Seoul, Nam Hàn (AP) — Hàng ngày, Bộ Thống Nhất của Nam Hàn gửi nhân viên đến làng biên giới Panmunjom để kêu gọi Bắc Hàn lúc 9 giờ sáng và 4 giờ chiều. Trong hơn 18 tháng, miền Bắc đã không trả lời.
Trong khi Bắc Hàn tiến hành các cuộc thử nghiệm đe dọa với vũ khí hạt nhân thì Bộ Thống Nhất Nam Hàn phải đương đầu với một cuộc khủng hoảng trong mục đích nhằm cải thiện quan hệ với miền Bắc, và sự kết hợp hòa bình.
Cách đây không lâu Bộ này là một trong những cơ quan mạnh nhất của Seoul. Nó giữ vai trò chính trong các nổ lực thiết kế có tính cách lịch sử của sự xích lại giữa lãnh đạo hai miền Triều Tiên. Bộ này còn đưa ra các dự án kinh tế chung cho hai miền vào những năm thập niên 2000. Sự kiện này đã không còn sau gần một thập niên miền Nam cố gắng bảo trì đường dây liên lạc vì sự việc nhanh chóng phát triển hỏa tiễn và vũ khí hạt nhân ở miền Bắc.
Sự đe dọa vũ khí hạt nhân đã trở nên quan trọng bậc nhất tại bán đảo Triều Tiên. Bắc Hàn đã phóng các hỏa tiễn tầm trung ngang qua Nhật Bản và thử hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa. Đây là mối đe dọa thực sự của Bắc Hàn chứng tỏ họ có khả năng đi đến mục tiêu xây dựng một nguồn vũ khí quân sự có năng lực đánh vào mục tiêu Hoa Kỳ và các đồng minh Á Châu.
Thế giới đã phản ứng bằng cách tăng cường các biện pháp trừng phạt và áp lực quân sự lên Bình Nhưỡng. Đồng thời tại Nam Hàn, những quyết định quan trọng đối với Bắc Hàn hiện nay được đưa ra từ Chánh Văn Phòng Tổng Thống, Bộ Quốc Phòng và Bộ Ngoại Giao. Bộ Thống Nhất bây giờ chỉ để lên án các hành động hiếu chiến của Bình Nhưỡng, hoặc những cuộc tuyên truyền đang bùng nổ
Baik Tae-hyun, phát ngôn viên của bộ Thống Nhất nói: “Bạn cần cả hai tay để vỗ tay và Bắc Hàn đã không hưởng ứng gì cả. “Tuy nhiên tình trạng sẽ không như thế này mãi mãi, vì mối quan hệ căng thẳng sẽ tan băng sau những giai đoạn thù hận.”
Cuộc thắng cử của vị tổng thống đảng tự do hồi tháng 5 đã kết thúc chín năm của chính phủ bảo thủ và đã làm tăng hy vọng cho Bộ Thống Nhất. Tuy nhiên, Bình Nhưỡng đã bác bỏ qua đề án của Bộ này vào tháng Bảy đề nghị nên giữ cơ quan quân đội liên Triều Tiên và các cuộc đàm thoại qua trung gian của Hội Hồng Thập Tự. Trong bối cảnh sự tiến triển các thử nghiệm vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn, bộ Thống Nhất lúng túng không rõ ràng những gì họ nên, hoặc có thể làm.
Bộ này khởi nguồn từ Uỷ Ban Thống Nhất Quốc Gia, khai trương vào năm 1969 khi Nam Hàn bị cai trị bởi nhà độc tài chống cộng Pak Chung-hee. Nó đã trở nên nổi bật hơn dưới thời Tổng Thống Roh Tae-woo , người đã giành được cuộc bầu cử tổng thống năm 1987. Cuộc bầu cử này đã diễn ra vài tháng sau khi
TT Roh tìm cách cải thiện quan hệ với Bình Nhưỡng sau sự sụp đổ của bức tường Berlin. Ông nâng Ủy Ban Thống Nhất lên mức một bộ trực thuộc phó thủ tướng. Hai miền Triều Tiên đã tổ chức cuộc hội đàm lần đầu tiên vào năm 1990, và cả hai nước đều gia nhập Liên Hiệp Quốc vào cùng thời điểm năm 1991.
Hai vị tổng thống đảng tự do, Kim Dae-jung và Roh Moo-hyun đã gặp gỡ với nhà lãnh đạo Kim Jong Il của Bắc Hàn vào năm 2000 và 2007. Tuy nhiên, con trai của ông, vị lãnh đạo hiện nay Kim Jong Un, đã tiến hành bốn trong số sáu cuộc thử nghiệm hạt nhân của nước này. Ngoài ra Kim Jong Un có vẻ coi thường trong sự quan hệ với chính phủ Seoul.
Các chính phủ bảo thủ liên tiếp ở Nam Hàn, từ năm 2008 đến đầu năm nay, đã có một đường lối cứng rắn về tham vọng hạt nhân của Bình Nhưỡng. Các sự kiện này đã xoá đi những nỗ lực hòa giải trước đây.
Tổng Thống Lee Myung-bak nhậm chức vào đầu năm 2008, đã khởi đầu năm năm chức vị tổng thống bằng sự thù địch với miền Bắc, bao gồm các cuộc tấn công của Bắc Hàn vào một tàu chiến và một hòn đảo biên giới. Hai sự kiện này đã giết chết 50 công dân Nam Hàn trong năm 2010. Lee Myung-bak đóng cửa Bộ Thống Nhất và chuyển giao chức năng cho Bộ cho Bộ Ngoại Giao.
Người kế nhiệm ông, Park Geun-hye, đảng bảo thủ, đã làm Bình Nhưỡng tức giận khi công khai nói về một tiềm năng sụp đổ của chế độ Bắc Hàn. Năm ngoái, bà đã gặp khó khăn hơn khi Bắc Hàn tiến hành hai cuộc thử hạt nhân.
Chính phủ của bà đã rút các công ty Nam Hàn ra khỏi khu công nghiệp ở Kaesong tại Bắc Hàn vào tháng 2 năm 2016. Đây là một biểu tượng quan trọng cuối cùng còn lại của sự hợp tác giữa hai bên. Một trong những Bộ Trưởng Thống Nhất của nữ TT Pak trong chán nản nói rằng công việc của ông ta có thể được trao cho bất cứ ai bởi vì nó sẽ không tạo ra sự khác biệt. Chính phủ từ , Park Geun-hye từ chối bình luận về câu tuyên bố này.
Trong khi đó Jeong Se-hyun đã từng là Bộ Trưởng Thống Nhất dưới thời của hai vị tổng thống phái tự do, Kim Dae-jung và Roh Moo-hyun tuyên bố, “Sự quan trọng là Bộ Thống Nhất vẫn tiếp tục cố gắng kêu gọi miền Bắc. Chúng ta phải tiếp tục gõ cửa Bình Nhưỡng qua liên quân Triều Tiên và Hội Hồng Thập Tự. Tình hình có thể thay đổi nhanh chóng và Bắc Hàn có thể cảm thấy cần phải đối thoại. Khi đó họ sẽ muốn quan hệ với Hoa Kỳ trước tiên. Hãy để họ thương lượng trong cuộc đàm phán với Hoa Thịnh Đốn mà không có sự tham gia của Seoul – Hãy như vậy đã.”
TT Moon Jae-in, đảng tự do đã lên nắm quyền tại Nam Hàn hồi tháng 5, sau vụ bê bối tham nhũng buộc Park Geun-hye phải rời khỏi chức vụ.
Ông đã chỉ trích gay gắt cách tiếp cận của những người tiền nhiệm bảo thủ của ông. Vị TT này nói họ đã không làm gì để ngăn chặn tiến trình thử nghiệm vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng và đã làm mất tiếng nói của Seoul trong các nỗ lực quốc tế để đối phó với Bắc Hàn.
Ông đã trao chức Bộ Trưởng Bộ Thống Nhất cho vị bộ trưởng thâm niên, Cho Myoung Gyyun. Ông đánh giá cao kinh nghiệm của vị Bộ Trưởng này trong việc chuẩn bị cho hai hội nghị thượng đỉnh, bao gồm việc đi cùng cựu TT Roh đến cuộc họp năm 2007 với Kim Jong Il. Ông bày tỏ hy vọng việc nối lại đàm phán liên Triều sẽ giúp đưa Seoul vào vị trí “tài xế”, chủ động trong các nỗ lực sự xích lại gần nhau giữa hai miền.
Phản ứng duy nhất của Bắc Hàn là phóng hỏa tiễn nhiều hơn và lần thử hạt nhân thứ sáu của họ vừa rồi. TT Moon hiện đang tranh giành để tăng cường khả năng quân sự của Nam Hàn. Ông ta nói rằng cuộc đối thoại hiện nay “không thể được” sau vụ thử hạt nhân mạnh bạo nhất của Bắc Hàn vào ngày 3 tháng 9.
Một số chuyên gia cho biết các sự kiện đã trở nên khó khăn đối với Seoul. Hong Min, một nhà phân tích thuộc Viện Nghiên Cứu Thống Nhất Nam Hàn ở Seoul, nói rằng niềm tin vào việc cải thiện mối quan hệ của liên Triều Tiên, có thể dẫn tới các bước đột phá trong vấn đề hạt nhân là những quan điểm lạc hậu từ thời điểm mà mối đe dọa của Bắc Hàn còn yếu ớt.
“Seoul cần phải hợp tác với cộng đồng quốc tế để đương đầu với những thách thức bởi các chương trình hỏa tiễn hạt nhân của Bắc Hàn. Thay vì xem nó như là vấn đề ai sẽ lãnh đạo”, ông nói.
Chung Dong-young, một nhà lập pháp từng là Bộ Trưởng Thống Nhất dưới thời TT Roh Moo-hyun không đồng ý. Ông nói rằng Seoul vẫn nên cố gắng tiếp tục quá trình này và đẩy mạnh hơn việc đàm phán trở lại với Bình Nhưỡng. Là sứ giả đặc biệt của Seoul, ông Chung đã đến Bình Nhưỡng vào tháng 6 năm 2005 để gặp Kim Jong Il và cố gắng thuyết phục ông ta quay trở lại các cuộc đàm phán đa phương về chương trình hạt nhân mới khởi đầu của Bắc Hàn. Các tháng trước đó Bắc Hàn tuyên bố họ sẽ rút ra các cuộc đàm phán với sự tham dự của bên các nước Triều Tiên, Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nga đã được đưa ra vào năm 2003.
Cuộc họp tháng 6 này đã giúp thiết lập sự trở lại của Bắc Hàn trong các cuộc đàm phán ba tháng sau đó ở Bắc Kinh, và Bắc Hàn đã đồng ý chấm dứt chương trình vũ khí hạt nhân nhằm đổi lấy an ninh và các lợi ích về năng lượng.
“Đó đã là thời gian Nam Hàn thực sự trong thế chủ động (tài xế). ” Ông Chung nói.
Hiệp định sáu bên trong tháng 9 năm 2005 đã thiết lập nhanh chóng và Bắc Hàn đã tháo gỡ thiết bị hạt nhân đầu tiên của họ vào tháng 10 năm 2006.
Ngọc Thạch (Theo Yahoo News)
