(NBC News) – Nhân viên tuần cảnh đậu xe phết một lớp phấn trắng trên bánh để theo dõi thời gian tài xế đậu xe đã vi phạm Hiến pháp. Toà phúc thẩm liên bang ra phán quyết vào hôm thứ Hai.
Hội đồng xét xử gồm 3 thẩm phán tại toà Phúc thẩm Hoa Kỳ khu vực 6 ở Cincinnati đã khôi phục vụ kiện do nguyên đơn Alison Taylor đệ lên toà vào năm 2017. Trong 3 năm ở Saginaw, tiểu bang Michigan, Taylor bị một nhân viên tuần cảnh đậu xe, được vụ kiện miêu tả là “người xé vé phạt đậu xe nổi tiếng nhất,” xé 15 vé phạt.
Luật sư bên nguyên lập luận, nhân viên tuần cảnh đậu xe đã vi phạm quyền Tu chính án thứ Tư chống lại việc khám xét bất hợp lý. Luật sư đại diện Taylor, ông Philip Ellison bắt đầu tìm hiểu về vấn đề khi một luật sư khác phàn nàn về việc bánh xe bị đánh dấu khi đang ngồi trong xe. Đây rõ ràng là một thực hành thông dụng ở trung tâm thành phố Saginaw, không có đồng hồ đậu xe.
Luật sư Ellison cho rằng, đánh dấu bánh xe cũng tương tự giống việc cảnh sát gài thiết bị định vị mà không có trát phù hợp.
Nhưng một thẩm phán toà liên bang ở Michigan đã bác bỏ vụ kiện vào năm 2017, phán quyết rằng, thậm chí nếu đánh dấu bánh xe là khám xét đi chăng nữa thì đó cũng là khám xét hợp lý, bởi vì đánh dấu phấn không phải là “thiết bị thâu thập thông tin” có thể vi phạm quyền riêng tư của Taylor, giống như máy định vị GPS chẳng hạn.
Toà Kháng án vào hôm thứ Hai đồng tình, đánh dấu phấn trên bánh xe là một khám xét. Nhưng hội đồng thẩm phán không đồng tình ở điểm khám xét hợp lý.
Thẩm phán Bernice Bouie Donald ghi, khi tài xế lái xe vào chỗ đậu, “thì thành phố bắt đầu khám xét những chiếc xe đậu hợp pháp, không có nguyên nhân chính đáng hay thậm chí nhiều đến mức ‘nghi ngờ cá nhân có việc làm sai trái’ – nguyên tắc cơ bản của tiêu chuẩn hợp lý.”
Mục đích của việc đánh dấu bánh xe là để “tăng doanh thu,” chứ không bảo vệ công chúng chống lại nguy cơ an toàn, toà kháng án khu vực 6 ghi trong phán quyết. “Về mặt pháp lý hoặc logic, thành phố không chứng minh được nhu cầu ngăn chặn tài xế đậu quá thời gian cho phép, trước khi họ làm như vậy, đủ để chứng minh một khám xét không có trát theo lý lẽ của người trông nom cộng đồng.”
Phán quyết đặt ra tiêu chuẩn mới cho Michigan, Ohio, Kentucky và Tennessee – những tiểu bang nằm dưới quyền tài phán của Toà khu vực 6.
Vụ kiện sẽ quay trở lại toà liên bang ở Bay City. Ellison muốn thẩm phán tại đây chứng thực vụ kiện tập thể và hoàn tiền lại cho những người bị xé vé phạt. Thành phố Saginaw thu $200.000 Mỹ kim mỗi năm từ thực hành này.
Hương Giang (Theo NBC News)
