Thursday, March 28, 2024

SỐ PHẬN CỦA NỀN DÂN CHỦ MỸ

Cali Today News – Moore kiện Harper là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với nền dân chủ Hoa Kỳ, và số phận của nền dân chủ Mỹ có lẽ thuộc về Amy Coney Barrett.

Thông báo của Tòa án Tối cao hôm thứ Năm rằng họ sẽ xét xử vụ Moore kiện Harper , một vụ án có thể tập trung một lượng quyền lực chưa từng có trong các cơ quan lập pháp của các tiểu bang, là tiếng chuông lưu ý đến những ai còn quan tâm đến nền dân chủ.

Vụ này có lẽ là mối đe dọa lớn nhất đối với nền dân chủ Mỹ kể từ sau vụ tấn công ngày 06.01.2021. Tòa án Tối cao liên bang đang tìm cách khôi phục các bản đồ quốc hội do chính quyền tiểu bang đảng Cộng Hòa phê chuẩn đã bị tòa án cấp cao nhất của North Carolina hủy bỏ vì chúng đem lại quá nhiều lợi thế đảng Cộng Hòa.

Các nguyên đơn lập luận rằng tòa án tối cao của tiểu bang không có thẩm quyề

n hủy bỏ những bản đồ này và đưa ra yêu sách của họ về các lập luận pháp lý về cơ bản sẽ thay đổi cách thức tiến hành các cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống trong tương lai, sẽ mang đến lợi thế áp đảo dành cho đảng Cộng Hòa.

Moore nhấn mạnh đến ” học thuyết lập pháp nhà nước độc lập “, đây là một lý thuyết mà Tòa án Tối cao đã bác bỏ nhiều lần trong suốt hơn một thế kỷ qua – nhưng điều đó bắt đầu được sử dụng trở lại sau khi những người được bổ nhiệm của Đảng Cộng hòa giành được đa số trên Tòa án Tối cao vào thời chính quyền Trump.

Dưới hình thức mạnh mẽ của học thuyết này, tất cả các điều khoản hiến pháp của tiểu bang hạn chế khả năng của các nhà lập pháp tiểu bang trong việc làm khác đi các cuộc bầu cử liên bang sẽ ngừng hoạt động. Các tòa án tiểu bang sẽ mất quyền tấn công các đạo luật phản dân chủ của tiểu bang, chẳng hạn như một luật sư vi phạm hiến pháp tiểu bang hoặc luật bỏ phiếu vì những lý do tùy tiện. Và các thống đốc tiểu bang, người trước đây thường có quyền phủ quyết các luật bầu cử mới của tiểu bang, sẽ bị mất quyền đó.

Thẩm phán Taliban, Neil Gorsuch đã đưa ra ý kiến đồng tình và cho rằng: “Hiến pháp quy định rằng các cơ quan lập pháp tiểu bang sẽ là cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc thiết lập các quy tắc bầu cử – không phải thẩm phán liên bang, không phải thẩm phán tiểu bang, không phải thống đốc tiểu bang”. Với lập luận này, các cơ quan lập pháp của các tiểu bang đỏ sẽ thiết lập các quy tắc tùy ý như họ muốn, chủ yếu đem lại lợi thế cho đảng Cộng Hòa, bất kỳ phiếu bầu cho ai, cách biết số phiếu nhiều ít, không thành vấn đề, họ muốn ấn định ai thắng, người đó sẽ thắng.

Bốn thẩm phán Taliban trong TATC – Neil Gorsuch, cộng với Clarence Thomas, Samuel Alito và Brett Kavanaugh – đều tán thành học thuyết lập pháp tiểu bang độc lập này.

Trong khi đó, bốn thẩm phán khác gồm ba thẩm phán tự do cộng với Chánh án John Roberts, đã ra hiệu rằng họ sẽ không phủ nhận những tiền lệ của Tòa án trước đây đã bác bỏ học thuyết này.

Điều đó rất có thể khiến số phận của nền dân chủ Mỹ rơi vào tay nữ thẩm phán Cộng Hòa còn lại, người đàn bà với cặp mắt sắc hơn dao cạo, có cái tên Amy Coney Barrett, một người được Trump bổ nhiệm, người thường bỏ phiếu thuận lòng với các thẩm phán Cộng hòa khác trong hầu hết mọi vấn đề.

Điều này cho thấy, không rõ liệu Tòa án tối cao này có thực hiện phiên bản cực đoan nhất của học thuyết này hay không – với một quy tắc cứng nhắc rằng tòa án tối cao của tiểu bang không thể hủy bỏ luật bầu cử của tiểubang, thống đốc tiểu bang cũng vậy, mà quyền hành sẽ nằm trong tay các nhà lập pháp của tiểu bang.

Và ở các tiểu bang chiến trường quan trọng như Michigan, Pennsylvania và Wisconsin – nơi đảng Cộng hòa kiểm soát cơ quan lập pháp tiểu bang và đảng Dân chủ kiểm soát dinh thự của thống đốc, tòa án tối cao của tiểu bang hoặc cả hai – thì Tòa án Tối cao liên bang có thể trao cho các nhà lập pháp đảng Cộng hòa quyền kiểm soát không giới hạn đối với cách thức tiến hành các cuộc bầu cử liên bang.

Học thuyết này quy định rằng, “thời gian, địa điểm và cách thức tổ chức các cuộc bầu cử Thượng nghị sĩ và Dân biểu liên bang sẽ do cơ quan lập pháp quy định ở mỗi tiểu bang”. Và một điều khoản riêng cũng nói rằng, các cuộc bầu cử tổng thống cũng sẽ được tiến hành theo cách này, nói đơn giản, dễ hiểu là với các cuộc bầu cử liên bang bầu Tổng thống, Thượng nghị sĩ, dân biểu, khi nào, ở đâu, sớm hay muộn, trước hay sau, bầu cử trong mùa hè hay mùa thu, mùa đông đều do các nhà lập pháp đảng Cộng Hòa tuỳ ý quyết định.

Như vậy, thí dụ, với cuộc bầu cử Tổng thống, có thể rồi đây, sẽ không phải là ngày 05.11.2024 nữa, chỉ ở Washington thôi, còn 50 tiểu bang, mỗi tiểu bang có toàn quyền ấn định ngày đi bầu TT Mỹ khác nhau, và như vậy kết quả có lẽ sẽ đến sau cả năm chứ không phải sau vài ngày.

Theo cách mà Clarence Thomas, Samuel Alito, Neil Gorsuch và Brett Kavanaugh diễn giải về học thuyết lập pháp tiểu bang độc lập đã mô tả là chỉ có “nhánh lập pháp” của tiểu bang mới có thể đặt ra các quy tắc bầu cử. Còn nhánh hành pháp (bao gồm thống đốc) và nhánh tư pháp (bao gồm cả tòa án tối cao của tiểu bang) sẽ bị loại bỏ hoàn toàn khỏi quy trình thiết lập các quy tắc bầu cử của tiểu bang.

Ý định của các thẩm phán Taliban là gì, có lẽ ai cũng hiểu, QUốc Hội đang trong tay đảng Dân Chủ hiểu, TT Biden hiểu, người Mỹ cũng không khó để hiểu, nhưng vấn đề là người Mỹ nói chung vẫn đang loay hoay không biết phải giải quyết làm sao cho ổn thỏa bởi sự tròng tréo của Hiến Pháp cổ xưa và sự phân cực chính trị nặng nề tại lưỡng viện Quốc Hội khi đảng cầm quyền không có đủ thế đa số thông qua được bất cứ thay đổi hay cải tiến nào, đúng là rắc rối, rối như tơ vò.

Việt Linh 07/04/2022

 

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img