(Newsweek) – Cựu Tổng thống Donald Trump bị chỉ trích đã chậm trễ trong việc dẹp bạo động Điện Capitol, nhưng trước ngày 6 tháng 1, ông yêu cầu lãnh đạo quốc phòng dẹp tất cả những điểm kiểm tra giao thông để bảo vệ quyền Tu chính Án thứ Nhất của người dân.
Cựu Tạm quyền Bộ trưởng Quốc phòng, Christopher Miller trước Uỷ ban Cải tổ và Giám sát vào thứ Ba bênh vực ứng phó của mình đối với vụ bạo loạn Điện Capitol. Ông ta bác bỏ những ý kiến cho rằng, có sự chậm trễ trong việc triển khai nguồn lực liên bang. Miller cho các nhà lập pháp hay, ông đã thực hiện yêu cầu chi viện Vệ binh Quốc gia.
Theo Miller, Thị trưởng Washington D.C Muriel Bowser ban đầu yêu cầu chi viện quân nhân phi vũ trang để củng cố thực thi công lực địa phương. Trong suốt cuộc họp với Trump vào ngày 3 tháng 1, Miller cho cựu Tổng thống biết yêu cầu của Bowser sau khi ông Trump hỏi liệu có ai yêu cầu hỗ trợ thêm Vệ binh Quốc gia hay không.
“Thực hiện yêu cầu, và làm bất cứ điều gì cần thiết để bảo vệ người biểu tình đang thực thi quyền được hiến pháp bảo vệ,” cựu Tạm quyền Bộ trưởng Quốc phòng nhắc lại lời ông Trump.
Theo yêu cầu của Bowser, Vệ binh Quốc gia được bố trí tại 30 điểm kiểm tra giao thông, và các trạm xe điện ngầm nhằm cho thấy sự hiện diện của lực lượng thực thi công lực,” điều tiết giao thông và can thiệp vào bất ổn “nếu được yêu cầu,” theo văn bản lời khai Miller chuẩn bị trước. Miller cho hay, ông ta cố tình không cho Vệ binh Quốc gia đóng quân tại Điện Capitol vì không muốn tạo ra suy đoán rằng họ có thể đang hợp tác để lật đổ chính phủ.
Một lực lượng phản ứng nhanh được điều động đóng quân cách trung tâm thành phố 12 dặm, bước đi mà Miller thừa nhận bị chỉ trích, nhưng ông cho rằng, làm như vậy sẽ triển khai có hiệu quả bằng trực thăng từ một địa điểm gần phi trường trong trường hợp đường xá và cầu bị chặn.
Phải mất hơn 3 tiếng đồng hồ Vệ binh Quốc gia mới được triển khai đến Điện Capitol, điều làm Tổng Tư lệnh Vệ binh Quốc gia D.C, Trung tướng William Walker bực mình. Ông Walker vào tháng 3 cho Quốc hội hay, ông tin, triển khai binh sĩ sớm hơn thì tình hình sẽ khác hơn vì họ có thể giúp mở rộng phạm vi và đẩy lùi đám đông, dẹp bạo loạn.
Miller cũng bác bỏ những ý kiến cho rằng, thời gian ứng phó không chấp nhận được. Trong tài liệu chuẩn bị trước, cựu lãnh đạo Bộ Quốc phòng cho rằng, bất cứ ai hiểu biết về vấn đề triển khai quân sự “sẽ nhận ra ứng phó của chúng tôi nhanh chóng như thế nào.” Trả lời câu hỏi từ Dân biểu Ryron Donalds, Miller bảo rằng, ông ta tin phân tích sẽ cho thấy, đây là một trong những triển khai khẩn cấp nhất trong lịch sử Vệ binh Quốc gia hiện đại.
Miller cho Uỷ ban hay, trong khi nói chuyện với Trump trước vụ bạo động nhưng ông không trao đổi với cựu Tổng thống khi bạo động diễn ra. Cựu Tạm quyền lãnh đạo cho biết, ông “thấy không cần thiết” vì bản thân ông ta có thẩm quyền cần thiết và “biết những gì phải xảy ra.”
Tuy nhiên, Miller có nói chuyện với Phó Tổng thống Mike Pence – người cho biết những gì đang xảy tại nơi ông ta đang có mặt trong Điện Capitol. Theo cựu lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Pence không nằm trong “hệ thống mệnh lệnh.” Miller cũng bác bỏ chuyện cựu Phó Tổng thống ra chỉ thị “dọn thông Điện Capitol.”
Khi được hỏi liệu có cảm thấy ông Trump làm tròn bổn phận tổng thống vào ngày 6 tháng 1 hay không, Miller cho Dân biểu Carolyn Maloney – Chủ tịch Ủy ban hay, ông ta tin như vậy. “Tôi nghĩ chứng cớ rõ ràng. Tổng thống từ chối động tay động chân chi viện sau khi kích động bạo loạn chống lại nền cộng hoà của chúng ta,” bà Maloney đáp trả. “Vì vậy, Tổng thống đã phản bội lời tuyên thệ và phản bội bổn phận hiến pháp của ông ta.”
Hương Giang (Theo Newsweek)
