Đọc Thêm:
Bộ Ngoại Giao Mỹ yêu cầu Phi giải thích Duterte muốn nói gì khi dùng chữ “ly khai” với Mỹ
TT Phi Luật Tân Duterte hô hào cùng Trung Cộng và Nga chống lại phương Tây”
TT Duterte Của Phi Luật Tân: Thằng Khùng Hay Thiên Tài?
Liệu tổng thống Duterte có phá hủy nổi liên minh Phi-Mỹ?
Thái độ “lòn cúi” của tổng thống Phi Luật Tân Duterte làm giới trí thức Phi bị sốc!
Cali Today News – Trong các bản tin đánh đi từ Bắc Kinh vào ngày hôm qua, sau cuộc họp song phương giữa chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình và TT Phi Luật Tân Duterte, thì TT Duterte đã chính thức tuyên bố “ly khai” (separation) khỏi Mỹ về kinh tế và quân sự, chửi Mỹ, chửi TT Obama và nêu ra nhiều vấn đề phức tạp khác giữa Mỹ và Phi Luật Tân…
Qúy độc giả có thể tham khảo theo các đường dẫn (links) ở đầu bản tin này để theo dõi diễn biến các sự kiện.
Sau lời tuyên bố nói trên về “chia tay với Hoa Kỳ” của TT Duterte tại Sảnh Đường Nhân Dân nằm tại Quảng Trường Thiên An Môn, Bắc Kinh, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đã yêu cầu phía Phi Luật Tân làm sáng tỏ ý nghĩa thật sự của chữ “ly khai Mỹ” trong mọi hàm ý mà TT Duterte đã phát biểu.
Cũng như nhiều tiền lệ trước đây, TT Duterte phát biểu một đường, các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng lại “tái giải trình” theo một ý nghĩa khác, có khi ngược lại hoàn toàn.
Sáng nay, trong bản tin thời sự của Reuters từ Manila, bộ trưởng thương mại của Phi Luật Tân là Ramon Lopez lại tái xác nhận (clarifies) rằng Phi Luật Tân vẫn giữ các mối quan hệ về thương mại và kinh tế với Hoa Kỳ. Lời giải thích này diễn ra sau một ngày TT Duterte tuyên bố “chia tay” với Mỹ, trước sự hiện diện của 200 doanh nhân Phi tháp tùng phái đoàn, và trước sự hiện diện của các viên chức cao cấp của Trung Cộng, có cả phó thủ tướng TC Zhang Gaoli. Lời tuyên bố đó được “nhiệt liệt” vỗ tay.
Thật sự nguyên văn TT Duterte nói gì? Ông nói: “In this venue, your honors, in this venue, I announce my separation from the United States”. Xin tạm dịch: “Tại đây, thưa qúy vị, ngay tại đây, tôi tuyên bố chia tay (ly khai) với Mỹ”.
TT Duterte nói tiếp: “Both in military, not maybe social, but economics also. America has lost.” Xin tạm dịch: ‘Cả về quân sự, không hẳn là về xã hội, nhưng cả về kinh tế, Hoa Kỳ đã mất.”
Từ sau khi lên cầm quyền, TT Duterte đã đổi lộ trình từ “liên minh với Mỹ” trong nhiều thập niên qua, thành điên cuồng chống Mỹ và chửi Mỹ.
Vị bộ trưởng thương mại Phi Luật Tân Lopez cố gắng chữa lời cho TT Duterte bằng cách nói rằng “Hãy cho tôi giải thích. Tổng thống không nói về ly khai/chia tay” khi ông bộ trưởng trả lời phỏng vấn của đài CNN tại Bắc Kinh vào hôm nay, thứ sáu.
Bộ trưởng thương mại Phi Luật Tân giải thích thêm: “Trong ý nghĩa các mối quan hệ về kinh tế, chúng tôi không chấm dứt thương mại và đầu tư với Mỹ. Tổng thống đặc biệt nhắc tới ước vọng của ông ta nhằm tăng cường mạnh mẽ hơn các mối quan hệ với Trung Quốc và vùng Đông Nam Á mà chúng tôi từng làm ăn trong nhiều thế kỷ.”
Ông Bộ trưởng Thương Mại Phi Luật Tân giải thích tiếp: “Phi Luật Tân chỉ phá vỡ tình trạng phụ thuộc một bên quá nhiều. Nhưng, chúng tôi chắc sẽ không dừng lại các hoạt động thương mại và đầu tư với phương Tây, đặc biệt với Hoa Kỳ.”
Cũng như nhiều lần trước, TT Phi Duterte phát biểu một đường, nội các của ông cố giải thích theo một đường khác. Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược!
Cũng trong bối cảnh của vấn đề “ly khai Mỹ” của TT Phi Luật Tân Duterte, phụ tá của Văn Phòng Truyền Thông của phủ TT, bà Maria Banaag, đã lên tiếng khuyến khích công chúng nên chờ đợi sự hướng dẫn của chính phủ trước khi giải thích lời tuyên bố xanh vờn “ly khai Mỹ” của TT Duterte tại Bắc Kinh.
Phải chăng lời phát biểu của bà phụ tá Sở Truyền Thông của phủ TT là nhằm sữa lưng cả lời tái giải thích của ông bộ trưởng thương mại nói trên?
Bà nói: “Chúng ta không vội vã gì để giải thích bài diễn văn của tổng thống, bởi vì chúng ta phải chờ đợi hướng dẫn từ chính tổng thống, từ Bộ ngoại giao khi họ trở về nước.”
Ngoài ra, TT Duterte còn phát biểu tại Bắc Kinh rằng ông ta sẽ “tự đổi trục theo dòng chảy ý thức hệ hiện nay. Có thể tôi cũng sẽ sang Nga để nói chuyện với tổng thống Vladimir Putin và nói với ông ta rằng có 3 chúng ta chống lại thế giới – Đó là Trung Quốc, Phi Luật Tân và Nga. Đó là cách duy nhất.”
Lời phát ngôn của TT Duterte tạo ra sự quan tâm ngay tức thì tại Hoa Kỳ, vì chính phủ Mỹ xem Manila là một đồng minh quan trọng trong chiến lược “tái quân bình” sức mạnh về Á châu để đối phó với một Trung quốc đang vươn dậy.
Với lời phát biểu lập liên minh Trung Cộng – Phi Luật Tân – Nga để chống Mỹ và thế giới, thì ông Duterte đã xác nhận chỗ đứng mới, chiến lược mới của Phi Luật Tân trên thế giới, nhất là trong thế đứng với Mỹ và đồng minh của Mỹ. Vậy Mỹ và phương tây, cũng như các đồng minh á châu của Mỹ, sẽ phản ứng thế nào với Phi?
Theo các giới chức thẩm quyền của Phi Luật Tân tiết lộ gần đây là các công ty từ phương Tây đã bắt đầu dị ứng với quan điểm của TT Duterte và đã bắt đầu hoặc là huỷ bỏ các cuộc làm việc với Phi Luật Tân, hoặc là chuyển đầu tư và thương mại sang các nước láng giềng, nhất là Việt Nam.
Cho tới nay, đầu tư của các công ty Mỹ tại Phi vượt qua mức 4 tỷ, và trị giá thương mại giữa hai nước trong năm qua lên gần 20 tỷ. TT Duterte đang dẫn Phi về lối nào?
Chúng ta mới vừa nghe sự lúng túng trong cách biện hộ, tái giải thích của nội các của TT Duterte trước những lời phát ngôn của TT Duterte tại Bắc Kinh. Thế nhưng, sau khi yêu cầu Phi Luật Tân giải thích ý nghĩa thật sự của một số lời phát biểu của TT Duterte, phiá Mỹ và phương Tây sẽ phản ứng thế nào? Các đồng minh Mỹ tại Á châu sẽ phản ứng ra sao?
Và sau chuyến đi Bắc Kinh, có thể là Nga là địa điểm kế tiếp, liệu chăng TT Duterte sẽ chính thức sang Bắc Hàn gặp Kim Jong Un hay sang Venezuela để gặp TT Maduro để lập liên minh quân sự, kinh tế, ngoại giao mới?
Chờ xem… vì câu chuyện còn dài, chưa kết thúc. Cali Today sẽ cập nhật thường xuyên cho qúy vị.
Nguyễn Xuân Nam
