Thursday, March 28, 2024

Chính sách đối với Bắc Hàn: Trung Quốc tuyên bố mâu thuẫn với TT Mỹ

Bắc Kinh (Washington Post) – Trung Quốc cho biết vào thứ Năm rằng sẽ giữ đề nghị “Freeze for Freeze” để làm giảm căng thẳng tại bán đảo Triều Tiên, mâu thuẫn với công bố của Tổng thống Trump rằng nó đã trái với kế hoạch.

Đề nghị này kêu gọi Bắc Hàn phải “đóng băng” các cuộc thử nghiệm hỏa tiễn đạn đạo, và chương trình vũ khí hạt nhân để đổi lại Hoa Kỳ và Nam Hàn sẽ ngừng các cuộc tập trận chung hàng năm. Hôm thứ Tư vừa qua, TT Trump nói rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thừa nhận với ông kế hoạch này là một sự bất ổn.

Sự mâu thuẫn rõ ràng của Trung Quốc với tuyên bố của ông Trump, chỉ hai ngày sau khi ông trở lại từ chuyến đi Châu Á của mình, cho thấy việc thiếu chính sách chặt chẽ mà Hoa Kỳ đưa ra để thực sự đưa Bình Nhưỡng đi theo hướng giải thể vũ khí hạt nhân.

James Acton, đồng giám đốc của chương trình chính sách hạt nhân tại Tổ chức Carnegie về Hòa bình Quốc tế, cho biết chính quyền của TT Trump xứng đáng nhận được sự tín nhiệm trong việc đưa ra sự khẩn cấp của vấn đề, và thúc đẩy Trung Quốc áp đặt lệnh trừng phạt chặt chẽ hơn trong quá khứ.

Photo Credit: New York Times

Tuy nhiên ông nói rằng thiếu sự thống nhất và rõ ràng của chính quyền Hoa Kỳ về những hành động nào từ Bình Nhưỡng có thể mở đường cho cuộc đàm phán, một phương sách khả thể chấp nhận được cho sự giảm binh bị, và mục tiêu tối hậu là liệu chế độ Bình Nhưỡng có phải thay đổi.

Ông tiếp: “Một câu hỏi là những điều kiện tiên quyết sẽ là thế nào để Mỹ ngồi xuống đàm phán với Bắc Hàn. “Chúng tôi đã có ít nhất ba câu trả lời khác nhau cho câu hỏi đó trong một hay hai tuần qua”.

Yanmei Xie, một chuyên gia về Trung Quốc và Triều Tiên tại Gavekal Dragonomics, cho hay lời tuyên bố của Trung Quốc hôm thứ Tư rằng họ đang gửi một đặc sứ ngoại giao đặc biệt tới Bình Nhưỡng “dường như nói dối” với lời khẳng định của ông Trump rằng ông đã thuyết phục ông Tập sử dụng ảnh hưởng của ông làm áp lực Bình Nhưỡng từ bỏ vũ khí hạt nhân.
Hôm thứ Tư, ông Trump phát biểu tại một cuộc họp báo: “Chủ tịch Tập công nhận rằng một Bắc Hàn với vũ khí hạt nhân là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với thế giới và chúng tôi đồng ý rằng chúng tôi sẽ không chấp nhận một cái gọi là hiệp định “cùng đóng băng” (Freeze for Freeze) như đã liên tục thất bại quá khứ.”

Tuy nhiên, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh nhấn mạnh rằng đó là giải pháp duy nhất và đề nghị của họ vẫn sẵn sàng.

Geng Shuang nói trong một cuộc họp báo thường kỳ. “Sự Đình chỉ cho đình chỉ là giải pháp thực tế, khả thi và hợp lý nhất trong tình hình hiện tại”. “Tôi nhấn mạnh rằng đây chỉ là bước đầu chứ không phải là kết thúc.”

Theo các chuyên gia, kế hoạch này đã bị Hoa Thịnh Đốn bác bỏ vì một số lý do: thứ nhất, nó sẽ làm suy yếu hệ thống phòng thủ của Nam Hàn vào thời điểm mối đe doạ đó cao hơn bao giờ hết và có thể làm cho một đồng minh lo sợ; thứ nhì, một ý niệm tương tự đã được thử trong đầu những năm 1990 và thất bại; thứ ba, nó ngụ ý một tương đương về đạo đức giữa các hành động của Hoa Kỳ và Bắc Hàn.

Đề nghị này cũng cho phép Trung Quốc thoát khỏi vấn đề và miêu tả vấn đề này như là vấn đề duy nhất giữa các chính phủ cứng rắn ở Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng. Các chuyên gia nói rằng những rủi ro của việc quay ngược lại cũng không đối xứng: Hoa Kỳ có thể hủy bỏ các cuộc tập trận quân sự hàng năm, nhưng nếu Bắc Hàn xâm phạm sự thỏa thuận hợp đồng trong những tuần hoặc tháng tiếp theo thì những cuộc tập trận đó sẽ rất khó để sắp xếp lại.

Trung Quốc là nền kinh tế hổ trợ chính của chế độ Bắc Hàn, chiếm hơn 80% thương mại chính thức của nước ngoài. Họ nói rằng họ thực hiện đúng các biện pháp trừng phạt được đồng ý bởi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, tuy nhiên các chuyên gia nói rằng TQ không muốn đi xa hơn nữa, từ chối hành động có thể gây bất ổn hoặc hạ thể chế độ Bình Nhưỡng, hoặc đơn giản biến một Bình Nhưỡng có vũ khí hạt nhân thành một kẻ thù của Bắc Kinh.

Trong bình luận hôm thứ Tư, ông Trump cũng tuyên bố chuyến đi Châu Á của ông đã tạo ra một sự thống nhất mới trong vấn đề giải thể vũ khí hạt nhân Bắc Hàn và ông nói rằng ông Tập đã đồng ý “sử dụng ảnh hưởng kinh tế to lớn của TQ áp lực Bình Nhưỡng để đạt được mục tiêu chung của chúng ta về bán đảo Triều Tiên”.

Tuy nhiên, những công bố của ông trong khi ở Châu Á thiếu sự thống nhất

Tại Seoul, ông Trump nói với Bắc Hàn rằng con đường tới một tương lai tốt đẹp hơn bắt đầu với “một sự chấm dứt cho sự phát triển của hỏa tiễn đạn đạo, và việc giải thể vũ khí hạt nhân hoá hoàn toàn, có thể kiểm chứng.”

Tại Tokyo, ông nói rằng nếu Bắc Hàn trả lại công dân Nhật mà họ bắt cóc, đó có thể là một “tín hiệu to lớn” và sẽ là sự khởi đầu của một cái gì đó.

Đặc phái viên Hoa Kỳ tại Bình Nhưỡng, ông Joseph Yun, tường trình rằng ông đã đề nghị nếu Bắc Hàn tuyên bố ngừng thực hiện các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân và hỏa tiễn trong 60 ngày, đó sẽ là một dấu hiệu cho thấy Hoa Kỳ nên bắt đầu đối thoại.

Hoa Kỳ cũng không có ý kiến chống lại ý niệm “Freeze for Freeze” của TQ nhằm làm dịu căng thẳng, ông James Acton nói. “Điều này không thực tế đối với sự mong muốn có thỏa thuận về phi hạt nhân hóa trong vòng đàm phán đầu tiên, vì vậy các bước tạm thời để xây dựng sự tự tin là cần thiết.

“Nếu bạn chấp nhận điều đó, thì kết quả tạm thời nào chúng ta sẽ chấp nhận khi chúng ta đưa cho Bắc Hàn một số hình thức cứu trợ để bù đắp, hoặc làm một cái gì đó trên con đường bắt đầu phi hạt nhân hoá”, ông nói thêm Hoa Kỳ dường như chưa có một câu trả lời cho câu hỏi đó.

“Mục đích của lệnh trừng phạt là nâng họ lên nếu họ làm những gì chúng ta muốn họ làm,” ông nói thêm. “Hoa Kỳ rất giỏi áp đặt lệnh trừng phạt, tuy nhiên họ không hiểu rõ hoàn cảnh và họ sẽ làm thế nào để nâng đỡ phía bên kia lên.”

Tại Tokyo, chính phủ của Thủ tướng Chính phủ Shinzo Abe hôm thứ Năm cho biết họ không hề nhận thức được bất cứ thỏa thuận nào được đưa ra bởi Trung Quốc để rút lui khỏi kế hoạch “Freeze for Freeze”.

Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản đã thảo luận cách tiếp cận áp lực cao nhất với chính phủ Nam Hàn và Trung Quốc, ông Yoshihide Suga, tổng thư ký nội các nói.

Suga, phụ tá hàng đầu của ông Abe, đã lặp lại lời khẳng định của TT Trump rằng chuyến đi đến Châu Á của ông là một “thành công to lớn” và ghi nhận sự khởi đầu tốt đẹp của tổng thống Mỹ tại Nhật Bản.

“Chúng tôi tin rằng Hoa Kỳ đã giải quyết vấn đề Bắc Hàn trong các chuyến thăm Nam Hàn và Trung Quốc dựa trên những thành tựu đạt được của hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-Nhật Bản”, Suga nói. “Vì vậy, chúng tôi tin rằng chuyến đi Châu Á của Tổng thống đã rất hiệu quả.”

Hôm thứ Tư, Trung Quốc tuyên bố gửi một phái viên đặc biệt tới Bình Nhưỡng để giới thiệu về Đại hội Đảng Cộng sản mới đây và thảo luận về những vấn đề cùng quan tâm khác, mở lại hệ thống truyền thông tới chế độ đang bị cô lập.

Trong khi ở Châu Á, TQ cho biết, ông Trump đã giảm lời hùng biện đầy tham vọng của mình và nói nhiều hơn về Bắc Hàn, ví dụ như sử dụng “tất cả các công cụ sẵn có mà không có hành động quân sự”.

“Tuy nhiên, với hành động quân sự đơn phương của Hoa Kỳ nằm ngoài chương trình quá rủi ro, và ít có hoặc không có triển vọng Trung Quốc sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế trầm trọng. Đưa đến chính quyền Mỹ ít có cơ hội và có thể chấp nhận rằng họ sẽ phải sống với một Bắc Hàn có nguyên tử”, một chuyên gia TQ phân tích

Đối với Hoa Thịnh Đốn, đó không phải là một kết quả lý tưởng, nhưng về mặt tích cực, nó có nghĩa là nguy cơ của một cuộc chiến tranh tại bán đảo Triều Tiên đang giảm.”

Ngọc Thạch (Theo Washington Post)

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img