Chu Tất Tiến.
Cali Today News – Hồi xửa hồi xưa, chưa sang ở bên Mỹ, cứ tưởng tượng ra nước Mỹ toàn người tốt. Thực tế, người Mỹ hay người gì cũng là người, nghĩa là cũng đủ Bẩy Tình (Thất Tình, Lục Dục) của con người: hỷ, nộ, ái, ố, ai, dục, cụ (vui, giận, yêu, ghét, buồn, thèm, sợ). Người Mỹ, theo nhận xét khách quan, nếu họ xấu thì xấu ghê xấu gớm nhưng tốt thì như Thánh. Về mặt xấu, thì những tội ác của họ thì kinh hoàng, Ngưu Đầu và Mã Diện cũng chạy xa.. Nói chung về phương diện quốc tế, nước Mỹ đã giúp hàng tỷ người gặp hoạn nạn, giúp cho kẻ đang ở chỗ tối tăm đến ánh sáng. Thường thì bất cứ chỗ nào, nghe nói là có “vi phạm Nhân Quyền trầm trọng” thì lập tức nhẩy vào can thiệp. Còn về chuyện Xấu: có thể tổ chức đảo chánh ở nước người ta, bắt Tổng Thống nước khác quy hàng (như vụ Panama). Với những nước nhỏ, nếu nói chuyện tốt mãi (theo ý của Mỹ) mà không theo thì giết quách cả Tổng Thống người ta, hoặc mang quân sang, bắt Tổng Thống nước nhỏ đem về Mỹ nhốt y như dân Mỹ vậy. Chẳng có luật lệ quốc tế gì ráo. Ngược lại, một khi đã tốt, thì cũng tốt quá chừng chừng. Dân Mỹ mà gốc tốt, thì mạo hiểm nhẩy vào chỗ nước sôi, lửa bỏng cứu người. Tổ chức cứu trợ này, cứu trợ khác, giúp da đen, da vàng, da đỏ, chia xẻ thực phẩm và niềm tin. Nhận con nuôi, nhận bảo lãnh (sponsor) hết người này đến nguời khác. Cho dân tị nạn vừa đói vừa nghèo vừa dốt vào nhà, kiếm việc làm, chỉ dẫn, dậy học, giúp đỡ ổn định…. những công việc mà chính người Việt Nam không dám làm với Kampuchia, hay những sắc dân thiểu số khác. Quân nhân Việt Nam Cộng Hòa còn nhớ nhiều cố vấn liều mạng cứu bạn, ở lại trận địa đến giây phút cuối cùng, có anh cố vấn dí súng vào đầu một viên phi công từ chối đáp xuống cứu quân bạn, ra lệnh: “Nếu anh không đáp xuống cứu bạn ta, thì tui cho anh một viên vào đầu, tất cả chết tốt!” Có bà Mỹ kia nuôi tới 14 đứa con nuôi, chưa đã, về Việt nam sinh sống luôn, để tiếp tục nuôi thêm một mớ. Đại khái là người Mỹ có tốt có xấu, y chang như người mình, Còn người mình thì sao? Sau khi được Mỹ phỏng vấn và chấp thuận cho vào Mỹ rồi, thì chỉ khoảng 10 năm, một số đồng hương ta là những người ít học chữ nên đi tìm học cái xấu của Mỹ mà quên tuốt những cái hay của nền văn minh này..
Có lẽ bắt đầu từ năm 1985, một thiểu số người Việt đã quen sóng, quen gió, quen với đời sống Tự Do trên đất Mỹ nên bắt đầu giở trò tào lao, thiên địa, biến thành con chim “bìm bịp” cắn chân người mình. Thật ra, những trò bịp bợm lăng nhăng đều phát xuất từ những người không chịu đi học, hoặc học không vô, học dở dang, nên không leo cao được, đành xoay ra kiếm chác theo kiểu các cụ nói là “gà què ăn quẩn cối xay”. Theo một số báo chí, thì khoảng 1985 trở đi, một số người giở trò bịp đã bị tóm vào nhà lao (ở Mỹ không có “Nhà Đá” nên không thể nói là bị đưa vào “nhà đá”). Nhưng còn số đông bịp bợm lai rai thì sống hoài, miễn là không vi phạm luật nước Mỹ. Nhiều năm sau này, vẫn còn bao nhiêu quảng cáo xạo, lèo, cuội được đăng trên báo chình ình. Bà con đi mua hàng gia dụng, đi sửa xe, mua bảo hiểm… của người mình, thì coi chừng bị ăn phải quả lừa.
Những ai đi mua xe hơi mà không có chút kinh nghiệm về mua bán xe hơi, sẽ dễ bị thương đau, khi gặp mấy ông “Seolờ men” người mình. Vừa bước xuống xe, mà gặp một ông người ” Người diệt” thì ôi thôi, dứt không ra. Người bán nói nhanh không kip nghĩ. Nhưng khi hỏi đến mấy chiếc “seo” như trong quảng cáo, thì lập tức nói ngay không cần nhớ: “Ồ! cái xe đó bán rồi! Mới mấy phút trước đây!” Thật ra, anh ta chỉ là một “seo lờ men”, chỉ biết chỗ đứng của mình, làm sao biết được xe nào bán rồi, xe nào không được bán? Rồi mấy ổng đeo theo như dính nhựa. Gặp người quen đi mua xe, là người quen kia tới số, không chạy thoát khỏi cái tờ giấy bán xe đâu. Lạng quạng thì mất thêm tiền “services”! Miệng nói là hôm nay là ngày chót được “đít-cao” để giục người ta mua cho lẹ, nhưng cả tuần sau, nếu đến, vẫn thấy “hôm nay là ngày chót.” Đi mua mấy cái đồ xài trong nhà, tivi, tủ lạnh, máy móc… cũng vậy, hễ mua rồi là không cho trả lại như Mỹ, chỉ có đổi thôi. Dính trấu rồi, ráng chịu!
Hổm rồi, thấy mấy cái quảng cáo Tivi, máy móc trên báo to khổng lồ, đề đủ thứ hấp dẫn, giá rẻ như bèo. Đại hạ giá đi! Bà con đến mua ngay kẻo trễ, mua sớm thì còn, mà mua trễ cũng vẫn còn… Đến khi tới nơi, hỏi mấy món đại “seo”, mấy cô trẻ trẻ bán hàng, đều trả lời nhanh như máy: “dạ, cái đó vừa bán xong!” Cái gì tốt thì cũng vừa bán xong! Còn lại toàn đồ ngậm, nghĩa là đồ bán không được! Đúng ra, người mua mình dễ tính, trường hợp vào tay Mỹ ấy à, thấy mọi thứ tốt đều bán cả rồi, thì họ làm dữ lên, “ê, cho coi ri-xít coi!” Không có ri-xít, thì kêu cảnh sát, nói là chủ nhân lừa gạt, thì người bán bỏ mạng sa tràng vì tội nói láo, dẫn dụ sai lạc. Bực nhất cho người mua là khi mua mấy cái loại máy hư, máy dỏm mà không cho trả lại, chỉ cho đổi! Có anh quảng cáo dẻo như kẹo mạch nha, nói thì mênh mông, mà đến mua thì toàn đồ gì đâu ấy…
Một anh vừa mới nói trên radio là mua cái xe ấy, xe nọ, vừa được đít-cao, giá chỉ có.. nhiêu nhiêu đó, vừa không phải đặt cọc, người mua nhấc ngay Xelulơ phôn lên, gọi liền, không tới 3 phút sau cái quảng cáo, đã nghe câu trả lời: “Bác cảm phiền đến điulơ khác, cái xe đó mới vùa có người mua xong. Hết rồi! Nhưng bác cứ tới, cháu kiếm cho bác cái xe khác cũng tương đương…” Đúng là xạo ke!
Lại còn mấy vị đông y sĩ thuốc ta, mấy vị châm cứu, bẻ xương, cũng vang danh Bác Sĩ. Một bà đông y sĩ nổ như trời gầm, vừa sửa sắc đẹp, vừa làm phòng thí nghiệm, vừa Ích Rây, vừa chích ngừa cảm cúm, vừa mát xa, mát gần, làm hết bàn chân, leo lên đầu cổ, chỗ nào đau cũng chữa. Miệng thì cầu kinh tá lả, nhưng bàn tay bà lượm tiền như máy, chặt Insuarân còn nhanh hơn, khám một lần thì khai bốn bận, người ta về Việt nam rồi vẫn còn thấy ghi tên trong sổ khám..
Gặp xui bị cái xe nó hư mà dẫn đến mấy ông thợ Việt Nam, may lắm thì gặp ông có lương tâm, nói đúng cái chỗ hư và không thét giá, nhưng xui xẻo mà gặp ông họ Ma tên Le, thì bị “vẽ” rồng rắn, nếu đồng ý sửa thì giá thành gần bằng mua cái xe khác, với giá tiền tương đương.
Một số cơ sở “tài chánh” sử dụng phương pháp quảng cáo “xạo” của Mỹ, dẫn dụ người mình vào những mê hồn trận, chỉ mất tiền chứ không bao giờ có lời. Vài anh bán “in sua rân” nói thánh nói tướng, đến khi khách hàng bị đụng xe, thì trốn mất tiêu, hoặc chỉ xì ra một phần mà bảo hiểm đền, còn bao nhiêu thì cho vào túi. Có ông H.O. mới sang mua được cái xe cũ xì, đinh ốc đều muốn văng cả ra đường, mà anh chàng bán “In sua rân” dụ mua bảo hiềm 2 chiều 100 – 300! Báo hại người mua đóng tiền gần hộc máu.
Ôi, Trời! Đến xứ văn mình này, điều tốt sao không học, lại học toàn điều xấu. Có gia đình kia, bốn anh chị em, làm theo kiểu Mỹ, cá nhân chủ nghĩa, không ai chịu nuôi bà già đã bán mạng nuôi mấy đứa đến nỗi choắt choeo, lẻo khoẻo. Đứa nào cũng ăn nên làm ra, mà cứ đùn đẩy cho nhau, cuối cùng thì thôi, công bằng nhất là tống luôn bà già vào nhà hưu dưỡng, mặc dầu bà già chưa tới bẩy chục tuổi. Rồi tị hiềm, không muốn đi thăm, sợ đứa thăm nhiều, thăm ít, nên bỏ mặc bà nằm đấy một mình luôn. Bà già chưa già đó, buồn quá, chết lăn. Các con lại tị nạnh, không muốn làm giỗ nhà ai hết, sợ tốn, thôi thì ra mộ, mỗi đứa một nồi canh gà, rồi ăn .. riêng! Chán cho tình đời!
Chu Tất Tiến 11/3/2016
