Washington Post – Khi lực lượng IS sắp bị sụp đổ ở Iraq, quốc gia bị tơi tả vì chiến tranh các loại từ gần 4 thập niên qua có chút hy vọng, nhưng khó khăn và nguy hiểm vẫn rình rập.
Sau khi các vùng đất do IS chiếm đóng được lấy lại, lập tức những tranh cãi về chủ quyền của các giếng dầu, về tài nguyên và lãnh thổ giữa những người Sunnis, Shiites và Kurds lại nổ ra.
Hiện nay công việc gấp rút là làm sao tái thiết các thành phố bị hư hại do bom đạn, làm sao tái định cư cho nhiều triệu dân Iraq đã di tản vì chiến sự và làm công tác giảng hòa vì có nhiều thị trấn trước đây tỏ ra hoan nghênh các tay súng IS.
Nếu thất bại trong việc tái định cư và tái quản lý, nguy cơ Iraq lại rơi vào vòng luẩn quẩn của bạo động đẫm máu, vốn xuất hiện từ năm 2003 và sau khi IS bắt đầu xuất hiện sau năm 2011, theo các nhà quan sát và chính dân chúng Iraq nhận xét.
Mosul là một thí dụ. Thành phố lớn thứ nhì này của Iraq đang cố hồi sinh, sau khi được giải thoát khỏi tay của nhóm IS. Đường xá đã có nạn kẹt xe, âm nhạc ồn ào, các cửa hàng đầy hàng hóa vốn bị IS cấm trước đây như cellphones, đĩa TV và máy điều hòa.
Nhưng phía tây Iraq là một hình ảnh hoàn toàn khác hẳn. Thí dụ như trong thành phố Old City có đến 230,000 cư dân vẫn chưa có nhà ở. Lise Grande, đại diện của Liên Hiệp Quốc ở Iraq, cho hay: “Họ chưa về nhà được vì còn phải tái thiết cả một khu phố rộng lớn”
Chuyện người Kurd vẫn còn âm ỉ khi một cuộc trưng cầu dân ý sắp diễn ra về quyền tự chủ hoàn toàn với Baghdad. Nếu không giàn xếp được, chiến tranh lại sẽ nổ ra.
Trần Vũ
