(Washington Post) – Khi Cơ quan Lưu trữ Văn khố Quốc gia giao một loạt tài liệu cho Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện đang điều tra bạo động Điện Capitol ngày 6 tháng 1, một số hồ sơ Toà Bạch Ốc chính phủ tiền nhiệm đã bị xé và được lấy băng keo dán lại, theo một số nguồn tin thông thạo sự việc.
Cựu Tổng thống Donald Trump nổi tiếng trong Toà Bạch Ốc với những thói quen bất thường, có thể bất hợp pháp, khi xé hồ sơ tổng thống và ném chúng xuống sàn. Việc này gây khó khăn cho các nhà phân tích quản trị hồ sơ, và họ sử dụng băng keo để dán các mảnh giấy vụn lại với nhau, đôi khi nhỏ như hoa giấy.
Nhưng bất chấp Đạo luật Hồ sơ Tổng thống, vốn yêu cầu lưu giữ tất cả biên bản ghi nhớ, thư từ, ghi chép, email, fax, và những trao đổi bằng văn bản khác liên quan đến nhiệm vụ của phủ tổng thống, thói quen xé nhỏ tài liệu của cựu Tổng thống rõ ràng vẫn tiếp tục diễn ra tốt đẹp cho đến giai đoạn sau của nhiệm kỳ tổng thống.
Cơ quan Lưu trữ Quốc gia vào thứ Hai xác nhận thói quen này trong một tuyên bố, trong đó cho hay, hồ sơ giao nộp từ Toà Bạch Ốc của ông Trump “gồm những hồ sơ văn bản đã bị cựu Tổng thống xé.” Tuyên bố này được đưa ra sau khi Washington Post yêu cầu hồi đáp về việc liệu một số hồ sơ liên quan đến bạo động ngày 6 tháng 1 đã bị xé và dùng băng keo dán lại.
Theo Cơ quan Lưu trữ, một số tài liệu hoàn toàn không được dán lại.
Lưu trữ đã chuyển hơn 700 trang tài liệu cho Uỷ ban 6/1 vào tháng trước, bao gồm một loạt hồ sơ liên quan đến những sự kiện ngày 6 tháng 1 năm 2021, gồm những tài liệu đã bị xé và được dán lại.
“Các viên chức quản trị hồ sơ Toà Bạch Ốc chính phủ ông Trump đã khôi phục và dán lại những tài liệu đã bị xé. Số này được chuyển sang cho Cơ quan Lưu trữ vào thời gian cuối của chính phủ Trump, cùng với một số hồ sơ bị xé nhưng chưa được Toà Bạch Ốc dán lại. Đạo luật Hồ sơ Tổng thống quy định, tất cả các hồ sơ được các vị tổng thống tạo ra phải được giao nộp cho Cơ quan Lưu trữ Quốc gia vào cuối nhiệm kỳ,” Cơ quan Lưu trữ ghi trong tuyên bố.
Hiện chưa rõ, tài liệu nào trong số được giao cho Uỷ ban 6/1 bị hư hại. Nhưng hồ sơ pháp lý chỉ ra, những tài liệu được ông Trump tìm cách khẳng định đặc quyền hành pháp gồm nhật ký tổng thống, lịch trình, thông tin các cuộc hẹn, ghi chú bằng tay liên quan đến các sự kiện ngày 6 tháng 1 từ cựu Đổng lý Toà Bạch Ốc Mark Meadows, các bài phát biểu, nhận xét và nhiều hơn nữa. Cơ quan Lưu trữ sẽ tiếp tục giao thêm tài liệu trong những tuần và tháng tới.
Giáo sư luật Đại học New York và là học giả hiến pháp, Stephen Gillers cho rằng, những tài liệu Toà Bạch Ốc bị ông Trump xé rõ ràng là tài sản chính phủ theo Đạo luật Hồ sơ Tổng thống. “Vì vậy, phá huỷ chúng có thể phạm tội theo một số luật về phá hoại tài sản chính phủ nếu đó là dụng ý của bị cáo,” Giller nói. “Một tổng thống không sở hữu hồ sơ cho chính phủ của ông tạo ra. Định nghĩa hồ sơ tổng thống rất rộng. Những ghi chép của chính ông Trump cũng có thể nằm trong số này, và phá huỷ chúng có thể là tội phá huỷ tài sản chính phủ.”
Trump cũng tìm cách khẳng định đặc quyền hành pháp với 4 trang hồ sơ tổng thống liên quan đến an ninh bầu cử 2020, 4 trang bản thảo Sắc lệnh Hành pháp về chủ đề tính toàn vẹn bầu cử, 3 trang những điểm chính về bất thường bầu cử và 2 trang bản thảo về bài phát biểu của Tổng thống vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 – “Tuần hành Cứu nước Mỹ – Save America March.”
Cuối tuần qua, cựu Tổng thống chỉ trích Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện điều tra ngày 6 tháng 1 và tuyên bố sẽ ân xá cho những người bị truy tố liên quan đến vụ tấn công Điện Capitol, nếu ông ta tái tranh cử và tái cử vào năm 2024.
Hương Giang (Theo Washington Post)
