Không chỉ riêng nước Mỹ, mà hầu hết các quốc gia trên thế giới đều đang trải qua một thời kỳ không ổn định sau đại dịch Covid-19.
Riêng đối với nước Mỹ, mặc dù hầu hết người Mỹ đều hy vọng về sự yên bình sau sự chết chóc của đại dịch và sự hỗn loạn của nhiệm kỳ tổng thống của Trump, ai cũng nghĩ đất nước rồi sẽ tái lập trật tự, yên bình trở lại, người người hiểu biết và tôn trọng nhau, đối xử thân thiện hơn, nhưng ai cũng thất vọng cả, vì cuộc sống sau đại dịch và sau khoảng thời gian khó khăn, hỗn loạn, chia rẽ dưới thời Trump vẫn không thay đổi, thậm chí còn tồi tệ hơn với sự phân cực chính trị nặng nề hơn nhiều lần kể từ khi đảng Cộng hòa giành được quyền lực tại Hạ viện.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Tổng thống Joe Biden đã phải đối mặt với một số vấn đề vô cùng khó khăn kể từ khi ông nhậm chức. Nga đã khởi động một cuộc chiến khốc liệt chống lại Ukraine, và Hoa Kỳ bắt buộc phải phân bổ các nguồn lực đáng kể để hỗ trợ Ukraine. Nền kinh tế đang gặp khó khăn, với các chuyên gia liên tục cảnh báo về một cuộc suy thoái kinh tế tiềm ẩn. Mặc dù tăng trưởng việc làm vẫn mạnh mẽ, nhưng lạm phát vẫn tiếp tục là một vấn đề lớn, khiến nhiều người Mỹ cảm thấy khó khăn về mọi thứ, từ chi phí mua hàng hòa, thực phẩm cho đến sưởi ấm nhà cửa.
Cục Dự trữ Liên bang đã tăng lãi suất để giải quyết lạm phát, điều này đã gây ra những biến động lớn trên thị trường chứng khoán và làm chậm lại thị trường nhà ở. Chính việc tăng lãi suất liên tục này đã đóng một vai trò trong sự sụp đổ gần đây của Silicon Valley Bank, làm lung lay niềm tin trên toàn thế giới và khiến chính phủ Hoa Kỳ phải can thiệp để ngăn chặn sự hoảng loạn tài chính đang lan rộng.
Và sau đó là sự hỗn loạn và gay gắt được tạo ra bởi các cuộc tranh luận về chiến tranh văn hóa đang diễn ra tại những tiểu bang đỏ, đặc biệt là những cuộc tranh luận trong chương trình giảng dạy ở trường về chủng tộc và bản sắc cũng như nỗ lực hạn chế quyền của người chuyển giới; những điều này đã tạo nỗi sợ hãi trong các cộng đồng LGBT trên khắp đất nước.
Nên có lẽ cũng không ngạc nhiên lắm khi nhiều người Mỹ nói rằng họ bi quan về tương lai.
Vào tháng 1 năm 2023, một cuộc thăm dò của Gallup cho thấy 90% người Mỹ dự đoán năm 2023 sẽ là một năm xung đột chính trị, 85% dự đoán sự bất hòa ở nước ngoài và khoảng 80% dự đoán các vấn đề kinh tế và thuế cao hơn ở Mỹ.
Nếu không có sự thay đổi đáng kể nào xảy ra trong năm 2023, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ diễn ra trong bối cảnh đáng lo ngại này. Trong khi một số người Mỹ bảo thủ cực đoan dành khá nhiều thời gian chỉ để trả thù và gây hỗn loạn chính trị và xã hội trong nước. Trong khi hầu hết những người Mỹ bình thường đều mong muốn có một cuộc sống yên bình nhưng không phải muốn là được, vì thực tế xã hội Mỹ cũng bị phân cực không thua kém gì chính trường nước Mỹ. Và với những cuộc khủng hoảng nhận thức và phân cực trên nhiều lĩnh vực khác nhau thì chắc chắn rằng lời hứa khôi phục sự ổn định xã hội chắc chắn sẽ là vấn đề trọng tâm vào năm 2024 của bất cứ ứng viên nào
Nói đến vấn đề ổn định lòng dân, chỉ riêng lĩnh vực này thôi thì tôi thực sự rất muốn biết những người Mỹ nào bỏ phiếu cho Trump có đủ lòng tin rằng Trump sẽ mang lại ổn định xã hội, đưa người dân đến gần với nhau hơn trong sự hiểu biết và tôn trọng hay không?
Với tôi, thì câu trả lời chắc chắn là không, làm sao một ứng viên Cộng hòa đầu óc đầy hận thù, chủ trương bạo lực, luôn miệt thị, đàn áp người khác, kêu gọi bạo lực từ đám người cuồng tín cộng với những gương mặt tiêu biểu cũng mang đầy nét hận thù trong Quốc hội liên bang như Kevin McCarthy, Jim Jordan, Paul Gosar, Marjorie Taylor Greene, Matt Gaetz, Ted Cruz, Josh Hawley, với những con người này chỉ có tàn phá và hủy hoại mà thôi.
Chỉ riêng qua cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa rồi, họ đã bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa, để giờ đây họ đang ra những dự luật tước đoạt những thứ phúc lợi, lợi ích trong đời sống hàng ngày của người Mỹ, và chắc chắn rằng trong số những người Mỹ này có cả những người Mỹ đã bỏ phiếu đưa đám thảo khấu này vào ngồi chễm chệ trong những Ủy ban của Hạ viện, và liệu họ đã nhìn ra chưa chân tướng của những kẻ cướp này.
Bây giờ có thể khó hiểu, vì qua nhiều cuộc bầu cử trước đây nhìn chung không có tình trạng hỗn loạn mà chúng ta đang phải đối mặt ngày nay.
Trước đó, có những cuộc bầu cử khác, như năm 1980, khi Tổng thống Jimmy Carter tái tranh cử, đối đầu với cựu Thống đốc California Ronald Reagan, tình trạng bất ổn lúc đó đang bao trùm khắp đất nước. Nền kinh tế rơi vào tình trạng hỗn loạn, với cuộc khủng hoảng năng lượng, lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp cao đến cùng một lúc. Trong khi đó, một số người Mỹ đang bị bắt làm con tin ở Iran và Liên Xô xâm lược Afghanistan.
Nhiều cử tri tin rằng ông Jimmy Carter bị áp đảo bởi hỗn loạn cả trong nước lẫn trên thế giới, trong khi lời hứa của Ronald Reagan về một tương lai mạnh mẽ và an toàn hơn đã thu hút một bộ phận lớn cử tri Mỹ. Trong lúc Tổng thống Jimmy Carter đang bí mật làm việc để giải thoát các con tin thì Ronald Reagan, người đã đổ lỗi cho tổng thống về nền kinh tế bằng cách gọi đó là “Suy thoái Carter”, đã gây ra một cuộc tranh luận về cách lựa chọn từ ngữ quá đáng của Ronald Reagan dùng để tấn công vị Tổng thống hiền từ Jimmy Carter.
Những năm 1990, bước sang năm 2000, đánh dấu thời kỳ mở rộng kinh tế dài nhất ở Hoa Kỳ vào thời điểm đó. Niềm tin vào nền kinh tế đã đạt đến mức cao lịch sử và Hoa Kỳ không tham gia vào bất kỳ cuộc xung đột lớn nào ở nước ngoài. Năm 2000, ngân sách liên bang thặng dư và nền kinh tế bùng nổ.
Mặc dù tình trạng hỗn loạn trong và ngoài nước đang diễn ra, Phó Tổng thống Al Gore và Thống đốc tiểu bang Texas, George W. Bush, mỗi người đều tiến hành các chiến dịch tự xác định mình là ứng cử viên có khả năng duy trì thời kỳ tốt đẹp nhất của nước Mỹ.
Cho dù đó là lời hứa của Al Gore về việc củng cố An sinh xã hội hay George W. Bush đưa ra tầm nhìn của mình về chủ nghĩa bảo thủ nhân ái như một cách để đối phó với những khoảng cách giáo dục, thì chiến dịch đã diễn ra tương đối khá nhẹ nhàng trong sự tôn trọng lẫn nhau.
Cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 có thể sẽ thiết lập một động lực tương tự. Đối với ông Biden, điều quan trọng là làm sao tránh để bị đánh giá trông giống như Jimmy Carter. Ông Biden cùng với Phó Tổng thống Kamala Harris, cần phải nắm bắt được nhiều cuộc khủng hoảng đang diễn ra, đưa ra các giải pháp trước khi các tình huống vượt khỏi tầm kiểm soát.
Vì cử tri Mỹ thường có xu hướng kết nối các vấn đề của thời điểm này và so sánh với thời điểm trong quá khứ của một Tổng thống trước đây bất kể là điều đó có công bằng hay không.
Đối với đảng Cộng hòa, thách thức là khác nhau. Mặc dù Reagan khi đó đã hứa hẹn một chương trình nghị sự đúng đắn và khả năng lãnh đạo hiệu quả và mạnh mẽ hơn Jimmy Carter, nhưng thời điểm của năm 2024 sẽ là một động lực nặng nề hơn cho các đảng viên Cộng hòa ngày nay, vì đảng này đã thất bại trong việc giới thiệu cương lĩnh đảng mới vào năm 2020 và đã trở nên nổi tiếng hơn với cách tiếp cận gây rối, chủ trương bạo lực quá đáng.
Sự hấp dẫn của thời đại Trump đối với nhiều cử tri là bầu chọn những quan chức sẵn sàng gây hỗn loạn, mạnh mẽ tấn công người khác, điều này hấp dẫn được những thành phần da trắng tự cho họ là thượng đẳng ủng hộ.
Donald Trump vẫn đang bị đeo bám bởi nhiều cuộc điều tra, và nếu ông ta là ứng cử viên của Đảng Cộng hòa năm 2024, thì chắc chắn nghĩ đến Trump, ứng viên Cộng hòa thì người Mỹ nào cũng dễ dàng nghĩ đến hình ảnh Trump với tay cầm cây gậy đánh bóng chày sẵn sàng đập vào đầu một công tố viên, đó là điều nhắc nhở người Mỹ về sự hỗn loạn trong một nhiệm kỳ đầu tiên thất bại của ông ta và khả năng đẩy đất nước đến điểm rơi tận cùng trong một nhiệm kỳ thứ hai.
Trong khi Thống đốc Ron DeSantis chắc chắn sẽ sử dụng thành tích của chính mình với tư cách là Thống đốc tiểu bang Florida nếu ông ta ra tranh cử tổng thống, qua những dấu hiệu ban đầu cho thấy ông ta sẽ nhấn mạnh sự mạo hiểm của mình trong các cuộc chiến văn hóa bùng nổ.
Còn Tổng thống Biden cần khẳng định ông là một chính trị gia có trách nhiệm, quan tâm đến việc điều hành và là người ôn hòa trong nền chính trị Hoa Kỳ.
Lời kết:
Ứng cử viên nào có thể thuyết phục người Mỹ một cách tốt nhất rằng họ có thể giải quyết bất kỳ cuộc khủng hoảng nào xảy ra theo cách của họ và mang lại sự ổn định xã hội, bình yên cho đất nước sẽ là ứng cử viên được yêu thích nhất để giành chiến thắng trong năm 2024.
Phải ổn định được xã hội, lòng dân thì mới phát triển được đất nước và sau đó là đi ra xa hơn đến với phần còn lại của thế giới trong một tư thế vững mạnh, ổn định là điều tối quan trọng vào thời điểm này trong lịch sử Hoa Kỳ.
Liệu có người Mỹ nào có đủ tự tin vào những gương mặt như Donald Trump hay Ron DeSantis sẽ mang đến sự ổn định xã hội hay không? Ai có được câu trả lời YES thì tôi có thể nói ngay, dường như đầu óc bệnh hoạn của người đó có vấn đề. Chỉ có những cái đầu không não, chỉ biết sùng bái và thần thánh hóa một kẻ tệ hại thì họ vẫn sẽ bỏ phiếu cho những kẻ xấu xí, rối loạn nhân cách, chủ trương cực đoan và hào hứng với chủ nghĩa phát xít như Trump và DeSantis.
Còn Tổng thống Biden, chỉ cần ông ấy khỏe mạnh, đừng gây ra điều gì sai sót từ đây đến tháng 11 năm 2024, tiếp tục những công việc đang làm thì tôi tin rằng những người Mỹ chân chính, hiểu biết và quý trọng nền dân chủ sẽ dồn phiếu cho ông.
Việt Linh 28.03.2023