(Politico) – Tổng thống Joe Biden có cuộc trao đổi với hai người tiền nhiệm trước khi thông báo sẽ hoàn tất việc rút quân khỏi Afghanistan vào ngày 11 tháng 9 sắp tới, tiến tới chấm dứt cuộc chiến lâu dài nhất của Hoa Kỳ.
Những cuộc trao đổi điện đàm giữa Biden và cựu Tổng thống Barack Obama, và cựu Tổng thống George W. Bush, diễn ra khi đương kim Tổng thống chuẩn bị thông báo, nhấn mạnh sự kéo của cuộc xung đột gần 20 năm qua 4 đời tổng thống.
“Tổng thống đánh giá cao ý kiến của họ, và muốn họ được nghe trực tiếp quyết định rút quân khỏi Afghanistan của ông ấy,” Phát ngôn nhân Toà Bạch Ốc Jen Psaki vào hôm thứ Tư cho biết về những cuộc điện đàm giữa Biden với Obama và Bush.
Trong khi ông Bush – Tổng thống thông báo khởi sự cuộc chiến vào ngày 7 tháng 10 năm 2001 – từ chối đưa ra lời bình luận về trao đổi với Biden, thì phát ngôn nhân Freddy Ford cho CNN hay, cựu Tổng thống và cựu Đệ nhất Phu nhân Laura Bush “vẫn tiếp tục cam kết vinh danh và ủng hộ cựu chiến binh hậu 9/11 của chúng ta, và trao sức mạnh cho phụ nữ ở Afghanistan qua công tác của họ tại Bush Institute.”
Trong một cử chỉ tán thành vai trò của ông Bush khi bắt đầu cuộc chiến gần 20 năm, Tổng thống Biden thông báo kế hoạch rút quân từ phòng Treaty ở Toà Bạch Ốc – chính xác tại nơi Tổng thống thứ 43 tuyên bố khởi sự cuộc chiến vào ngày 7 tháng 10 năm 2001.
Trao đổi giữa đương kim Tổng thống với Tổng thống 43 và 46 ngắn gọn và chân tình, theo hai viên chức biết rõ cuộc điện đàm. Cựu Tổng thống Obama ca ngợi quyết định rút quân Mỹ khỏi Afghanistan của Biden, bảo rằng, “đã đến lúc nhận ra rằng, chúng ta đã hoàn thành tất cả những gì chúng ta có thể về mặt quân sự ở quốc gia này.”
“Tổng thống Biden đã đưa ra quyết định đúng đắn trong việc hoàn tất rút lực lượng quân sự Mỹ ở Afghanistan,” ông Obama ghi trong tuyên bố được gởi ra không lâu sau khi Biden thông báo quyết định rút quân. Mặc dù không nhắc đến cuộc điện đàm nhưng cựu Tổng thống cho biết, “Tôi ủng hộ sự lãnh đạo mạnh mẽ của Biden trong việc xây dựng quốc gia chúng ta tại quê nhà, và khôi phục chỗ đứng trên toàn thế giới.”
Sự ủng hộ đó mang tính biểu tượng, vì Biden khi còn làm Phó Tổng thống đã tranh cãi gay gắt với Obama về việc nên giảm bớt quân ở Afghanistan vào năm 2009. Có lúc vào năm đó, Biden đã viết tay một biên bản và fax cho Toà Bạch Ốc từ kỳ nghỉ Thanksgiving ở Nantucket, trong đó tranh luận với Obama về việc rút quân.
Biden vào thứ Tư thông báo, việc rút quân sẽ bắt đầu vào ngày 1 tháng 5, theo thoả thuận mà chính quyền ông Donald Trump đã đạt được với Taliban, và sẽ hoàn tất vào ngày 11 tháng 9. Một số binh sĩ Mỹ vẫn được duy trì để bảo vệ nhân viên ngoại giao, mặc dù chính phủ từ chối cung cấp con số cụ thể.
Sau khi thông báo chính thức về quyết định, Tổng thống Biden viếng thăm Nghĩa trang Quốc gia Arlington, đặt vòng hoa vinh danh binh sĩ tử trận Afghanistan.
Hương Giang (Theo Politico)
