Miami (Reuters) – Tổng thống Donald Trump vào hôm nay tuyên bố huỷ những thoả thuận “khủng khiếp và sai lạc” với Cuba của cựu Tổng thống Obama, thắt chặt hạn chế du lịch và thương mại với Havana.
Ông Trump tuyên bố chính sách mới tại Manuel Artime Theater nằm trong Little Havana – thủ phủ của cộng đồng người Cuba lưu vong.
Trong bài phát biểu về chính sách mới đối với hòn đảo quân sự ở Caribbean tại Miami vào sáng thứ sáu, ông Trump cho biết đã ký một huấn lịnh nhằm đảo ngược một số nỗ lực phá vỡ mối quan hệ ngoại giao đóng băng với quốc gia cộng sản của cựu Tổng thống Obama.
Mặc dù chứng tỏ đang giữ lời hứa khi vận động tranh cử là sẽ có đường lối cứng rắn hơn với Cuba, đặc biệt đối với vấn đề nhân quyền, nhưng ông Trump vẫn giữ nhiều thay đổi của ông Obama như việc tái lập đại sứ quán Hoa Kỳ tại Havana. “Chúng ta sẽ không còn im lặng trước sự áp bức của cộng sản nữa,” ông Trump tuyên bố trước đám đông cử tri người Mỹ gốc Cuba cuồng nhiệt ở Miami, bên cạnh Thượng nghị sĩ Cộng hoà Marco Rubio – người đã vận động thúc đẩy những hạn chế mới đối với Havana.
“Tôi sẽ ngay lập tức huỷ toàn bộ thoả thuận một chiều với Cuba của chính phủ trước,” ông Trump tuyên bố khi tấn công Tổng thống cộng sản Raul Castro.
Chính sách mới của ông Trump sẽ thực thi chặt chẽ hơn lệnh cấm người Mỹ du lịch đến Cuba, và tìm cách ngăn chặn đồng đô Mỹ được sử dụng bảo trợ cho chính phủ quân đội. Tuy nhiên, trước áp lực từ những công ty Mỹ và thậm chí ngay cả một số người Cộng hoà không muốn hoàn toàn quay lưng lại với Havana, Tổng thống chọn cách giữ một số bước để tiến tới bình thường hoá quan hệ từ người tiền nhiệm.
Chính sách mới cấm hầu hết giao dịch kinh doanh của các công ty Mỹ với Armed Forces Business Enterprises Group – tập đoàn chính phủ tham gia vào tất cả các lãnh vực kinh tế của Cuba. Tuy nhiên, chính sách này có một số ngoại lệ, gồm du lịch hàng không và đường biển, nhằm bảo vệ một số hãng hàng không và tàu du hành đường biển Mỹ đang phục vụ hòn đảo.
Ông Trump sẽ không cắt hẳn các chuyến du lịch tàu biển hay các chuyến bay thương mại trực tiếp giữa Mỹ và Cuba mới được nối lại. Tuy nhiên, chính sách thắt chặt hạn chế nhìn chung sẽ ảnh hưởng đến những mối quan hệ kinh tế mới giữa hai bên.
Theo một viên chức Toà Bạch Ốc thì chính phủ không có ý làm gián đoạn các công ty thương mại tồn tại lâu nay như Starwood Hotels Inc. đang quản trị khách sạn Four Points by Sheraton Havana. Ông Trump cũng không dự tính khôi phục lại những hạn chế số lượng rượu rum và xì-gà được đem từ Cuban về Mỹ sử dụng cá nhân được ông Obama nhấc bỏ trước đây.
Đây là nỗ lực mới nhất của ông Trump nhằm đảo ngược các chính sách nổi tiếng của ông Obama. Các cố vấn của ông Trump chỉ trích nỗ lực của cựu Tổng thống, chẳng qua chỉ “trấn an” mà không làm gì có lợi cho tự do chính trị ở Cuba trong khi đem lại lợi ích tài chánh cho chính phủ cộng sản. Từ Miami, ông Trump chỉ trích, đàm phán và thỏa thuận của ông Obama thiếu sự nhượng bộ về nhân quyền từ Cuba.
Trong khi đó, các tổ chức nhân quyền lại cho rằng, việc cô lập hòn đảo có thể làm tình trạng nhân quyền tại Cuba tồi tệ hơn. Chính phủ Cuba rất rõ ràng cho biết, sẽ không bị áp lực cải tổ để đổi lại việc giao bang.
Hiện Havana chưa bày tỏ thái độ trước chính sách mới của Tổng thống Trump, nhưng những người Cuban bình thường đang lo ngại đất nước sẽ quay trở lại mối quan hệ lạnh cứng với Hoa Kỳ, và như vậy thì người dân sẽ lãnh đủ những ảnh hưởng kinh tế tiêu cực.
Hương Giang (Theo Reuters)
