Tribune News Service – Một số liệu khiến người ta sửng sốt sau cơn bão Maria là chỉ có 5,675 trong 1.57 triệu ngôi nhà có bảo hiểm lũ lụt liên bang.
Điều này có nghĩa là có ít hơn một phần ba trong 1% có bảo hiểm. Thay vào đó, nhiều người phải vay liên bang lãi suất thấp để xây dựng lại nhà cửa.
Sự thiếu bảo hiểm lũ lụt ở Puerto Rico đẫn đến liên bang phải chi trả ít nhất 85 tỉ Mỹ kim cho các thiệt hại do cơn bão Maria gây ra, bao gồm các khoản bồi thường cho chủ nhà và các thiệt hại tài sản.
Cơn bão Maria đã nêu lên các vấn đề về khả năng chi trả cho những chính sách trên trên đảo và những nơi khác.
Hầu hết những người được hỏi ở vùng ngoại ô Costco tại San Juan không có bảo hiểm lũ lụt, chưa nói đến các bảo hiểm cho những tổn thất đối với chủ sở hữu nhà. Chỉ có duy nhất một người chủ căn hộ trả lời rằng cô có bảo hiểm lũ lụt. Cô mua bảo hiểm chỉ vì muốn ngân hàng đồng ý thế chấp nhà cô.
Thợ kim hoàn Julio Soto Quijano nói rằng: “Khả năng bão tàn phá rất thấp. Tại sao phải trả tiền bảo hiểm năm này sang năm khác nếu không biết khi nào nguy cơ mới thật sự đến?”
Bà Jailyn Colon Reyes, 37 tuổi, có một phòng bị ngập và tường ngoài sân bị hư hại, ước tính phải chi khoảng 2,000 Mỹ kim để tu sửa.
Nhưng điều này vẫn không thuyết phục bà mua bảo hiểm trong tương lai. Bà Colon nói: “Thu nhập của chúng tôi không đủ để trả tiền bảo hiểm. Chúng tôi phải trả tiền điện, nước, thuốc men, thực phẩm, gas, và vô số thứ khác nữa.”
Vấn đề này không chỉ xuất hiện ở Puerto Rico.
Số liệu mới nhất từ bảo hiểm lũ lụt liên bang cho hay vào ngày 31 tháng 7, ngay trước khi bão xảy ra, chỉ có khoảng 4.9 triệu nhà có bảo hiểm lũ lụt trong một quốc gia có đến 135 triệu hộ. Số nhà được bảo hiểm chỉ xấp xỉ 3.6%. Hơn một phần ba trong số đó, khoảng 1.7 triệu hộ là tại Florida, Texas đứng vị trí thứ hai với 584,637 nhà.
Mặc dù bảo hiểm là chỉ định cho những vùng hay bị bão lũ, nhưng hàng triệu chủ sở hữu nhà vùng vịnh, sông, hay gần bờ biển đều nghĩ rằng họ không cần bảo hiểm.
Nhiều hộ gia đình cần có bảo hiểm nhưng không phải ai cũng có đủ khả năng chi trả. Chính quyền Trump nói rằng các chương trình liên bang sẽ không chịu nổi, vì vậy họ đề nghị sửa đổi chương trình bảo hiểm lũ lụt quốc gia.
Giám đốc Ngân sách Mick Mulvaney đã viết một tường trình cho Quốc hội vào ngày 4 tháng 10 ghi nhận mức thâm hụt 16 tỉ Mỹ kim vì tổn thất bão lũ năm nay. “Chương trình Bảo hiểm Lũ lụt Quốc gia hiện nay không bền vững.”
Hơn nữa, ông cũng cảnh báo rằng Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) – là đơn vị quản lý Chương trình Bảo hiểm Lũ lụt Quốc gia – sẽ cạn kiệt nguồn tài chính vào cuối tháng này và vượt quá mức vay 30.4 tỉ Mỹ kim.
Ông còn đề nghị đánh giá lại mức giá mà các chủ sở hữu nhà có thể chi trả, lập ra những chính sách hỗ trợ những người khó khăn và một số người khác phải trả cao hơn.
Chính quyền cũng muốn mở rộng cánh cửa cho các hãng bảo hiểm tư nhân.
Đó là điều các hãng bảo hiểm đang trông chờ. Họ muốn chính phủ phải chịu trách nhiệm chính để ban hành các chính sách mua bảo hiểm bắt buộc tại những vùng có nguy cơ cao và trợ cấp cho những hộ có thu nhập thấp.
Các thay đổi trong chương trình liên bang năm 2012 đã cho phép các hãng bảo hiểm tư nhân tham gia vào những khu vực bắt buộc mua bảo hiểm. Nhưng các ngân hàng phát hành các khoản vay thế chấp nhà thì không muốn rời khỏi chương trình liên bang.
Một trong những phó chủ tịch của Hiệp hội Bảo hiểm Mỹ – ông Tom Santos nói rằng: “Chúng tôi không muốn thấy chương trình lũ lụt liên bang biến mất.” Ngành bảo hiểm nhắm đến những tài sản đắt giá vượt mức bồi thường 250,000 Mỹ kim của chính phủ.
Những căn nhà gỗ cũ kỷ ở vùng ngoại ô San Juan đổ sập ngay lập tức trong cơn bão Maria.
Kiến trúc sư Charles de Jesus Cruz nói rằng: “Thường thì những ngôi nhà này không chắc chắn và không an toàn.”
Nhưng đáng lo ngại hơn là dù sau cơn bão Maria, vẫn chưa chắc các căn nhà sau này được xây dựng lại vững chắc hơn.
“Vấn đề là dù FEMA đưa họ tiền, họ cũng sẽ xây dựng lại giống như cũ trong vùng bị lũ lụt.” Ông nói và nêu mới quan tâm về những cơn bão trong tương lai.
Các doanh nghiệp ở Puerto Rico, đặc biệt là những nơi tham gia vào thị trường Mỹ, đều có bảo hiểm tài sản và thiệt hại.
Các doanh nghiệp nhỏ và cửa hàng có thể vay các khoản lãi suất thấp từ Cơ Quan Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ để xây dựng lại nhưng thường gặp khó khăn để xoay dòng tiền.
Nhà phân tích ngành công nghiệp bảo hiểm – AIR Worldwide ước tính thiệt hại được bảo hiểm ở Puerto Rico đối với bảo hiểm liên bang và tư nhân là khoảng 40 – 85 tỉ Mỹ kim. Những thiệt hại không được bảo hiểm còn cao hơn rất nhiều bao gồm những thiệt hại về đường xá, cầu, lưới điện, hệ thống vệ sinh và doanh thu du lịch bị mất.
Chính phủ Trump hôm thứ Ba đã yêu cầu Quốc Hội cho Puerto Rico vay 4.9 tỉ Mỹ kim với lãi suất thấp để phục hồi khẩn cấp; cũng như yêu cầu cơ quan chính phủ đưa ra ước tính về các chi phí dài hạn vào ngày 25 tháng 10.
Các quỹ này là rất cần thiết, mặc dù Puerto Rico tuyên bố phá sản vào tháng Năm, nợ hơn 72 tỉ Mỹ kim trước cơn bão Maria làm tình hình kinh tế thêm phức tạp.
Nam Phố
