BRUSSELS (Politico) — Ngay trước khi Tổng thống Mỹ Joe Biden bắt đầu cuộc họp báo vào thứ Hai, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lên Twitter thông báo, NATO đồng ý cho quốc gia ông ta tham gia đồng minh.
“Tán dương sự hiểu biết của các đối tác NATO về tất cả mọi rủi ro và thách thức chúng ta đối mặt,” ông Zelensky ghi. “Lãnh đạo NATO xác nhận sẽ trở thành thành viên của khối Liên minh.”
Biden trễ họp báo 2 tiếng đồng hồ một cách khó hiểu, và mẩu tweet bất ngờ từ lãnh đạo Kiev dường dường như giải thích được phần nào nguyên nhân trễ họp.
Hai ngày trước khi Biden dự tính gặp gỡ Tổng thống Nga Vladimir Putin, tin tức về Ukraine tham gia NATO sẽ gởi ra thông điệp mạnh mẽ cho Kremlin. Vào năm 2014, Nga sáp nhập Crimea từ Ukraine, và bắt đầu hậu thuẫn các phần tử li khai ở nước này, và Moscow vẫn tiếp tục tăng cường binh sĩ dọc theo biên giới với Ukraine.
Trên Twitter, giới chuyên viên chính sách quốc tế và truyền thông bắt đầu đặt câu hỏi về ý định đứng đằng sau thông báo của Ukraine, và những gì Tổng thống Mỹ sẽ nói. Một số thậm chí suy đoán, Putin có thể huỷ hội nghị thượng đỉnh với Biden.
Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương với 30 thành viên được thành lập vào năm 1949 nhằm đối phó với Liên bang Xô viết Nga. NATO cam kết, tấn công 1 quốc gia thành minh đồng nghĩa với một cuộc tấn công chống lại khối.
Cuối cùng xuất hiện trước ống kính truyền thông quốc tế, Tổng thống Mỹ tuyên bố, NATO sẽ đứng đằng sau “chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ” của Ukraine,” nhưng không nhắc đến việc Kiev tham gia vào liên minh. Điều này nhanh chóng trở nên rõ ràng rằng, Ukraine đã phóng đại những gì đã xảy ra khi không đá động gì tới việc khi nào họ mới có thể tham gia.
NATO chẳng qua chỉ nhắc lại cam kết vào năm 2008 rằng, Ukraine ngày sẽ trở thành thành viên một ngày nào đó. Một viên chức Mỹ thông thạo vấn đề xác nhận không có gì thay đổi. “Người ta rất cẩn trọng trong ngôn từ khi đưa ra hậu thuẫn mà không cam kết bất cứ điều gì vì liên minh không đoàn kết về vấn đề này,” viên chức này nói. “Đặc biệt, Đức và Pháp không ủng hộ con đường Ukraine gia nhập thành viên.”
Zelensky vào thứ Hai cho truyền thông hay, ông muốn được nghe câu trả lời “được” hay “không” từ Biden về việc Ukraine sẽ được tham gia làm thành viên của NATO hay không.
“Điều này phụ thuộc vào việc liệu họ có đáp ứng tiêu chuẩn hay không,” Biden trả lời câu hỏi về việc Kiev gia nhập NATO. “Sự thật là, họ vẫn phải dẹp được nạn tham nhũng. Họ vẫn phải đáp ứng những tiêu chuẩn khác. Không trả lời câu hỏi này nữa, cần phải chờ xem.”
Nhưng Tổng thống Mỹ bênh vực Ukraine chống lại Nga. “Chúng tôi sẽ làm tất cả những gì cần thiết để đưa Ukraine vào vị thế có thể tiếp tục chống lại sự xâm lấn của Nga,” Biden nói. “Và chuyện này sẽ không chỉ phụ thuộc vào tôi, liệu chúng tôi có kết luận Ukraine có thể trở thành thành viên của NATO hay không sẽ phải phụ thuộc vào đồng minh và họ bỏ phiếu như thế nào.”
Sau khi trả lời 5 câu hỏi trong hơn 25 phút, Tổng thống Mỹ rời họp báo mà không đưa ra bất cứ lời giải thích nào về lý do ông trễ họp báo.
Hương Giang (Theo Politico)
