậu cần và pháp lý đối với bà Yellen và Tổng thống Joe Biden. Nếu một số nhóm được trả tiền và những nhóm khác thì không, nó cũng có thể khiến chính quyền gặp phải những thách thức pháp lý.
Các chuyên gia chính sách dự đoán bà Yellen sẽ trì hoãn việc thanh toán tất cả các hóa đơn khác cho đến khi Mỹ có đủ doanh thu trong tài khoản để thanh toán tất cả các hóa đơn cùng một lúc. Điều đó có thể có nghĩa là sự chậm trễ vài ngày đối với những người mong đợi trợ cấp của chính phủ. Bế tắc càng kéo dài, sự chậm trễ sẽ càng kéo dài. Sự chậm trễ trong các khoản thanh toán có thể sẽ tương đối ngắn ngủi vì Hoa Kỳ sẽ nhận được một dòng thanh toán thuế vào ngày 15 tháng Sáu, có thể cung cấp đủ tiền mặt để đưa đất nước cầm cự đến tháng Bảy trước khi một lần nữa rơi vào khủng hoảng tiền mặt.
Cổ phiếu có thể giảm 20% tương tự như mức giảm được thấy trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.
Việc vi phạm trần nợ sẽ khác với việc chính phủ đóng cửa theo một số cách và sẽ đi kèm với hậu quả lớn hơn nhiều đối với nền kinh tế so với việc đóng cửa, điều mà Mỹ đã trải qua nhiều lần trong những năm gần đây.
Việc đóng cửa chính phủ được kích hoạt khi Quốc hội không thông qua luật để tài trợ cho chính phủ. Do đó, công nhân liên bang không được trả lương, những người lao động không thiết yếu phải ở nhà và một số dịch vụ nhận tài trợ của liên bang, chẳng hạn như Công viên Quốc gia, bị đóng cửa. Nhưng các chương trình bắt buộc, như Medicare và An sinh xã hội, không bị ảnh hưởng. Nhưng trong trường hợp vi phạm trần nợ, tất cả chi tiêu liên bang đều bị ảnh hưởng, bao gồm các khoản thanh toán Medicare, séc An sinh Xã hội và trợ cấp cựu chiến binh. Nhân viên liên bang có thể vẫn sẽ được yêu cầu báo cáo để làm việc, nhưng có thể không được trả lương đúng hạn.
Lời kết:
Ai sẽ chớp mắt trước đây trong cuộc chiến trần nợ lần này? Liệu Tu chính án thứ 14 sẽ được sử dụng hay không? Nếu đồng ý cắt giảm theo yêu cầu của đảng Cộng hòa, mức cắt giảm sẽ là bao nhiêu phần trăm? Cả hai phía, đảng Cộng hòa và Tổng thống Biden, ai được gì và ai mất gì? Ngày 31 tháng 5 người Mỹ sẽ có những câu trả lời cho những câu hỏi này.
Việt Linh, 26.05.2023
