Thursday, March 28, 2024

Điểm đáng chú ý trong hai biên bản lời khai nhân chứng điều tra luận tội Trump 

WASHINGTON (New York Times) – Các Uỷ ban Hạ viện đang điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump vào hôm thứ Hai bắt đầu chuyển cuộc điều tra của họ sang giai đoạn công khai, bằng việc công bố 2 biên bản lấy lời khai hai nhân chứng, bà cựu Đại sứ Mỹ tại Ukraine Marie Yovanovitch và cựu Phụ tá Ngoại trưởng, ông Michael McKinley. 

Dưới đây là những tóm tắt của New York  Times: 

Luật sư tư của Tổng thống tìm cách can thiệp vào công tác của Bộ Ngoại giao nhằm thúc đẩy chiến dịch đen tối của ông ta. 

Biên bản lời khai của bà Yovanovitch, trang 264: “Và điều kế tiếp mà chúng tôi biết, Thị trưởng Giuliani gọi điện cho Toà Bạch Ốc, cũng như phụ tá Ngoại trưởng phụ trách lãnh sự, bảo họ rằng, tôi ngăn cản việc cấp visa cho ông Shokin, và Shokin sang Mỹ để gặp gỡ ông ấy để cung cấp thông tin về tham nhũng xảy ra tại đại sứ Mỹ, cả tham nhũng của tôi.”

Đã có nhiều tường trình về những nỗ lực kín cũng như công khai của ông Giuliani trong việc lôi kéo các viên chức Ukraine, những người có thể giúp ông ta huỷ hoại danh tiếng các đối thủ chính trị của ông Trump. Lời khai của bà Yovanovitch về nỗ lực can thiệp vào quyết định của Bộ Ngoại giao của Giuliani cho thấy cụ thể hơn việc ông ta đã công khai chiến dịch tranh thủ Ukraine nhằm giúp ông Trump tái đắc cử như thế nào. 

Bị sa thải vào tháng 3 năm 2016, cựu Bộ trưởng Tư pháp Viktor Shokin vào đầu năm 2019 nộp đơn xin chiếu kháng với lý do muốn đến Mỹ thăm thân nhân. Theo chính sách lâu năm, một viên chức lãnh sự đã từ chối cấp visa vì những hành vi tham nhũng của đương đơn. 

Khi thúc đẩy để Shokin được cấp chiếu kháng, Giuliani bảo rằng, mục đích chuyến đi này là để gặp gỡ ông ta. Như vậy đã tạo ra lý do mới để Bộ Ngoại giao từ chối cấp visa cho Shokin, đó là ông đã khai man trong đơn.

Khi Yovanovitch đấu tranh để giữ ghế, các đồng minh quay sang hai nguồn trông cậy của Trump: Sean Hannity và Twitter.

Biên bản lời khai của bà Yovanovitch, trang 117: “Ngoại trưởng hoặc có lẽ ai đó thân cận với ông đã gọi điện cho Hanity ở Fox News, nói rằng: ‘Ông biết chuyện gì đang xảy ra không? Ý tôi là, ông có chứng cớ những cáo buộc này hay không? và nếu ông có chứng cớ, ông biết đó, hãy nói cho tôi hay, còn không thì chấm dứt.”’

Yovanovitch khai, bà bị sa thải sau khi Giuliani và những người khác tung chiến dịch bôi nhọ bà. Theo cựu Đại sứ, gần cuối tháng 3, bà được cho biết, Pompeo hay ai đó thân cận với ông ta đã gọi cho Sean Hannity – xướng ngôn viên bảo thủ của Fox News – để phàn nàn về những cáo buộc chống lại bà mà ông ta nói trên chương trình của mình. 

Yovanovitch khai, trong khi Bộ Ngoại giao hầu như im hơi lặng tiếng khi bà bị tấn công công khai thì bà nhận được một lời khuyên từ Đại sứ Mỹ tại EU – người trung thành với ông Trump, Gordon Sondland: Lên Twitter đăng điều gì đó tốt đẹp về  Tổng thống!

Các nhà điều tra hỏi tại sao không làm theo lời khuyên này, Yovanovitch lưu ý, Bộ Ngoại giao phần lớn yên lặng về những lời chỉ trích bà. “Tôi chỉ không nhìn thấy sẽ có bất cứ lợi thế nào khi công khai đấu tranh với những người đang chỉ trích tôi từ trong nước.”

Các viên chức Bộ Ngoại giao biết các hoạt động của Giuliani về Ukraine nhưng không nghĩ họ có thể làm được gì. 

Biên bản lời khai Yovanovitch, trang 270: “Không giống như tôi đã gởi điện báo chính thức phác thảo mọi thứ. Cảm thấy rất, rất nhạy cảm và chính trị.” 

Các nhà luận tội chất vấn các nhân chứng về những gì họ biết về những giao dịch của ông Giuliani và ông Trump với Ukraine, và những hành động của họ về vấn đề này. Theo bà Yovanovitch, các hoạt động của họ đều được biết rộng rãi trong giới chính sách ngoại giao với Ukraine, và nhiều người tin rằng, đây không phải là hành vi điển hình và thích hợp của chính phủ. Nhưng vì bản chất nhạy cảm chính trị của những gì đang diễn ra đã làm lo lắng các viên chức về việc chính thức đưa ra mối quan ngại. 

Yovanovitch vào cuối năm 2018 biết được các viên chức Ukraine cho hay, Giuliani và đồng minh ở Ukraine đang nhắm vào bà. 

Biên bản lời khai Yovanovitch, trang 27: “Trên căn bản, một số người trong chính phủ Ukraine đã bảo rằng, ông Lutsenko – cựu Bộ trưởng Tư pháp – trao đổi với Thị trưởng Giuliani, họ có kế hoạch, và họ sẽ hành động, như ông bà biết, trong đó có tôi.”

Cựu đại sứ khai, vào tháng 2 năm 2009, Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Arsen Avakov cảnh báo bà “nên thận trọng.” Avakov miêu tả mối quan hệ giữa Giuliani và hai cộng sự Igor Fruman và Lev Parnas, cả việc hai người này sắp xếp cho Giuliani gặp gỡ Lutsenko. 

Yovanovitch cho hay, Avakov nói rằng, Fruman và Parnas “quan tâm đến việc có một đại sứ khác, theo tôi đoán là vì họ muốn làm ăn ở Ukraine, hay thêm công chuyện ở Ukraine.” 

Yovanovitch sốc khi trông thấy ông Trump lôi bà ra trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine. 

Lời khai Yovanovitch trang 193: “Tôi rất ngạc nhiên khi Tổng thống Trump lại liên tục nhắc đến tôi trong cuộc điện đàm cấp nguyên thủ, nhưng kinh ngạc hơn khi Tổng thống lại nói về tôi hay bất cứ đại sứ nào với một vị đồng nhiệm nước ngoài như vậy.”

Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Volodymyr Zelensky, ông Trump đưa ra vấn đề sẽ sa thải Yovanovitch, gọi bà là ‘tin tức xấu.” Trump nói: “Bà ta sẽ trải qua một số chuyện.” 

Nhiều người đọc biên bản cuộc điện đàm, kể cả cựu Đại sứ, thì đây là lời đe doạ đáng ngại. Vào lúc ra điều trần, Yovanovitch vẫn không biết thực sự Tổng thống có ý gì khi nói vậy.

Ông McKinley từ chức vì cảm thấy tổng thống đang lợi dụng Bộ Ngoại giao cho mục đích chính trị. 

Biên bản lời khai McKinley, trang 112: “Trong 37 năm phục vụ Đối ngoại ở rất nhiều nơi trên thế giới, làm việc trong nhiều vấn đề gây tranh cãi, trong đó có 10 năm ở Washington, tôi chưa từng thấy điều gì như vậy.” 

McKinley cho các nhà điều tra hay, ông nộp đơn từ chức vì tin rằng, Bộ Ngoại giao đang bị lợi dụng để tìm kiếm thông tin gây thiệt hại cho đối thủ chính trị của Tổng thống, và điều này chưa từng có tiền lệ. 

Viên chức Ngoại giao miêu tả chuyện bị “dằn mặt” không được lên tiếng. 

McKinley nhớ lại cuộc trao đổi với phó phụ tá Ngoại trưởng phụ trách vấn đề EU và Âu Á, người kể lại chuyện các viên chức Ngoại giao tìm cách cảnh cáo, không cho ông bày tỏ quan ngại. Ông Kent cũng quan ngại rằng, Bộ Ngoại giao đã cung cấp thông tin không chính xác cho Quốc hội. 

Biên bản lời khai McKinley, trang 110: “Chủ tịch (Adam Schiff): Nhưng để tôi hỏi ông về điều này vì ông có nhắc đến việc mình quan ngại về vấn đề “dằn mặt.” Một trong những vấn đề được Bộ Ngoại giao trình bày rõ ràng trong thư rằng, những nhân chứng của Bộ như ông Kent hay bản thân ông, hay những người khác bị Quốc hội bắt nạt, chứ không phải là bị Bộ Ngoại giao. Nhưng những gì ông Kent chia sẻ với ông là sự quan ngại của ông ta về việc bị Bộ Ngoại giao doạ nạt, có phải không?

Ông McKinley: Đúng vậy!

Chủ tịch: Và ông cảm thấy những gì Bộ Tư pháp trình bày cho Quốc hội bao gồm một số điều mà ông ta nghĩ là dối trá?

Ông McKinley: “Không đúng” là từ mà tôi sẽ sử dụng, vì một lần nữa, không được xem biên bản, đọc lại từng từ, điều mà tôi muốn, về chủ đề như vậy, càng chính xác càng tốt. Ông ấy có đặt nghi vấn về cách trình bày hay không, hoàn toàn đúng như vậy. 

Chủ tịch: Và tôi nghĩ ông nói, ông ấy chia sẻ với ông rằng, ông ấy nghĩ luật sư Bộ Tư pháp, có lẽ cùng với những người khác, đang tìm cách bịt miệng ông ấy. Có đúng vậy không?” 

McKinley: Ông ấy đúng vậy, và ông ấy tập trung đặc biệt vào luật sư.”

McKinley hối thúc Bộ Ngoại giao gởi ra thông báo ủng hộ Yovanovitch. 

Lời khai McKinley, trang 38: “Phản ứng của tôi, có giải pháp đơn giản đối với vấn đề này. Chúng tôi nghĩ, bà ấy là một nhà ngoại giao lâu năm, mạnh mẽ, và chuyên nghiệp, vẫn là nhân viên ngoại giao toàn thời gian. Không có gì khó trong việc đưa ra một tuyên bố ngắn, không mang màu sắc chính trị, bày tỏ chúng tôi tôn trọng sự chuyên nghiệp trong nhiệm kỳ của Đại sứ Yovanovitch tại Ukraine.” 

Theo McKinley, 3 lần ông thúc Ngoại trưởng Pompeo bênh vực bà Yovanovitch nhưng không nhận được phản hồi, ngay sau những tin tức Trump đã chê bai cựu đại sứ trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine vào ngày 25 tháng 7. McKinley cho hay, lần thứ ba ông làm vậy khi từ chức. “Tôi khá thẳng thắn. Tôi bảo, ông biết đó, tình hình này không thể chấp nhận được,” McKinley nói. 

Hương Giang (Theo New York Times) 

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img