(CNN) – Ba vụ kiện dân sự do các nhà lập pháp và nhân viên cảnh sát Capitol đệ đơn, cáo buộc cựu Tổng thống Donald Trump và các cố vấn thân cận của ông ta phải chịu trách nhiệm vụ bạo động điện Capitol, được toà cho phép tiến hành sau nhiều tháng im ắng.
Thẩm phán Amit Mehta tại toà liên bang D.C lên lịch vào ngày 10 tháng 1 sẽ nghe hai bên tranh cãi về vấn đề liệu những vụ kiện này có nên bị bãi bỏ hay không.
Diễn biến này diễn ra khi Hạ viện Hoa Kỳ tìm ra thêm chứng cớ Toà Bạch Ốc ông Trump muốn làm trật đường ray thủ tục Quốc hội chứng nhận kết quả bầu cử tổng thống 2020.
Thẩm phán Mehta sẽ cân nhắc vụ kiện Dân biểu Eric Swalwell (Dân chủ – California) thách thức ông Trump, Donald Trump Jr., Rudy Giuliani, và Dân biểu Cộng hoà Mo Brooks, cáo buộc những bài diễn văn của họ tại cuộc biểu tình Stop the Steal đã kích động bạo lực, và gây đau khổ về mặt tinh thần đối với thành viên Quốc hội. Brooks phản bác. Dân biểu cho rằng, sự hiện diện của ông ta ngày 6 tháng 1 nằm trong phạm vi văn phòng chính trị, vì vậy ông không thể lãnh trách nhiệm.
Trong một vụ kiện khác, hai nhân viên cảnh sát Capitol kiện ông Trump, cáo buộc cựu Tổng thống chỉ thị cho những người ủng hộ tấn công họ.
Vụ kiện thứ ba cho Dân biểu Bennie Thompson (Dân chủ – Mississippi) và các nhà lập pháp khác đệ đơn, cáo buộc ông Trump và Rudy Giuliani âm mưu cùng với các tổ chức cựu hữu Proud Boys và Oath Keepers kích động bạo động ngày 6 tháng 1. Thompson rút lui khỏi vụ kiện sau khi tham gia vào Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện điều tra vụ tấn công.
Một số khiếu nại viện dẫn đạo luật được đưa ra sau Nội chiến nhằm đối phó với bạo lực và sự đe doạ của Ku Klux Klan.
Thẩm phán Mehta sẽ bắt đầu cân nhắc những câu hỏi chính về vai trò của ông Trump trong vụ bạo động, và liệu cựu Tổng thống và các nhân vật cánh hữu khác được bảo vệ khỏi sự thất bại của luật pháp hay không. Mehta cũng xét xử vụ truy tố âm mưu hình sự chống lại Oath Keepers, liên quan đến 6/1.
Một số lãnh đạo Cộng hoà tại Quốc hội đã chỉ ra, các vụ kiện dân sự là cách quy trách nhiệm cho Trump, sau khi ông bị luận tội nhưng lại được Thượng viện tha bổng. Cuộc điều tra hình sự của Bộ Tư pháp vẫn tập trung truy tố hơn 700 kẻ bạo động có mặt ở Điện Capitol vào ngày hôm đó.
Trump và các cố vấn không bị cáo buộc tội hình sự nào, nhưng họ bác bỏ cáo buộc phải chịu trách nhiệm về hành động của những kẻ xông vào Điện Capitol.
Hương Giang (Theo CNN)