Các chuyên gia cảnh báo cựu Tổng thống thứ 45, Donald Trump vẫn có thể thoát khỏi bị truy tố về vai trò của ông ta trong vụ tấn công ngày 6/1 ngay cả sau khi Ủy ban điều tra của Hạ viện đã đưa ra tất cả nhân chứng và bằng chứng đầy đủ nhất.
Từ trước khi Hạ viện thành lập Ủy ban điều tra ngày 6 tháng 1, đã có những lời kêu gọi Bộ Tư pháp và Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland hãy truy tố cựu tổng thống về nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 và kích động một cuộc nổi dậy ở Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia về luật đã rất thận trọng đưa ra nhận định rằng, họ vẫn không tin rằng Merrick Garland cuối cùng sẽ thực hiện một quyết định chưa từng có là buộc tội một cựu tổng thống do phản ứng dữ dội có thể xảy ra bởi những người cuồng Trump hoặc thậm chí kéo theo những hậu quả nguy hiểm không thể đoán trước được.
Bởi vì cũng đơn giản thôi, khi bất kỳ hành động nào của Bộ Tư pháp nhằm truy tố cựu tổng thống sẽ vấp phải sự phản đối từ nhóm bảo thủ và phong trào MAGA với cáo buộc là đàn áp chính trị nhằm loại bỏ đối thủ có khả năng nhất của ông Biden vào năm 2024.
Merrick Garland đã không đưa ra dấu hiệu thực sự nào về việc DOJ có ý định buộc tội Trump vào ngày 6 tháng 1 hay những nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử của ông ta hay không. Mà ngược lại, dường như Bộ trưởng Tư pháp đã bảo vệ một tổng thống bất bình thường khỏi trách nhiệm giải trình.
Bộ Tư pháp của Merrick Garland đã gây chấn động cho nhiều người khi đệ trình một bản tóm tắt lên tòa án liên bang để bảo vệ hiệu quả Donald Trump khỏi trách nhiệm giải trình trong một vụ kiện phỉ báng về những cáo buộc đáng tin cậy rằng Trump có thể đã cưỡng hiếp nhà văn E. Jean Carroll vào giữa những năm 1990. Bill Barr, Bộ trưởng Tư pháp dưới thời Trump, đã đưa ra lập luận rằng với tư cách là một nhân viên liên bang, Trump không thể bị kiện vì tội phỉ báng. Các nhà quan sát đã kỳ vọng rất nhiều vào một Bộ Tư pháp mới của Biden sẽ bác bỏ tuyên bố đó của Bill Barr, nhưng không, Merrick Garland đã giữ nguyên và bảo vệ lập luận đó của Bill Barr dù bây giờ Trump không còn là Tổng thống, không giữ bất cứ chức vụ công nào, cả tiểu bang và liên bang, quyết định này đã khiến các luật sư của bà Jean Carroll và nhiều nhà quan sát phải há hốc mồm.
Đó chưa phải là tất cả. DOJ của Merrick Garland đã che giấu toàn bộ hành vi sai trái của Trump, họ đã ngăn cản hàng ngàn người nhập cư lấy được thẻ xanh, đồng thời để một hệ thống nhập cư chỉ với các thẩm phán do Trump lựa chọn; mở rộng phạm vi quyền lực của cảnh sát; và bảo vệ một cách rõ ràng chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc, Mark Meadows khỏi trách nhiệm giải trình.
Ai bênh vực ông Merrick Garland thì xin hãy đưa ra những dẫn chứng ngược lại với những điều tôi vừa nói, tôi chỉ nói thẳng và nói thật những gì có thật và đã xảy ra về ông Merrick Garland, vì tôi cho rằng ông đã làm khá nhiều điều trong khả năng của ông để bảo vệ di sản của một cựu tổng thống vô luật pháp và rối loạn nhân cách. Lý do tại sao ông lại làm những điều vừa nói thì chỉ có ông mới có câu trả lời chính xác cho quý vị.
Vào ngày 24 tháng 5 năm 2022, ông Merrick Garland đã cam kết với DOJ rằng sẽ giữ bí mật phần lớn cái gọi là “Biên bản ghi nhớ của Bill Barr”, trong biên bản này, người tiền nhiệm của ông Merrick Garland đã tự quyết định rằng không có điều nào trong cuộc điều tra của Robert Mueller có thể dẫn đến các cáo buộc hình sự với Donald Trump. Merrick Garland đã cam kết với DOJ sẽ bảo vệ chính sách thời Trump cắt giảm số lượng người nhập cư hợp pháp đủ điều kiện nhận thẻ xanh. Merrick Garland đã tuyển dụng hàng chục thẩm phán tòa án nhập cư mới, hầu hết những người họ là những thẩm phán da trắng bảo thủ cực đoan do Trump bổ nhiệm.
Bộ phận Dân quyền của Merrick Garland thiếu nhân lực một cách trầm trọng nhưng ông không muốn tuyển dụng thêm người, điều này đã cản trở rất nhiều đến khả năng tiến hành giám sát các sở cảnh sát thành phố. Merrick Garland cũng cho tiếp tục việc kiểm soát nhật ký trò chuyện riêng tư giữa nhân viên chính phủ và phóng viên, đây là một trường hợp kiểm duyệt bắt đầu từ 15 ngày cuối cùng của chính quyền Trump và vẫn đang tiếp tục đến hiện nay.
Mùa hè năm 2021, Bộ Tư pháp của Merrick Garland đã áp lực kêu gọi một thẩm phán liên bang bác bỏ các vụ kiện chống lại Trump và cựu Tổng chưởng lý Bill Barr về quyết định của họ là xịt hơi cay vào những người biểu tình gần Tòa Bạch Ốc để tổng thống có thể chụp ảnh gần một nhà thờ, nhưng tay thì cầm cuốn Kinh thánh lộn ngược.
Mặc dù Merrick Garland đã lặp đi lặp lại trong suốt quá trình xác nhận vị trí Bộ trưởng Tư pháp của mình rằng ông hứa sẽ ưu tiên giải quyết vấn đề quyền tối cao của người da trắng, nhưng đến hiện nay, hai năm trôi qua, vẫn không có bộ phận nào trong chính phủ liên bang có kế hoạch loại bỏ những người theo chủ nghĩa tối cao của người da trắng phục vụ trong vai trò thực thi pháp luật liên bang.
Về lĩnh vực biến đổi khí hậu, DOJ của Garland đã tích cực bảo vệ một dự án dầu mỏ mới ở Alaska đã bị xóa dưới sự dàn dựng giả tạo của Trump về các thử nghiệm môi trường và có thể tạo ra dầu mới trong 30 năm. Merrick Garland đã nói rõ ràng rằng chính quyền Trump đã xem xét đầy đủ tác động của địa điểm mới đối với động vật hoang dã và khí thải nhà kính.
Merrick Garland cũng đang duy trì sự ủng hộ đối với một đường ống dẫn dầu mới ở New Jersey và không hủy bỏ các bản tóm tắt thời Trump khiến các tiểu bang khó kiện các công ty khai thác dầu vì đã hạ thấp rủi ro của biến đổi khí hậu.
Và một số phụ tá của Merrick Garland cũng mang bản tính hiếu chiến như những người được Trump bổ nhiệm trước đây. Quyền trợ lý Bộ trưởng Tư pháp cho bộ phận dân sự, Brian Boynton, đại diện cho Google, Eli Lilly và Đại học Phoenix khét tiếng vì lợi nhuận, Brian Boynton đã viết một bản tóm tắt pháp lý bảo vệ Bộ trưởng Giáo dục thời Trump là bà Betsy DeVos làm chứng về các trường học vì lợi nhuận lừa gạt sinh viên mắc nợ. Nhưng rất may, các tòa án đã ra phán quyết bác bỏ quan điểm của Boynton.
Còn nói đến vấn đề thuế, Merrick Garland vẫn đang che chắn các tờ khai thuế của Trump trước Quốc hội.
Tại sao Merrick Garland làm tất cả những điều này?
Thực sự tôi không muốn nói rằng, Merrick Garland là người sùng bái chủ nghĩa Trump. Vì khá rõ ràng, Merrick Garland đang làm chính xác những gì mà những người ủng hộ nhiệt thành nhất của Trump đã từng nói với nhau, rằng ông Garland sẽ làm khi được đề cử thành công vào ghế Bộ trưởng Tư pháp.
Nói một cách khác, Merrick Garland đang cố gắng đối xử với Donald Trump như thể ông ấy là đã từng là một tổng thống bình thường và các chính sách của Trump đưa ra trước đây là các chính sách bình thường.
Nói một cách công bằng, theo thông lệ lâu đời tại DOJ chủ yếu là duy trì các vị trí pháp lý do chính quyền trước đó đã thiết lập, để bộ Tư pháp trông giống như một thực thể thống nhất, hài hòa, hòa hợp với nhau giữa các bộ phận hoặc các cá nhân trong một tập thể, được cách ly khỏi sự thao túng chính trị. Đó được cho là một chính sách hợp lý nói chung, dù trông có vẻ hơi hư cấu về mặt pháp lý nhưng sẽ được cho là hợp lý nếu cả hai Bộ Tư pháp cũ và mới đều làm việc với tính cách công bằng, nghiêm minh, không thiên vị, đảng phái hay trù dập, hà hiếp người cô thế.
Nhưng, như chúng ta đang thấy, khi một chính quyền mới kế thừa một DOJ thực sự là đối tượng của sự thao túng chính trị—hơn thế nữa, một DOJ đã được điều hành như một đơn vị bảo vệ cá nhân cho một tổng thống phát xít, độc tài và tham nhũng thì làm thế nào một DOJ của chính quyền mới có thể tiếp tục những chính sách tham nhũng, mờ ám, cực đoan của một DOJ hỗn loạn dưới thời Bill Barr cho được?
Trump đã gây ra thiệt hại gần như nghiêm trọng đối với pháp quyền thông qua việc lạm dụng Bộ Tư pháp với tên hầu cận trung thành Bill Barr. Chúng ta đừng quên rằng trong những ngày cuối cùng suy tàn của chính quyền Trump, các luật sư của DOJ đã ấp ủ một kế hoạch phản bội, toa rập với tổng thống để từ chối chứng nhận bầu cử và duy trì nhiệm kỳ tổng thống của Trump.
Chính Phó Tổng chưởng lý của Trump, Rod Rosenstein, một biểu tượng nịnh thần, đã trực tiếp ra lệnh tách trẻ em di cư khỏi cha mẹ chúng để xét xử cha mẹ chúng tại tòa án di trú.
Trong khi đó, thời đại Trump chứng kiến mức thấp nhất mọi thời đại đối với việc thực thi tội phạm cổ cồn trắng, cho phép những người giàu có và có quan hệ tốt muốn làm gì với quốc gia tùy thích. Tôi nhân đây xin giải thích một chút về thuật ngữ “tội phạm cổ cồn trắng” đề cập đến tội phạm có động cơ tài chính, không bạo lực do các cá nhân, doanh nghiệp thực hiện. Thuật ngữ “tội phạm cổ cồn trắng” lần đầu tiên được nhà xã hội học Edwin Sutherland định nghĩa vào năm 1939 là điển hình có thể bao gồm ăn cắp tiền lương, gian lận, hối lộ, giao dịch nội gián, lừa đảo lao động, biển thủ, tội phạm mạng,vi phạm bản quyền, rửa tiền. Nói chung, “tội phạm cổ cồn trắng” thường liên quan với tội phạm doanh nghiệp.
Merrick Garland lẽ ra phải khắc phục tất cả những thiệt hại đó — đó là điều mà Tổng thống Biden đã hứa sẽ thực hiện trong suốt chiến dịch tranh cử tổng thống của mình. Nhưng điều này gây căng thẳng sâu sắc với các chuẩn mực thể chế tại DOJ mà Merrick Garland và nhiều luật sư ưu tú khác trong DOJ rất coi trọng.
Đáng chú ý, Merrick Garland đã liên tục hứa “rằng chính trị sẽ không đóng vai trò gì trong các quyết định của ông ấy” trong phiên điều trần xác nhận của ông ta, sau nhiều lần được các thành viên Đảng Cộng hòa ở Thượng viện nhắc nhở. Nhưng Merrick Garland đã không thực hành đúng những gì ông đã hứa trước Thượng viện, vì ông không muốn đảo ngược các chính sách từ một vị tổng thống sai trái, phản dân chủ trong lịch sử Hoa Kỳ và vẫn tiếp nối các chính sách cực đoan, thiên vị và bất công của người tiền nhiệm là Bill Barr, nghiêng về phía bảo thủ nhiều hơn.
Có lẽ, hơn ai hết, chính ông Merrick Garland nên nhận thức được điều này: Chính sự sùng bái quy trình khuôn vàng thước ngọc mà ông cổ súy đã cướp đi chiếc ghế của ông trong Tòa án Tối cao vào năm 2016.
Mặc dù thực tế là không phá vỡ quy tắc đúng đắn của GOP sẽ là hành động đáng khen ngợi nhưng việc tuân theo các quy tắc bất công, thiên vị không quan trọng bằng việc thực sự làm điều đúng đắn.
Tại thời điểm này, bản thân Merrick Garland đã không thể cứu vãn được hiện tình rối ren, tiêu cực của đất nước.
Merrick Garland, một người đã từng bị những người theo tư tưởng bảo thủ cực đoan cướp đi chiếc ghế của Tòa án Tối cao nhưng vẫn trợ lực cho một cựu Tổng thống thậm chí còn cực hữu hơn, phớt lờ những phát biểu, hành động cổ súy cho bạo lực và chống chính phủ của một cựu Tổng thống bất xứng thì hậu quả là đất nước này sẽ còn phải chứng kiến một xã hội rối ren trong một thời gian dài nữa.
Câu hỏi đặt ra giờ đây là điều này sẽ tạo nên ảnh hưởng xấu và nguy hại như thế nào đến với Tổng thống Biden?
Qúy vị nào còn tự tin cho rằng, cách thức làm việc và đối đầu với Trump của hai ông Joe Biden-Merrick Garland là “song kiếm hợp bích” sẽ mang đến một kết quả như tất cả chúng ta mong đợi?
Lời kết:
Nhiệm kỳ Tổng thống của ông Biden sẽ không thể thành công với những mục tiêu trọng tâm là cải thiện cuộc sống của người dân trừ khi ông nhận ra một sự thật phũ phàng và cần thiết phải giữ cho một Bộ trưởng Tư pháp không trực tiếp hay gián tiếp cản trở những mục tiêu trong chính sách của ông, vì Merrick garland là một người giáo điều tuân theo các quy tắc bảo thủ cực đoan mà Merrick Garland đã kế thừa và tiếp tục thực thi từ thời Donald Trump và Bill Barr là những thứ đã cắt xén chính quyền Biden về mọi thứ, từ cải cách dân chủ đến biến đổi khí hậu.
Một Bộ trưởng Tư pháp của Tổng thống Biden nhưng không thực sự coi Trump như mối đe dọa lớn nhất của các thể chế mà Merrick Garland là một phần trong đó, không hành động để vô hiệu hóa ảnh hưởng xấu của Trump đối với chính trị, xã hội và con người trong thời gian khá dài, ông ta không xứng đáng là một Bộ trưởng Tư pháp đúng nghĩa mà Tổng thống Biden có thể đặt trọn niềm tin.
Mỗi ngày Tổng thống Biden còn để Merrick Garland phụ trách chương trình nghị sự pháp lý của ông ta thì sẽ là mỗi ngày Chủ nghĩa Trump càng sớm được bình thường hóa và cuộc chiến chống lại người lãnh đạo chủ nghĩa Trump vào năm 2024 là không thể tránh khỏi và ngày càng trở nên khó khăn hơn nhiều.
Việt Linh 31.03.2023