Thursday, March 28, 2024

Câu hỏi để suy ngẫm: Liệu Chuyến Thăm Đài Loan Của Bà Pelosi Có Làm Cho Đảo Quốc Bị Mất An Ninh Không?

Nguyễn Minh Tâm  dịch theo báo TIME ngày 22/8/2022

Cali Today News – Bà ấy đến rồi đi, nhanh như sao xẹt, Chủ tịch Quốc Hội Hoa Kỳ rời khỏi Đài Loan vào ngày 3 tháng Tám. Trong chuyến công du chớp nhoáng này, bà Nancy Pelosi đã đọc diễn văn tại Quốc Hội của đảo quốc, thăm Bảo Tàng Viện Nhân Quyền của quốc gia, và tổ chức cuộc họp có trực tiếp truyền hình với bà Tổng Thống Thái Anh Văn. Trong 25 năm qua, bà Nancy Pelosi là nhân vật cao cấp nhất trong của chính phủ Mỹ đến thăm Đài Loan. Bắc Kinh xem chuyến viếng thăm này như một sự xâm phạm chủ quyền lãnh thổ của quốc gia tự cho mình là độc lập, và Bắc Kinh đã cực lực phản đối chuyến viếng thăm này. Chuyến viếng thăm diễn ra rất nhanh và, không được tiên liệu trước. 

Chỉ vài giờ sau khi bà Pelosi rời khỏi hòn đảo, Trung quốc bắt đầu cuộc tập trận quân sự kéo dài trong nhiều ngày, bắn đạn thật, và hỏa tiễn nhằm phong tỏa đảo Đài Loan. Cuộc tập trận lần này là cuộc tập trận lớn nhất từ trước đến nay, khiến cho các chuyến tàu buôn, và các chuyến bay máy bay thương mại không dám đến gần Đài Loan. Bộ trưởng Ngoại Giao Đài loan tố cáo cuộc tập trận của Bắc Kinh là nhằm chuyển bị cho việc chiếm trọn eo biển Đài Loan phân cách giữa đảo Đài Loan với lục địa Trung Hoa. Ngành truyền thông quốc gia của Trung quốc cho biết cuộc tập trận này có sự tham dự của 100 chiến đấu cơ và nhiều tàu chiến, soái hạm của Trung Quốc. Người ta lo ngại vì hình như một vài hỏa tiễn bắn ra trong đợt đẩu đã rơi vào vùng biển thuộc nước Nhật.

Tại Đài Loan, việc thẩm định chuyến viếng thăm hòn đảo này của bà Pelosi vẫn còn là một chủ điểm gây nhiều chia rẽ. Tại một phía của bin đinh nghị viện Đài Loan, người ta trương cao biểu ngữ: “Hân Hoan Đón Tiếp bà Pelosi đến thăm Đài Loan.” với ý nghĩ thầm kín cho rằng chuyến viếng thăm làm tăng tinh thần độc lập cho đảo quốc. Đối diện bên kia đường, có một nhóm người ủng hộ Bắc Kinh đứng biểu tình phản đối chuyến viếng, họ trương biểu ngữ tố cáo bà già 82 tuổi là đứa đốt nhà,  xen lấn vào chuyện nội địa của Trung Quốc.

Đối với nhiều người, sự yểm trợ mạnh mẽ của Hoa Kỳ rất quan trọng, nó giúp làm giảm sự chênh lệch về sức mạnh quân sự quy ước giữa Trung Quốc và Đài Loan. Sự chênh lệch này ngày càng lớn, vì Trung quốc là một cường quốc cả về kinh tế lẫn quân sự. Tuy nhiên, nhiều người Đài Loan có tâm trạng mâu thuẫn trong tư tưởng về vấn đề này. Họ cho rằng chuyến viếng thăm của bà Pelosi chẳng qua chỉ là một hành vi ngoại giao, mang tính chất biểu kiến, và Bắc Kinh đã phản ứng hơi quá đáng. Theo giáo sư Sung Wen-ti, một học giả ở trường đại học Úc, trụ sở ở Đài Loan:”Người dân Đài Loan quá quen thuộc với sự đe dọa của Bắc Kinh, họ  sống với mối đe dọa này từ hơn 25 năm qua.”.

Nhưng rồi chuyến viếng thăm của bà Pelosi vẫn diễn ra bất chấp lời cảnh cáo của Tập Cận Bình, một nhà lãnh đạo độc tài, cúng rắn. Ông đe dọa Tổng thống Joe Biden là “đừng có đùa với lửa” về việc Mỹ làm ở trên hòn đảo Đài Loan. Ngoài rủi ro sẽ đem đến tình trạng đối đầu giữa hai cường quốc có vũ khí nguyên tử, chuyến đi thăm Đài Loan của bà Pelosi còn làm hại chính sách của Hoa Kỳ cương quyết bảo vệ hòn đảo khi Đài Loan bị tấn công. Chính sách này được thảo ra vào năm 1979 sau khi Hoa Kỳ cắt đứt quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan với mục đích để tránh chọc giận Trung Quốc, và khuyên Đài Loan chớ nên đâm chọc con giận, đánh thức con rồng đang nằm yên. Về mặt chiến lược, chính sách này mang tính chất mơ hồ, không rõ ràng. 

Tuy nhiên, trong năm ngoái, Tổng thống Biden đã hai lần tuyên bố rằng ông sẽ bảo vệ hòn đảo không cho Trung quốc tấn công. Ông cho rằng Trung quốc đã có thái độ rất nguy hiểm, sắp sửa vi phạm chính sách có từ nhiều thập niên qua.

Về câu hỏi chuyến đi thăm Đài Loan của bà Nancy Pelosi thực sự đã để lại hậu quả ra sao. Chúng ta chỉ còn có thể kiên nhẫn chờ đợi và theo dõi. Nhưng theo Giáo sư Shelley Rigger dạy khoa Chính trị học ở đại học Davison College, tiểu bang North Carolina, tác giả cuốn sách Why Taiwan Matters – Tại Sao Đài loan rất quan trọng. Bà cho rằng “cái giá phải trả cho quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung quốc đổi lấy sự an ninh cho Đài Loan rất đắt, rủi ro khá cao.”

Nguyễn Minh Tâm  dịch theo báo TIME ngày 22/8/2022

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img