Giới hạn nợ là giới hạn số tiền mà chính phủ Hoa Kỳ có thể vay để trả nợ. Nó cho phép chính phủ Hoa Kỳ thanh toán các nghĩa vụ pháp lý hiện có mà Quốc hội và các tổng thống đã đưa ra trong quá khứ, theo Bộ Tài chính.
Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cảnh báo hôm thứ Sáu rằng Hoa Kỳ có khả năng đạt đến giới hạn vay tùy ý vào tuần tới và những người cấp tiến đã tố cáo các đảng viên Cộng hòa trong quốc hội đe dọa sử dụng mức trần nợ quốc gia để buộc cắt giảm các chương trình phổ biến của liên bang bao gồm Medicare và An sinh xã hội.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Dean Baker, đồng giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách nói rằng: “Họ đang nắm thế đa số trong Quốc Hội, nhưng họ không dùng quyền lực đó để đại diện cho cử tri để xây dựng quốc gia, họ làm ngược lại nguyện vọng của cử tri. Đó sẽ là một cuộc tấn công khủng bố vào nền kinh tế quốc gia.”
Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen tuyên bố rằng một khi khoản nợ chưa thanh toán của Hoa Kỳ đạt đến giới hạn theo luật định là 31,4 nghìn tỷ USD—một biến động dự kiến sẽ xảy ra vào ngày 19 tháng 1—đó là, Bộ Tài chính sẽ phải bắt đầu tái sử dụng các quỹ liên bang để trì hoãn ngày chính phủ hết tiền. Cho đến khi Quốc hội tăng được giới hạn trần nợ thì Kho bạc quốc gia không thể vay thêm tiền, kể cả để trả cho chi tiêu đã được cho phép.
Ví dụ, hàng chục triệu người dựa vào sự trợ giúp của liên bang, chẳng hạn như trợ cấp An sinh xã hội, bảo hiểm y tế thông qua Medicare và các chương trình dành cho cựu chiến binh, có thể sẽ phải đối mặt với việc mất trợ cấp hoặc bảo hiểm hoặc không nhận được trợ cấp đúng hạn.
Trong một bức thư gửi các nhà lãnh đạo quốc hội, bà Janet Yellen kêu gọi Quốc hội “hành động kịp thời để tăng hoặc đình chỉ giới hạn nợ“, đồng thời cảnh báo rằng “việc không đáp ứng các nghĩa vụ của chính phủ sẽ gây ra tác hại khủng khiếp không thể khắc phục đối với nền kinh tế Hoa Kỳ, sinh kế của tất cả người Mỹ và sự ổn định tài chính toàn cầu.”
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (R-Calif.) đã từng đưa ra đề xuất về việc ông sẽ từ chối dỡ bỏ giới hạn vay nợ của quốc gia trừ khi đảng Dân chủ đồng ý cắt giảm mạng lưới an sinh xã hội và đầu tư khí hậu đổi lại.
Để bảo đảm có đủ phiếu bầu nhằm giành chiến thắng trong cuộc chiến kéo dài để ngồi được vào ghế Chủ tịch Hạ viện, McCarthy đã đưa ra những lời hứa không được tiết lộ với các nhà lập pháp cực hữu, bao gồm một số thành viên House Freedom Caucus, những người đã bày tỏ sự phản đối việc tăng trần nợ ngay cả khi tất cả các yêu cầu của họ, từ việc cắt nhỏ các chương trình xã hội quan trọng để vượt qua các hạn chế nhập cư hà khắc, đã được McCarthy đáp ứng hầu hết.
Hạ viện Cộng Hòa có kế hoạch khôi phục một phần quan trọng trong nỗ lực thất bại năm 2017 của họ nhằm bãi bỏ Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng mà người Mỹ thường gọi là Obamacare như một yêu cầu tiên quyết để được dỡ bỏ giới hạn nợ, McCarthy đã từng phát biểu rằng, chúng ta cần phải đuổi hàng triệu người ra khỏi dịch vụ chăm sóc sức khỏe của họ, nếu không chúng tôi sẽ phá hủy nền kinh tế Hoa Kỳ. Và lần này, dường như một Hạ viện Cộng Hòa có thể sẽ xóa bỏ được Obamacare, và điều trớ trêu là sẽ có rất nhiều cử tri Cộng Hòa, nhiều người ủng hộ MAGA sẽ rơi vào cảnh sống dỡ chết dỡ khi bị tước đoạt Obamacare bởi tay những kẻ mà họ đã dồn phiếu để bầu lên.
Cuộc chiến về trần nợ là một trong những “hành động cân bằng khó khăn nhất” của Kevin McCarthy, khi ông ta cần phải làm việc với các Đảng viên Đảng Dân chủ Thượng viện và Tổng thống Joe Biden để đạt được một thỏa thuận trần nợ và tránh thảm họa kinh tế nhưng không làm tức giận nhóm cánh hữu cực đoan trong nhóm “Taliban 20”.
Đáng chú ý, phe diều hâu trên Đồi Capitol không ủng hộ việc giảm ngân sách ngày càng mở rộng của Ngũ Giác Đài hoặc tăng thuế đối với người giàu để tăng doanh thu.
Ngược lại, dự luật đầu tiên được các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện công bố trong Đại hội lần thứ 118 là tìm cách hủy bỏ phần lớn khoản tăng tài trợ khoảng 80 tỷ đô la của Đạo luật Giảm lạm phát cho Sở Thuế vụ – một hành động có thể giúp các hộ gia đình giàu có trốn thuế và gây thất thu khoảng 114 tỷ đô la cho ngân sách liên bang.
Cách đây khoảng 12 năm, sự bế tắc về trần nợ năm 2011 đã cho phép GOP áp đặt chính sách thắt lưng buộc bụng và cũng dẫn đến việc hạ xếp hạng tín dụng của chính phủ Hoa Kỳ trong lịch sử, nhưng quốc gia này chưa bao giờ vỡ nợ.
Các nhà kinh tế cảnh báo rằng làm như vậy có thể sẽ gây ra sự hỗn loạn trên thị trường tài chính, dẫn đến hàng triệu người mất việc làm và mất đi 15 ngàn tỷ đô la tài sản.
Dù biết rằng một cuộc suy thoái nghiêm trọng đang bị đe dọa và có thể xảy ra, nhưng nhiều nhà lập pháp hàng đầu của Đảng Cộng hòa đang yêu cầu đa số mới trong Hạ viện của họ sử dụng giới hạn nợ làm đòn bẩy để buộc chính quyền Biden phải chấp nhận cắt giảm chi tiêu sâu rộng mà đảng Dân chủ luôn phản đối, nhằm tạo ra một thế bế tắc và dễ dàng quy trách nhiệm, đổ lỗi cho phía đảng Dân Chủ.
Một số đảng viên Cộng hòa bảo thủ, có hiểu biết – lo sợ cả về viễn cảnh vỡ nợ thảm khốc và phản ứng chính trị dữ dội nếu họ tấn công các chương trình phổ biến của người Mỹ – vẫn không yên tâm về việc sử dụng trần nợ như một con bài thương lượng. Nhưng các thành viên của nhóm Freedom Caucus không quan tâm điều này.
Trong trường hợp Quốc Hội không có hành động thì Bộ trường Tài chính Janet Yellen—người đã ủng hộ các đề xuất loại bỏ vĩnh viễn giới hạn vay của chính phủ liên bang như hầu hết các quốc gia trên thế giới đã làm—chính phủ vẫn có quyền ngăn chặn thảm họa kinh tế bằng cách đúc một đồng xu bạch kim trị giá hàng nghìn tỷ đô la.
Lời kết:
Chính quyền Biden hôm thứ Sáu kêu gọi các đảng viên Cộng hòa từ bỏ mọi kế hoạch nham hiểm nhằm bắt nền kinh tế quốc gia làm con tin, ông cũng nói rằng Tòa Bạch Ốc không có ý định tiến hành các cuộc đàm phán về trần nợ và kêu gọi các nhà lập pháp nâng giới hạn vay của quốc gia để bảo toàn các khoản chi tiêu.
Trong một tuyên bố chung, Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (DN.Y.) và Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (DN.Y.) cho biết hôm thứ Sáu rằng: “Việc vỡ nợ quốc gia do các đảng viên Cộng hòa MAGA cực đoan gây ra có thể đẩy đất nước vào suy thoái trầm trọng và họ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn nếu để điều đó xảy ra.”
Việt Linh 16.01.2023
[…] GOP bị buộc tội âm mưu ‘tấn công khủng bố vào nền kinh tế’ quốc gia […]