Cali Today News – Ông Moon Jae-in thuộc đảng Dân chủ Tự do vào hôm thứ ba đã giành thắng lợi, trở thành tân Tổng thống Nam Hàn, báo hiệu sự rạn nứt trong mối quan hệ với Hoa Kỳ về vấn đề Bắc Hàn.
“Tôi sẽ xây dựng một quốc gia mới, tôi sẽ tạo dựng một Đại Hàn Dân Quốc vĩ đại, một Đại Hàn Dân Quốc hãnh tiến, và tôi sẽ là một vị tổng thống hãnh diện của một quốc gia hãnh diện,” vị luật sư nhân quyền phát biểu trước ký giả ở Seoul.
“Ông Moon không phải là một vị thánh nhưng tôi nghĩ ông ấy sẽ tìm cách giải quyết vấn đề, và chúng tôi có thể có tương lai,” Jeff Lee – 50 tuổi – chia sẻ cảm xúc.
Chiến thắng của ông Moon được xác nhận sau khi ứng cử viên bảo thủ Hong Joon-pyo và ứng cử viên Ahn Cheol-soo thuộc đảng vì Nhân dân thừa nhận thua cuộc, chấm dứt 9 năm bảo thủ cầm quyền tại Nam Hàn.
Kết quả bầu cử phản ánh mối quan tâm của cử tri trong nước về tham nhũng và kinh tế trì trệ, nhưng ông Moon tỏ dấu hiệu sẽ thay đổi cách tiếp cận Bắc Hàn nhẹ nhàng hơn người tiền nhiệm, Park Geun-hye – nữ Tổng thống đầu tiên của Nam Hàn hồi tháng ba bị buộc tội tham nhũng dẫn đến cuộc bầu cử tổng thống bất thường.
Moon Jae-in – 64 tuổi – đặt một dấu hỏi lớn về tính hiệu quả của các lệnh trừng phạt Bắc Hàn, và mở cửa khả năng quan hệ đối ngoại và kinh tế với quốc gia cộng sản bị cô lập.
“Chúng ta không thể phủ nhận người cai trị nhân dân Bắc Hàn là Kim Jong Un,” ông Moon vào tháng ba cho biết. “Chúng ta không có chọn lựa ngoài việc thừa nhận Kim Jong Un là đối tác, liệu chúng ta nên gây áp lực và trừng phạt hay đối thoại với họ?”
Ông Moon muốn Nam Hàn chủ động hơn trong mối quan hệ với Bắc Hàn. “Chúng ta phải đi đầu nỗ lực giải quyết vấn đề liên can đến bán đảo Triều Tiên,” ông Moon tuyên bố trong thời gian vận động tranh cử. “Tất cả đồng minh và các quốc gia láng giềng trong đó có Hoa Kỳ nên đóng vai trò hỗ trợ dưới sự lãnh đạo của chúng ta.”
Những cuộc thử nghiệm hạt nhân và phóng thử hoả tiễn mới đây của Bình Nhường gây nên làn sóng phản đối mạnh mẽ, đặc biệt từ Hoa Kỳ – đồng minh lâu năm của Nam Hàn. Tổng thống Donald Trump đưa ra những tuyên bố cứng rắn chống lại Bắc Hàn, đe doạ sẽ dùng vũ lực nếu cần thiết. Lời lẽ gay gắt của ông Trump làm dấy lên quan ngại Bắc Hàn có thể trả đũa Seoul thủ phủ của Nam Hàn nơi chỉ cách biên giới 35 dặm.
Ông Moon cũng chỉ trích việc Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ hoả tiễn THAAD ở Nam Hàn, một hành động quân sự mà bà Park ủng hộ. Hệ thống THAAD được triển khai bên ngoài Seoul và bắt đầu đi vào hoạt động tuần trước.
Trước đó ông Moon cho rằng, Hoa Kỳ nên chờ quyết định của tân Tổng thống Nam Hàn về việc lắp đặt hệ thống phòng thủ trị giá $1 tỉ Mỹ kim. Đây rõ ràng là lý do mà Hoa Kỳ đã vội vã khởi động hệ thống do quan ngại nếu đắc cử, ông Moon sẽ ngăn chương trình này lại.
Mối quan hệ Mỹ-Nam Hàn phần nào bị lung lay trong thời gian gần đây khi ông Trump đòi Nam Hàn phải trả chi phí hệ thống THAAD. “Chúng tôi sẽ bảo vệ họ,” ông Trump nói trong cuộc phỏng vấn với Reuters, “Nhưng họ nên trả chi phí, và họ hiểu điều đó.”
Tổng thống Mỹ cũng cho biết, dự tính sẽ tái đàm phán hoặc huỷ bỏ hiệp ước thương mại tự do giữa Mỹ và Nam Hàn, cho rằng đây là thoả thuận tồi tệ.
Trong khi chính sách đối ngoại tương lai của tân Tổng thống Moon có thể làm thay đổi động lực trong khu vực cũng như với Mỹ thì kết quả bầu cử cho thấy sự giận giữ và chống đối bà Park rất mạnh mẽ.
Hương Giang (Theo USA Today)
