Các thành viên của Quốc hội, các học giả pháp lý và thậm chí cả công đoàn đại diện cho người lao động liên bang đang kêu gọi Tòa Bạch Ốc mạnh mẽ và cứng rắn trả lời hành động bắt con tin kinh tế của GOP bằng hành động đơn phương để ngăn chặn vỡ nợ.
Dân biểu Jamie Raskin, một học giả về hiến pháp, đã khẳng định vào Chủ nhật rằng nếu các nhà lập pháp GOP không tăng trần nợ và muốn cắt giảm ngân sách lớn có lợi cho những người giàu có, tước đoạt những lợi ích của những cựu chiến binh, người già, người nghèo và trẻ em, thì Tổng thống Joe Biden có thể viện dẫn Tu chính án thứ 14 để tiếp tục vay nợ để ngăn chặn sự vỡ nợ thảm khốc đầu tiên của Hoa Kỳ.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Phần 4 của Tu chính án thứ 14 đối với Hiến pháp Hoa Kỳ nói rằng: “Tính hợp lệ của khoản nợ công của Hoa Kỳ, được pháp luật cho phép sẽ không bị nghi ngờ.”
Khi được hỏi liệu tổng thống có thể và nên sử dụng phần sửa đổi đó để chống lại những nỗ lực của Đảng Cộng hòa nhằm bắt giữ nền kinh tế toàn cầu làm con tin hay không, dân biểu Jamie Raskin đã trả lời ngay: “Tôi nghĩ rằng ông ấy hoàn toàn có thẩm quyền đó trong những trường hợp này, bởi vì Quốc hội đã đặt ông ấy vào một vị trí không thể bảo vệ được theo hiến pháp. Nếu Tổng thống quyết định để đất nước vỡ nợ thì chính ông ấy sẽ vi phạm Hiến pháp, bởi vì Tu chính án thứ 14 nói rằng Tổng thống không thể làm điều đó. Và tôi càng xác quyết vấn đề này một cách mạnh mẽ hơn khi người thấy mà tôi kính trọng, giáo sư Laurence Tribe cũng đồng tình với quan điểm của tôi”.
Laurence Tribe, một học giả Hiến pháp có uy tín, giáo sư danh dự tại đại học Harvard, là người đã từng dạy những học trò nổi tiếng bao gồm dân biểu Jamie, cựu Tổng thống Barack Obama, Bột trưởng Tư pháp Hoa Kỳ Merrick Garland, các Thẩm phán Tòa án Tối cao John Roberts và Elena Kagan đã trình bày chi tiết lý do tại sao ông thay đổi quyết định về lập luận giới hạn nợ và nói rằng: “Vấn đề không phải là liệu tổng thống có thể xé bỏ quy chế giới hạn nợ để bảo đảm rằng Bộ Tài chính có thể tiếp tục thanh toán các hóa đơn do các bệnh viện dành cho cựu chiến binh hoặc các nhà thầu quân sự hoặc thậm chí các quỹ hưu trí đã mua trái phiếu chính phủ nộp hay không. Vấn đề không phải là liệu tổng thống có thể sẽ trở thành một người trong Tòa án Tối cao, có quyền bãi bỏ các đạo luật đã được Quốc hội thông qua trên thực tế hay không.”
Câu hỏi đúng là, liệu Quốc hội – sau khi thông qua các dự luật chi tiêu đã tạo ra những khoản nợ này ngay từ đầu – có thể viện dẫn một giới hạn tùy ý để buộc tổng thống và chính quyền của ông thực hiện đấu thầu hay không. Và chỉ có một câu trả lời đúng cho câu hỏi đó, đó là KHÔNG, Quốc hội không có quyền buộc Tổng thống phải làm như vậy.
Và chỉ có một người duy nhất có quyền đưa ra câu trả lời cho Quốc hội, đó là tổng thống Hoa Kỳ. Trên thực tế, điều đó có nghĩa là thế này: Ông Biden phải nói với Quốc hội một cách rõ ràng—và càng sớm càng tốt, trước khi quá muộn để ngăn chặn một cuộc khủng hoảng tài chính—rằng Hoa Kỳ sẽ thanh toán mọi hóa đơn khi chúng đến ngày hết hạn, ngay cả khi Bộ Tài chính phải vay nhiều hơn số tiền mà Quốc hội cho phép.”
Dân biểu Ro Khanna (D-Calif) đã ca ngợi bài viết của Giáo sư Laurence Tribe và tweet rằng: “Bộ Tài chính có nghĩa vụ theo hiến pháp phải trả các khoản nợ của chúng ta và chi tiêu số tiền mà Quốc hội đã chỉ đạo thực hiện. Thực sự là như vậy.”
Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã cảnh báo trong một bức thư gửi Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (R-Calif.) vào tuần trước rằng “Ước tính tốt nhất của chúng tôi là chúng tôi sẽ không thể tiếp tục đáp ứng tất cả các nghĩa vụ của chính phủ vào ngày 1 tháng 6.”
Xuất hiện trong chương trình “The Week” ngày Chủ nhật của ABC News, bà Yellen đã xác nhận mốc thời gian mà bà đặt ra cho Chủ tịch Hạ viện “vẫn là suy nghĩ hiện tại của chúng tôi” và giải thích rằng “chúng tôi đã sử dụng các biện pháp phi thường trong vài tháng qua và khả năng của chúng tôi là chỉ làm được đến đó”.
George Stephanopoulos của ABC News đã hỏi bà Yellen rằng liệu điều đó có còn khả thi hay không thì bà Yellen thừa nhận rằng: “Tổng thống Biden cho biết hôm thứ Sáu rằng ông vẫn chưa sẵn sàng viện dẫn Tu chính án thứ 14, tôi không rõ liệu Tòa Bạch Ốc có đang xem xét hành động này hay không, nhưng có lẽ họ muốn rằng Quốc hội thực hiện công việc của họ trước, và việc viện dẫn Tu chính án thứ 14 có thể chỉ là bước đi cuối cùng.
Dưới sự lãnh đạo của Kevin McCarthy, các đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện vào tháng trước đã thông qua cái gọi là Đạo luật Giới hạn, Tiết kiệm, Tăng trưởng, đạo luật này sẽ nâng trần nợ thêm 1,5 nghìn tỷ đô la hoặc cho đến ngày 31 tháng 3 năm 2024—tùy theo điều kiện nào đến trước—nhưng cũng áp đặt các khoản cắt giảm ngân sách đáng kể sẽ tác động đáng kể đến những người nghèo tại Mỹ.
Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (DN.Y.) và các đảng viên Đảng Dân chủ khác đang nỗ lực thực hiện một ” đơn thỉnh cầu giải ngũ ” để buộc bỏ phiếu về một dự luật nâng giới hạn nợ sạch, nhưng làm như vậy sẽ cần có sự ủng hộ của ít nhất năm đảng viên Cộng hòa, và điều này xem ra rất khó để có được.
Trong một bức thư gửi cho ông Chuck Schumer, 43 thượng nghị sĩ GOP đã nói rõ rằng họ đoàn kết đằng sau Đạo luật Giới hạn, Tiết kiệm, Tăng trưởng của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện để ủng hộ việc cắt giảm chi tiêu và cải cách cơ cấu ngân sách như một điểm khởi đầu cho các cuộc đàm phán về trần nợ.
Trong khi đó, Chuck Schumer, Hakeem Jeffries và các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ khác hôm thứ Hai đã công bố một phiên bản cập nhật của báo cáo gần đây của họ cảnh báo rằng việc đảng Cộng hòa buộc phải vỡ nợ sẽ là một thảm họa, có thể gây ra hậu quả kinh tế nghiêm trọng cho các gia đình người Mỹ, quốc gia và thế giới.
Tổng thống Biden đã kiên quyết công khai nói rằng ông sẽ không mặc cả với các đảng viên Cộng hòa về việc nâng giới hạn trần nợ quốc gia và nói rằng: “Tôi muốn nói thẳng rằng, họ đang cố bắt trần nợ làm con tin khiến chúng tôi phải đồng ý với một số cắt giảm hà khắc, những cắt giảm rất khó khăn và gây tổn hại đến rất nhiều người”.
Hiệp hội Nhân viên Chính phủ Quốc gia (NAGE), đại diện cho khoảng 75.000 nhân viên liên bang, đã trích dẫn Tu chính án thứ 14 trong một vụ kiện liên bang được đệ trình hôm thứ Hai tìm cách tuyên bố luật giới hạn nợ của đảng Cộng hòa là vi hiến.
Lời kết:
Đạo luật Giới hạn, Tiết kiệm, Tăng trưởng của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện là vi hiến, không sai, nhưng những tên thảo hấu đã quen sống với luật rừng, chúng bất cần đến những tác động xấu đế những cựu chiến binh, những người nghèo, những trẻ em và những người già (trong số những người già này chắc chắn có không ít những ông bà Mít vàng MAGA luôn ủng hộ đảng Cộng hòa bất chấp).
Tôi tin và tôi cũng hy vọng Tổng thống Biden cần lắng nghe và tin vào những quan điểm đúng đắn của những học giả, giáo sư Hiến pháp như Jamie Raskin, Laurence Tribe để hành động sớm và kịp thời khi viện dẫn Tu chính án thứ 14, Tổng thống Biden cần phải dứt khoát, không nhùng nhằng với những tên thiên lôi đang học đòi làm những nhà lập pháp giả hiệu, họ chẳng biết gì về luật và Hiến pháp cả, họ chỉ biết hành động theo yêu cầu của giáo chủ Donald Trump mà thôi, vì đã là thiên lôi thì sai đâu đánh đó.
Việt Linh 14.05.2023