Cali Today News- Tổng Thống Rodrigo Duterte viếng thăm Việt Nam vào hôm nay nhằm thúc đẩy quan hệ đồng minh manh nha giữa hai nước. Hành động này càng khẳng định thêm sự đổi hướng cho sự chống đối lại Mỹ và xoay về Bắc Kinh của tổng thống Philippines.
Tuy Việt Nam và Philippines có xích lại gần nhau khi Trung Cộng càng lúc càng bành trướng chủ quyền tại Biển Đông sau vụ giàn khoan HD 981 của Bắc Kinh lấn vào hải phận VN vào năm 2014, nhưng thái độ của Duterte hiện đang chống lại Hoa Kỳ, nghiêng về Bắc Kinh có thể làm Manila khó xích lại gần thêm với Hà Nội hay các nước đang ‘im lìm’ khác. Có thể Duterte đang làm cho các nước này phải “hiệu chỉnh” lại chính sách ngoại giao với Philippines?
Duterte đươc chủ tịch phía Hà Nội là Trần Đại Quang tiếp đón theo nghi thức ngoại giao. Duterte sau đó đã gặp thủ tướng VN Nguyễn xuân Phúc cùng được Nguyễn Phú Trọng thăm hỏi. Chủ đề quan trọng trong các cuộc gặp này xoay quanh những thắc mắc về việc Philippines đã ‘bắn tin’ sẽ đình chỉ tập trận chung và loại vấn đề tuần tra Phi- Mỹ tại Biển Đông ra sao?
Nhưng theo lời ngoại trưởng Philippines tuyên bố (vào thứ Năm này) thì Phi sẽ tập trận chung với Hoa Kỳ vào năm 2017, nhưng sang năm 2018 thì phải ‘xem lại”? Có thể đây là lời hứa “làm dịu bớt căng thẳng” do Ngoại trưởng Phi tuyên bố Phi: “không còn muốn liên minh quân sự nữa mà muốn kết thân với mọi quốc gia, cũng không muốn cô lập; có như thế Philippines mới mong giải quyết vấn đề tranh chấp tại Biển Đông.”
Việt Nam xích lại gần Mỹ hơn sau căng thẳng giữa Bắc Kinh và Hà Nội dâng cao vào năm 2014 về Biển Đông. Trái lại hiện nay lại có nhiều thắc mắc xoay quanh vấn đề Duterte giận dử chống lại Hoa Kỳ sau vụ chỉ trích vào cuộc chiến ma tuý đẫm máu do Duterte cầm đầu.
Chuyến thăm cuối cùng của TT Obama vào tháng Năm vừa qua tại VN đã dở bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho VN và đã có tập trận chung về phòng thủ giữa hai nước.
Quan hệ giữa Phi và Việt Nam được hun đúc do tổng thống tiền nhiệm của Phi là Benigno Aquino một người nghiêng về Hoa Kỳ, nhưng hiện lời tuyên bố của TT Duterte cho rằng “cần cân nhắc lại chiến lược tương giao Phi -Việt” có thể làm công trình của tổng thống Aquino ‘bay hơi’ không biết khi nào?
Murray Hiebert, một chuyên gia nghiên cứu về Đông Nam Á thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế tại Hoa Thịnh Đốn (Washington) tin rằng Việt Nam vừa qua rất được khích lệ khi thắt chặt đưọc quan hệ với tổng thống tiền nhiệm Philippines là Aquino nhưng hiện nay, thái độ thay đổi ‘táo bạo’ của Duterte có thể làm Hà Nội ‘lo ngại’.
Theo quan niệm của các nhà phân tích tại VN thì Duterte hiện thăm VN có thể với chủ đích lôi kéo quan niệm mới hơn về chính sách đối với Hoa Kỳ, Nhật và Bắc Kinh. Trong lúc VN không muốn Duterte có được một thoả hiệp mới với Bắc Kinh nhưng bỏ đi quyền lợi các nước láng giềng khác.
Vấn đề thăm Việt Nam chúng ta nghĩ rằng đây là ‘game chơi’ của Duterte; một là muốn ‘lập công’ với Bắc Kinh khi ‘móc nối’ được Hà Nội trong một ‘truc tam giác Bắc Kinh-Hà nội-Manila” hình thành trong đầu ông ta? cũng có thể là ‘trêu ngươi’ với Mỹ khi Hà Nội vừa xích lại gần Hoa Thịnh Đốn.
Vấn đề Duterte có khả năng hiểu được những gì sâu kín nhất bên trong Hà Nội, đảng CSVN vẫn đang ứng dụng chính sách ‘đu dây’ trong lúc Duterte lại quá “thẳng thừng”?
Còn nhiều bất ngờ trong tình hình Biển Đông, ít nhất là sau bầu cử tổng thống Hoa Kỳ. Hi vọng chúng ta sẽ thấy Hoa kỳ ‘trị’ Duterte ra sao?
tin và bình Đinh Hoa Lư
