(USA Today) – Bồi thẩm đoàn ở Virginia vào thứ Ba phán quyết, lãnh đạo các tổ chức da trắng thượng đẳng và thù ghét tham gia cuộc biểu tình “Unite the Right” gây chết người vào năm 2017 ở Charlottesville phải bồi thường hơn $25 triệu Mỹ kim thiệt hại cho các nguyên đơn chịu đựng thương tích thể chất hay tinh thần.
Được đưa ra sau 3 ngày nghị án, quyết định cho thấy, bồi thẩm đoàn phản đối lập luận biện hộ cho rằng, phiên toà đại diện cho cuộc trưng cầu dân ý về quyền tự do ngôn luận.
Trong khi bồi thẩm đoàn nhận thấy bị đơn phải chịu trách nhiệm theo luật âm mưu của Virginia, 7 bồi thẩm viên Mỹ trắng và 4 bồi thẩm viên Mỹ đen không thể đạt được phán quyết về vấn đề liệu bị các có chịu trách nhiệm theo luật liên bang nghiêm cấm âm mưu thực hiện bạo lực mang động cơ chính trị hay không.
Bồi thẩm đoàn đưa ra mức $500.000 Mỹ kim bồi thường trừng phạt mỗi người đối với đối với một số bị cáo, và $1 triệu Mỹ kim đối với mỗi tổ chức trong cáo buộc âm mưu tiểu bang.
Bồi thẩm đoàn nhận thấy, các luật sư bên nguyên đơn đã chứng minh được tuyên bố bạo lực chủng tộc hay bạo lực tôn giáo theo luật Virginia. Họ trao cho 2 nguyên đơn, mỗi người $250.000 Mỹ kim bồi thường thiệt hại và $200.000 Mỹ kim thiệt hại trừng phạt cho mỗi người. Một số bị đơn sẽ phải trả số tiền này.
Bồi thẩm đoàn cũng buộc James Alex Fields Jr. – kẻ tự nhận là tân Đức Quốc xã đã lái xe đâm vào đám đông Charlottesville, tước đi sinh mạng của Heather Heyer – trả $12 triệu Mỹ kim thiệt hại trừng phạt. Tên này đã bị truy tố tội sát nhân và lãnh bản án chung thân.
Đây là vụ kiện mới nhất sử dụng chiến lược hàng thập niên qua, trong đó nguyên đơn dùng các vụ kiện dân sự để tấn công tài chánh các tổ chức thù ghét. Hiện chưa rõ liệu các bị cáo có khả năng bồi thường hay không.
9 nguyên đơn vẫn “dự tính sẽ có được phán quyết” về tuyên bố âm mưu theo luật liên bang khi họ tái đệ đơn.
Vụ kiện tập trung vào 2 ngày tháng 8 năm 2017, khi hàng trăm người da trắng thượng đẳng đổ về Charlottesville. Những người Mỹ trắng sáng sủa tuần hành với những ngọn đuốc thắp sáng trong tay, họ hô vang, “Do Thái sẽ không thay thế chúng ta!” Ẩu đả diễn ra giữa toán da trắng thượng đẳng và những người biểu tình chống họ.
Vụ kiện được những người dân Charlottesville bị bạo lực làm thương tích đệ lên không lâu sau cuộc biểu tình. Nguyên đơn có mục sư, sinh viên và người dân địa phương.
Một số bị đơn là lãnh đạo cực hữu, trong đó có Christopher Cantwell – người tự nhận mình là tân quốc xã đang thụ án tù tội tống tiền; người theo chủ nghĩa dân tộc Da trắng Jason Kessler – nhà tổ chức chính của cuộc tuần hành, và Nathan Damigo – người theo Da trắng thượng đẳng sáng lập tổ chức Identity Evropa.
Phía nguyên đơn cho rằng, chứng cớ cho thấy, bị đơn khi lên kế hoạch tuần hành đã biết trước sẽ có bạo lực xảy ra. Gồm 24 cá nhân và tổ chức, bị đơn thừa nhận họ tán thành quan điểm kỳ thị chủng tộc và bài Do Thái, nhưng phủ nhận đã âm mưu.
Hương Giang (Theo USA Today)
