HOA THỊNH ĐỐN/BẮC KINH – (Reuters) Trung Quốc tỏ vẽ tức giận trong ngày thứ Năm sau khi Thượng Viện Hoa Kỳ đã thông qua dự luật “Du Lịch” cho phép mối quan hệ mật thiết hơn với Đài Loan, tuy nhiên sự kiện này được sự tán dương của hòn đảo tự trị Đài Loan và cam kết sẽ hợp tác chặt chẽ hơn nữa.
Về phía Trung Quốc hành động này làm tăng thêm căng thẳng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, vốn đang gặp rắc rối về thương mại, với một cố vấn kinh tế, ông Liu He của Chủ tịch Tập Cận Bình trong tuần này để cố gắng ngăn chặn cuộc chiến tranh thương mại.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã thề sẽ thực hiện các bước để trấn áp nhập khẩu thép và nhôm và đang xem xét áp đặt thuế nặng đối với việc nhập khẩu kim loại từ Trung Quốc và các nước khác.
Bắc Kinh xem Đài Loan là một tỉnh cực đoan và là một bộ phận không tách rời của “một Trung Quốc”, không phù hợp với quan hệ giữa nhà nước và nhà nước, và chưa bao giờ từ bỏ việc sử dụng vũ lực để đưa đảo này dưới sự kiểm soát của họ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Hua Chunying, cho biết mặc dù dự luật này không ràng buộc về mặt pháp lý và vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc “một Trung Quốc”.
“Trung Quốc rất không hài lòng với điều này và kiên quyết phản đối nó, và đã trình bày nghiêm trọng với phía Hoa Kỳ”, bà nói trong một cuộc họp báo hàng ngày.
Nguyên tắc “một Trung Quốc” là nền tảng cho Trung Quốc – Hoa Kỳ, bà Hua nói thêm.
Trung Quốc kêu gọi Hoa Kỳ chấm dứt trao đổi chính thức với Đài Loan và “giải quyết thận trọng và hợp lý các vấn đề liên quan đến Đài Loan để tránh can thiệp nghiêm trọng và phá hoại mối quan hệ Trung Quốc – Hoa Kỳ “, bà nói.
Thượng viện đã thông qua đạo luật “Du lịch Đài Loan” bằng sự đồng thuận. Nó đã thông qua Hạ viện vào tháng Giêng. Luật pháp chỉ cần chữ ký của TT Trump để trở thành luật.
Dự luật nói rằng chính sách của Mỹ cho phép các viên chức Hoa Kỳ các cấp đi du lịch đến Đài Loan để đáp ứng các nhu cầu các công tác viên Đài Loan của họ, và cũng cho phép các viên chức cao cấp của Đài Loan vào Hoa Kỳ “dưới các điều kiện tôn trọng” và gặp các viên chức Mỹ, để khuyến khích kinh tế Đài Loan và các đại diện văn hoá tiến hành kinh doanh tại Hoa Kỳ.
Các viên chức Tòa Bạch Ốc đã không trả lời ngay lập tức khi được hỏi liệu TT Trump có nên ký dự luật này hay không. Thường thường một vị tổng thống không phủ quyết một dự luật được thông qua một cách đồng thuận của lưỡng viện
Bộ Ngoại giao Đài Loan cảm ơn Hoa Kỳ về sự ủng hộ của dự luật và cho thái độ ngày càng thân thiện và cởi mở của chính phủ Hoa Kỳ đối với Đài Loan.
“Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục phát triển mối quan hệ hợp tác hơn nữa với Hoa Kỳ, thúc đẩy giá trị chung của cả hai bên và lợi ích hổ tương”, ông nói.
Văn phòng Tổng thống Đài Loan cho biết Hoa Kỳ là đồng minh quốc tế quan trọng nhất của nước này, và sẽ thảo luận vấn đề với Hoa Kỳ tăng cường thêm hơn mối quan hệ.
Hoa Kỳ không có mối bang giao chính thức với Đài Loan nhưng bị ràng buộc bởi luật pháp để giúp họ tự bảo vệ mình và là cũng là nguồn tài trợ vũ khí chính của hòn đảo này. Trung Quốc thường xuyên nói rằng Đài Loan là vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ với Hoa Thịnh Đốn.
Sự thù địch của Trung Quốc đối với Đài Loan đã tăng lên kể từ cuộc đắc cử Tổng thống của bà Tsai Ing -wen từ Đảng Dân chủ Tiến bộ, (Democratic Progressive Party, DPP) ủng hộ độc lập năm 2016.
Trung Quốc nghi ngờ bà Tsai muốn thúc đẩy độc lập chính thức, một đường gạch đỏ cho các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản ở Bắc Kinh, mặc dù bà nói bà muốn duy trì hiện trạng và cam kết bảo đảm nền hòa bình.
Hôm thứ Tư, hai cựu Tổng thống Đài Loan, ông Lee Teng-hui và ông Chen Shui-bian, đã ủng hộ cuộc trưng cầu dân ý về độc lập Đài Loan vào năm tới, mặc dù chính phủ Đài Loan đã không ủng hộ kế hoạch.
Một cuộc bỏ phiếu như vậy xảy ra, Trung Quốc có thể cảm thấy rằng họ phải dùng đến “Luật chống Phân biệt” (Anti-Secession Law), cho phép họ sử dụng vũ lực với Đài Loan nếu thấy cần thiết để ngăn chặn sự độc lập của đảo Đài Loan.
Ngọc Thạch (Theo Reuters)
