Bloomberg – Tổng thống Donald Trump muốn công khai biên bản ghi nhớ của Đảng Cộng Hòa chấp bút, nhằm cáo buộc cuộc điều tra Nga đã thiên vị chống lại ông và một số người thân tín.
Tuy nhiên, nó không hề nhắc đến công tố viên đặc biệt Robert Mueller, dù chỉ một lần. Và nó cũng không đưa ra nhiều lý do để ông Trump có thể gây khó dễ cho Thứ trưởng Tư Pháp Rod Rosenstein – người đã giám sát cuộc điều tra Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ năm 2016.
Dù vậy, Tổng thống đã tweet sáng thứ Bảy từ khu nghỉ dưỡng ở Florida của mình rằng “bản ghi nhớ đã chứng minh ông trong sạch trong cuộc điều tra Nga.” Đây là bình luận công khai đầu tiên của ông Trump về vấn đề này từ khi biên bản được công bố vào sáng hôm qua.
Tổng thống cũng nói thêm rằng: “Cuộc Săn Phù thủy Nga vẫn tiếp tục dai dẳng. Không có sự Thông Đồng và không có sự Cản Trở (từ ngữ được sử dụng bây giờ, bởi vì sau một năm điều tra mà KHÔNG tìm ra được gì, thông đồng đã chết). Đây là sự ô nhục cho người dân Mỹ!”
Cố vấn cấp thấp
Ông Nunes công bố biên bản ghi nhớ do Cộng Hòa chấp bút vào hôm thứ Sáu sau khi được Tổng thống Trump phê chuẩn. Biên bản ghi nhớ này cáo buộc các viên chức FBI và Bộ Tư Pháp thiên vị chống lại ban vận động của ông Trump trong giai đoạn đầu của cuộc điều tra Nga, vì họ không cho tòa FISA biết chính Đảng Dân Chủ là người trả tiền lập bộ hồ sơ mà họ dùng để xin lệnh nghe lén một cố vấn cấp thấp của ông Trump.
Đảng Dân Chủ cho rằng biên bản này là không chính xác và gây hiểu lầm. Nhưng một số quan chức Đảng Cộng Hòa đã kêu gọi hủy cuộc điều tra chiến dịch của ông Trump và Nga.
Con trai cả của Tổng thống – Donald Trump Jr. cho biết: “Đáng lẽ đến đây là chấm hết rồi.”
Tuy nhiên, một số nhà lập pháp Cộng Hòa đã lên tiếng họ sẽ không ủng hộ bất kỳ nỗ lực nào sử dụng bản ghi nhớ để làm căn cứ hủy cuộc điều tra Mueller hay sa thải Thứ trưởng Tư pháp Rosenstein.
Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, người ủng hộ công khai hóa ghi nhớ Nunes, cho biết hôm thứ Sáu rằng việc này nên được xem xét một cách độc lập và không được dùng nó để “giảm sự toàn vẹn của hệ thống Tư pháp và FBI.”
“Tự tin 100%”
Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện – Dân biểu Trey Gowdy (Cộng Hòa – South Carolina), nhà lập pháp Cộng Hòa duy nhất trong Ủy ban Tình báo Hạ viện được xem thông tin tình báo mật, được sử dụng để viết biên bản ghi nhớ.
Ông Gowdy viết trên Twitter rằng: “Như tôi đã nói nhiều lần, tôi tự tin 100% với công tố viên đặc biệt Robert Muller. Nội dung của bản ghi nhớ này không làm mất uy tín của cuộc điều tra.”
Cuộc điều tra của ông Mueller đã tóm được 4 cộng sự của Trump, với nhiều cáo buộc chống lại Cựu Trưởng ban Vận động Paul Manafort và trợ lý Rick Gates, lời nhận tội từ cố vấn chiến dịch George Papadopoulos và Cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Flynn.
Còn nhiều cộng sự của Trump bị nhòm ngó, chính vì vậy ông cần phải có những đòn quyết định để chấm dứt cuộc điều tra của ông Mueller. Dân biểu Paul Gosar (Cộng Hòa – Arizona) nói rằng Thứ trưởng Tư pháp Rosenstein và những người khác là “kẻ phản bội” khi ký lệnh cho phép nghe lén ông Carter Page – cựu cố vấn của Trump, và ông sẽ gửi thư đến Tổng trưởng Tư pháp Jeff Sessions để kêu gọi truy tố những người này.
Bộ hồ sơ gây tranh cãi
Bản ghi nhớ nhắc đến Thứ trưởng Tư pháp Rosenstein hai lần, và cho biết ông này đã ký ít nhất một lệnh nghe lén. Nhưng bản ghi nhớ không đề cập đến ông Mueller và chỉ xoáy vào những giới hạn trong cuộc điều tra Nga của FBI.
Bản ghi nhớ cũng cho thấy Phó Giám đốc FBI – khi đó là ông Andrew McCabe – đã khai với Ủy ban Tình báo Hạ viện là FBI sẽ không thể có được lệnh nghe lén nếu không có thông tin từ bộ hồ sơ do cựu điệp viên Anh Christopher Steele lập nên, theo đơn đặt hàng của công ty nghiên cứu chính trị Fusion GPS.
Tuy nhiên, Dân biểu Adam Schiff cho biết lời khai của ông McCabe đã bị “cắt lọc”, và bỏ qua phần lời khai về nguồn gốc cuộc điều tra là không liên quan đến bộ hồ sơ.
Ông Schiff đang nỗ lực để Đảng Dân Chủ công khai hóa biên bản ghi nhớ phản biện của mình.
“Nỗ lực chính trị”
Nhà lập pháp California – Dân biểu Adam Schiff nói với các phóng viên hôm thứ Sáu rằng tòa FISA có biết về động cơ chính trị của bộ hồ sơ Steele. Ông Schiff cho biết trong đơn xin cấp lệnh nghe lén không có tên Clinton là vì các quan chức Mỹ cố hạn chế đưa danh tính công dân Mỹ vào đơn.
Bản ghi nhớ này làm rõ một vấn đề là FBI đã điều tra Nga và những liên quan với phụ tá Trump, trước khi FBI để mắt tới ông Page. Bản ghi nhớ cũng cho biết là FBI bắt đầu điều tra ông Papadopoulos vào 07/2016, ba tháng trước khi họ xin lệnh đầu tiên để nghe lén ông Page.
Phó tùy viên báo chí Tòa Bạch Ốc Raj Shah nói với CNN vào tối thứ Sáu rằng: “Không có gì thay đổi ở Bộ Tư Pháp cả. Chúng tôi hoàn toàn mong đợi ông Rosenstein tiếp tục công việc của mình.” Nhưng một số nhà lập pháp Dân Chủ và những người khác lo điều ngược lại có thể xảy ra.
“Đàm tiếu là thứ rẻ mạt”
Ronald Hosko, cựu Trợ lý Giám đốc của Phòng điều tra hình sự FBI, hiện nay là Chủ tịch của Quỹ Bảo vệ Pháp lý cho Lực lượng Thực thi Pháp luật, nói: “Đây là một nỗ lực chính trị để làm mất uy tín của FBI và cuối cùng là làm mất uy tín của bất cứ điều gì liên quan đến cuộc điều tra của ông Mueller.”
Ông Hosko nói thêm: “Việc công khai bản ghi nhớ là để tạo những mối nghi ngờ về FBI và gặm nhấm cuộc điều tra Mueller để họ sớm đưa ra kết luận. Thế thôi.”
Sau khi nói chuyện với một số quan chức FBI trước khi biên bản ghi nhớ được công khai, ông Hosko cho biết có vẻ như Giám đốc FBI Christopher Wray không muốn tham gia vào cuộc chiến về bản ghi nhớ. Thay vào đó, ông Wray muốn tiếp tục tập trung vào công việc.
Sau khi bản ghi nhớ được công bố, ông Wray đã gửi lời động viên đến các nhân viên của mình rằng: “Đàm tiếu là thứ rẻ mạt. Công việc mà các bạn đang làm mới thật sự có giá trị.”
Hiện vẫn chưa rõ liệu bản ghi nhớ này có ảnh hưởng đến mối quan hệ của ông Trump với công tố viên đặc biệt Mueller và cuộc điều tra hay không.
Hợp tác điều tra
Cho đến thời điểm này, nhóm pháp lý của Trump vẫn hợp tác chặt chẽ với ông Mueller với hy vọng cuộc điều tra sẽ khép lại sớm nhất. Họ không chống lại việc bàn giao tài liệu hoặc thu xếp phỏng vấn với những nhân viên Tòa Bạch Ốc. Các luật sư hiện đang thảo luận về các điều khoản của cuộc phỏng vấn giữa Trump và Mueller, có thể diễn ra trong vài tuần tới, một nguồn tin cho hay.
Nhưng có vẻ cuộc điều tra sẽ không kết thúc nhanh như các luật sư của Trump mong đợi. Luật sư Tòa Bạch Ốc Ty Cobb đã nói vào tháng 8 rằng ông hy vọng cuộc điều tra sẽ kết thúc vào cuối năm 2017, nhưng đến nay vẫn chưa có dấu hiệu nào rõ ràng về việc khi nào cuộc điều tra này sẽ đi đến hồi kết. Các luật sư có thể bắt đầu thiếu kiên nhẫn với cuộc điều tra của Mueller nếu nó kéo dài sau khi họ phỏng vấn Tổng thống, một nguồn tin cho hay.
Ông Mueller đã có cuộc phỏng vấn bổ sung với cựu phát ngôn nhân của nhóm pháp lý Trump – Mark Corallo, một nguồn tin cho hay. Ông Mueller dự kiến sẽ hỏi ông Corallo về việc soạn thảo một tuyên bố cho con trai Tổng thống – Donald Trump Jr., về cuộc gặp mặt giữa ông Trump Jr. và một luật sư Nga, vì bà này có thông tin về sai phạm trong chiến dịch của Clinton. Ông Mueller cũng cho biết ông muốn phỏng vấn cựu chiến lược gia Steve Bannon, dù chưa xác định khi nào.
Nam Phố (Theo Bloomberg)
