Friday, March 29, 2024

Merrick Garland: Nhượng bộ trước dảng Cộng Hòa?

Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland bị chỉ trích thẳng thừng bởi Mehdi Hasan của MSNBC cho rằng ông đã làm việc quá rụt rè, ngần ngại trước các đảng viên Cộng Hòa chỉ để xoa dịu những cơn thịnh nộ của họ, nhưng dù cho ông có cố xoa dịu bao nhiêu cũng vẫn không thể làm hài lòng được tất cả những tay Cộng Hòa cực đoan trong Quốc Hội.

Mời xem video bài bình luận qua Youtube

Các đảng viên Đảng Dân chủ phần lớn đã tràn ngập niềm vui sướng khi Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm thành công Merrick Garland vào vị trí Bộ trưởng Tư pháp vào năm 2021, 5 năm sau khi các đảng viên Đảng Cộng hòa ở Thượng viện chặn đề cử của ông vào Tòa án Tối cao. Nhưng sau 2 năm, cũng chính những người từng bày tỏ sự vui sướng đó đã không còn nhận thức giống như vậy.

Mehdi Hasan khẳng định là ông Garland đã bị các đảng viên Cộng hòa qua mặt, hù dọa, đặc biệt là Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (R-Calif.) khi lên tiếng yêu cầu Bộ tư pháp điều tra Tổng thống Biden về các tài liệu mật được tìm thấy ở một số địa điểm riêng tư.

Chỉ trong vòng một tuần thôi, là ông Merrick Garland đã nhanh chóng bổ nhiệm cựu luật sư Robert Hur vào chức vụ công tố viên đặc biệt điều tra vụ bê bối tài liệu mật của Tổng thống Biden, thế nhưng vụ tài liệu mật của Donald trump đã hơn một năm rưỡi tính từ ngày Cục Lưu trữ Quốc Gia phát hiện ra nhưng ông Garland còn đợi đến khi Trump ra tuyên bố tranh cử Tổng thống năm 2024 thì mới bổ nhiệm ông Jack Smith để điểu tra vụ giải quyết sai tài liệu mật của chính phủ.

Đây có phải là tiêu chuẩn kép trong việc giải quyết sai phạm hay không, một vụ hơn một năm rưỡi mới bổ nhiệm cố vấn đặc biệt để điều tra, một vụ chỉ trong vòng một tuần có có ngay công tố viên để điều tra. Đây không gọi là sự nhượng bộ của ông Garland trước Kevin McCarthy, trước đảng Cộng Hòa thì còn gọi là gì nữa.

Merrick Garland được mô tả là một người hoàn hảo và chính trực ngay từ khi còn trẻ nhưng giờ đây, ông Merrick Garland, 70 tuổi, đang đóng vai chính trong một bộ phim truyền hình nhiều tập của nước Mỹ trong tình trạng phân cực chính trị nặng nề nhiều nhất trong lịch sử Hoa kỳ, trong một môi trường truyền thông bị chia rẽ và phân cực tràn ngập những kẻ theo phe Trump và những kẻ tôn thờ những thuyết âm mưu, và sự trỗi dậy trong bạo lực chính trị đã đặt vị trí của một Bộ trưởng tư pháp như ông Garland vào một tình thế rất đặc biệt, không giống bất cứ người tiền nhiệm nào trong lịch sử Bộ tư pháp.

Tổng thống Joe Biden đã giao nhiệm vụ cho Merrick Garland ổn định Bộ Tư pháp sau nhiệm kỳ tổng thống đầy biến động sai trái, cực đoan, bè phái, tham nhũng quyền lực của Donald Trump, nhưng ông cũng đang phải đối mặt với một trong những quyết định khó khăn nhất mà bất kỳ Bộ trưởng Tư pháp nào đứng trong cương vị như ông cũng phải đưa ra – đó là liệu có buộc tội hình sự một cựu tổng thống, người cũng đang là một lãnh đạo hàng đầu của một đảng chính trị lớn của đất nước đồng thời cũng là ứng viên đầy tiềm năng cho sự đề cử của đảng đối lập trong cuộc bầu cử tiếp theo.

Trong khi đó, các đảng viên Cộng hòa đã nói rõ rằng họ có ý định tăng cường giám sát đáng kể nhiệm kỳ của ông Merrick Garland về một loạt vấn đề, bao gồm cả việc giải quyết cuộc điều tra Hunter Biden, con trai của Tổng thống Biden và vụ bê bối mới nhất là vụ tài liệu mật từ nhiệm kỳ phó tổng thống của ông Biden đã được phát hiện ở hai nơi khác nhau.

Tất cả những điều này có khả năng tạo ra những cơn gió ngược chính trị.

Bất kỳ cáo buộc nào cho dù chúng liên quan đến việc cựu tổng thống lưu giữ các tài liệu mật và khả năng cản trở công lý, hay nỗ lực ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực hợp pháp sau khi ông thua cuộc bầu cử năm 2020 – sẽ vẫn phải được chính Merrick Garland chấp thuận.

Với bốn khuyến nghị truy tố hình sự của ủy ban ngày 6 tháng 1 đối với Trump tới Bộ Tư pháp cũng sẽ không có tác dụng gì nhiều để định hình quyết định cuối cùng của Merrick Garland, mà nó chỉ làm tăng thêm áp lực dư luận đối với ông.

Nhưng chúng ta không thể phủ nhận rằng cuộc điều tra về tài liệu của ông Biden chắc chắn sẽ làm phức tạp thêm cách ông Garland giải quyết những hành vi sai phạm của Trump.

Quyết định của ông Garland chỉ định một cố vấn đặc biệt khác, Robert Hur, để điều tra sai phạm của ông Biden, thưa quý vị, tôi dùng đúng chữ là sai phạm, được hiểu là cách giải quyết sai tài liệu mật của chính phủ khi ông Biden mãn nhiệm, không còn là Phó Tổng thống Mỹ nữa, đây chính xác được gọi là một hành vi sai phạm nhưng cách thức sai phạm, mức độ sai phạm thì khác nhau rất nhiều so với hành vi sai phạm của Donald Trump, Merrick Garland bổ nhiệm Robert Hur, một người từng được Trump bổ nhiệm với mục đích thể hiện sự độc lập chính trị của DOJ và bảo đảm sự bình đẳng về thủ tục với Donald Trump.

Nhưng trên thực tế là Bộ Tư pháp không thể truy tố một tổng thống đương nhiệm khiến cho sự so sánh này cuối cùng trở nên phức tạp hơn so với vẻ ngoài của nó.

Merrick Garland đã phải đối mặt với những lời chỉ trích gay gắt từ cả cánh hữu và cánh tả trong hai năm đầu tiên làm Bộ trưởng Tư pháp. Những người bảo thủ đả kích những gì họ cho là Bộ Tư pháp đã chính trị hóa ý định nhắm vào Trump và các đồng minh của ông ta. Trong khi đó, những người cấp tiến của cánh tả thì phàn nàn rằng Garland đã quá thận trọng trong việc điều tra hành vi của cựu tổng thống — và coi việc Merrick Garland đã khởi động tương đối nhanh chóng cuộc điều tra bê bối tài liệu của ông Biden là bằng chứng mới nhất cho thấy Merrick Garland làm việc không liêm chính, vô tư, mà người Việt mình có câu tục ngữ mà tôi phải nói ngược lại mới đúng trong trường hợp này của ông Garland, đó là “Việc chú bác thì nhác, việc nhà thì siêng”.

Nếu nhìn nhận một cách công bằng, thì ông Merrick Garland là một người đàn ông thận trọng nhưng quyết đoán khi thời điểm đến, tự do vừa phải nhưng không giáo điều, tham gia chính trị vào các vấn đề riêng tư nhưng không đảng phái. Trong những bản tính của ông thì điều cực đoan nhất của ông ấy chính là ở mức độ thận trọng của ông ấy.

Merrick Garland biết rằng đây là cuộc điều tra nghiêm trọng nhất mà DOJ từng thực hiện trong lịch sử Hoa Kỳ — và nếu xét về quy mô, thì đây là cuộc điều tra lớn nhất từ ​​trước đến nay. Nhưng thật sai lầm khi cho rằng ông Merrick Garland hoàn toàn tách rời khỏi chính trị, theo những người biết ông ấy và thừa nhận một cách riêng tư rằng không phải ngẫu nhiên mà ông ấy đã xoay xở khá giỏi trong suốt sự nghiệp gần 50 năm để có thể thoải mái tránh được những chỉ trích về tình trạng đảng phái Dân Chủ của ông và gần như không có bất kỳ tranh cãi chính đáng nào của công chúng.

Tuy nhiên, quyết định trước mắt của Merrick Garland là liệu có buộc tội hình sự Trump hay không – đặt ra một loại thách thức mới, một thách thức liên quan đến một loạt các câu hỏi mới lạ và nặng nề về bản chất vừa hợp pháp vừa thận trọng. Nếu ông Garland cuối cùng ủy quyền cho các công tố viên truy tố Trump, thì ông ấy sẽ đặt đất nước vào một con đường chưa từng có, không có câu trả lời rõ ràng về việc nó có thể kết thúc như thế nào và những rủi ro chính trị đáng kể theo mọi hướng có thể xảy ra, cho dù nỗ lực đó có dẫn đến kết án thành công hay không.

Nếu Trump không bị truy tố, hậu quả chính trị có thể ít hơn nhưng những người tin rằng Trump đã phạm tội nghiêm trọng liên bang có thể sẽ không bị thuyết phục bởi bất kỳ lý do nào mà Merrick Garland đưa ra để biện minh cho quyết định không truy tố Trump.

Chính Tổng thống Biden, theo tờ Times đưa tin, rằng ông tin Trump là mối đe dọa đối với nền dân chủ và nên bị truy tố, niềm tin này của Tổng thống chắc hẳn đã khiến vị thẩm phán một thời cảm thấy khó chịu, nhất là khi Tổng thống Biden bày tỏ riêng tư rằng ông muốn ông Merrick Garland hành động bớt giống một thẩm phán nghiêm khắc và nên giống một công tố viên sẵn sàng hành động quyết đoán đối với các sự kiện của ngày 6 tháng 1 thì tốt hơn.

Một số nhà phân tích pháp lý đã đặt câu hỏi liệu Merrick Garland và các cố vấn của ông có tiến hành quá chậm và thận trọng trong cách tiếp cận Trump và những người thân cận vòng trong với Trump hay không.

Dưới thời Merrick Garland, ông đã đưa ra chiến lược điều tra từ dưới lên — chiến lược sẽ bắt đầu bằng việc truy tố những kẻ bạo loạn và xây dựng thêm nhiều vụ án từ dưới thấp — nhưng cách tiếp cận này dường như vừa không cần thiết vừa không khôn ngoan, chủ yếu là vì nó không đưa ra bảo đảm rằng khả năng phạm tội hình sự tiềm ẩn của Trump và những người thân cận của ông ta sẽ được điều tra nhanh chóng hoặc toàn diện hơn sau đó. Nhiều thính giả có quan điểm cho rằng, đừng lo, muốn đốn một cây cổ thụ to, thì phải đốn những nhánh rễ chung quanh nó, sẽ đố hạ dễ dàng hơn, nhưng tôi không đồng ý với quan điểm đó, bằng chứng là các vụ án nhỏ thừ dưới thấp vẫn còn đang tiếp diễn với tốc độ không được nhanh, các tay chân vòng trong của Trump thì vẫn phây phây, an nhiên tự tại đến giờ sau 2 năm dài, vậy thì ai chờ ngày Trump phải chịu trách nhiệm sẽ phải thất vọng khi họ có quan điểm trùng với chiến lược của ông Merrick Garland.

Giờ đây, khi Trump đã tuyên bố ra tái tranh cử dù chưa phải là ứng viên chính thức của đảng Cộng Hòa, nhưng với tư cánh là lãnh đạo đảng thì con đường truy tố trump, đốn nhánh rễ xem ra là một chiến lược thất bại.

Sự tồn tại của nhiều cuộc điều tra đã đem đến hy vọng cho những người mong chờ công lý được thực thi nhưng trên thực tế thì hầu như không có dấu hiệu công khai nào cho thấy các vụ điều tra gây ra mối đe dọa đặc biệt nghiêm trọng nào đối với Donald Trump.

Lời kết:

Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất đối với cả Merrick Garland và đất nước này là ngành Tư pháp đã không có kế hoạch chi tiết thực sự nào ở Hoa Kỳ cho một tình huống giống như tình huống mà ông Garland đang phải đối mặt với những câu hỏi nghiêm túc về hành vi sai trái khủng khiếp của tổng thống tiền nhiệm và không thể có sự tha thứ từ người đương nhiệm để bắt đầu một cuộc điều tra.

Có phải chính vì vậy hay không mà dường như Garland đã dễ dãi và thận trọng với Trump để tránh bị phản đòn chính trị hay ông chỉ bận tâm đến các chuẩn mực thể chế trung lập cao, tập trung vào việc bảo vệ quyền lực rộng lớn theo truyền thống của ngành Tư pháp và Hành pháp, ngay cả khi nó dẫn đến những kết quả không như mọi người mong muốn.

Tuy nhiên, khó khăn trong hai năm qua đã được chứng minh là đối với Merrick Garland, những gì sắp tới chắc chắn sẽ khó khăn hơn bất cứ điều gì mà ông ấy đã phải đối mặt trước đây nhất là khi ông phải đối mặt với hai vụ việc liên quan đến hai người đàn ông quyền lực nhất đất nước, hai thái cực trắng và đen.

Việt Linh 17.01.2023

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img