Không chỉ chậm trễ trong khâu chuyển tiền bồi thường cho người dân bị thiệt hại bởi thảm họa Formosa Hà Tĩnh mà khi đưa giấy báo chỉ định khoản tiền đền bù thì bị người dân phản đối vì không thỏa đáng, đó là những gì mà Cali Today đã trao đổi với người dân ở xã Kỳ Lợi (Kỳ Anh, Hà Tĩnh) vào hôm nay ngày 14/1/2017, người dân đã dùng đến lưới đánh cá ra đứng quốc lộ 1A, đoạn qua Đèo Con để giăng lưới, chặn xe lưu thông trên đường, đánh động đến nhà cầm quyền tỉnh Hà Tĩnh, buộc nhà cầm quyền tỉnh Hà Tĩnh phải huy động lực lượng đến can thiệp…
Đền bù không thỏa đáng, dân ra quốc lộ giăng lưới chặn xe…
Theo ghi nhận của Cali Today, có khoảng 500 hoặc 600 người dân ở thị xã Kỳ Anh bao gồm người dân ở những xã khác nhau chứ không riêng gì người dân ở xã Kỳ Lợi, thành phần bao gồm cả lương dân và giáo dân ở giáo xứ Đông Yên tham gia nhằm mục đích phản đối nhà cầm quyền Hà Tĩnh nói chung trong việc bồi thường thiệt hại thảm hoạ môi trường do Formosa Hà Tĩnh gây ra vào đầu tháng 4/2016 một cách không thỏa đáng. Thời gian bắt đầu từ buổi sáng ngày 14/1/2017, người dân đã tập trung tại một địa điểm rồi dùng đến lưới, một ngư cụ đánh bắt cá giăng ngang quốc lộ 1A, bất chấp nguy hiểm đến tính mạng, chặn dòng xe lưu thông trên đường khiến giao thông bị oách tắc một đoạn dài trên Đèo Con.
Anh H, một giáo dân ở giáo xứ Đông Yên đã cho Cali Today biết vụ việc như sau:
“Ngày hôm nay người dân ở xã Kỳ Lợi (Kỳ Anh) phản đối Formosa Hà Tĩnh, phản đối chính quyền đã nhận tiền của Formosa nhưng đền bù cho dân không thỏa đáng. Cho nên người dân có hành động phản đối lại việc làm của chính quyền bằng cách ra đứng chặn đường, chặn xe đó là những gì tôi thấy được như vậy.”
Thảm họa môi trường do Formosa Hà Tĩnh gây ra vào đầu 4/2016, người dân ở các tỉnh miền Trung nói chung và người dân Hà Tĩnh nói riêng bị thiệt hại nặng nề là quá rõ ràng, có nhiều chứng cứ chứng minh. Cuối tháng 6/2016, lãnh đạo công ty Formosa Hà Tĩnh đã nhận lỗi về hành vi xả thải độc hại ra biển vượt mức quy định, vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam. Formosa Hà Tĩnh đã dùng số tiền 500 triệu USD và những cam kết khác để khắc phục hậu quả, chịu bồi thường thiệt hại cho người dân. Đến nay Formosa Hà Tĩnh đã hoàn tất số tiền 500 triệu USD bồi thường, chuyển giao cho Chính phủ cộng sản Việt Nam (CSVN) để Chính phủ CSVN xử lý việc đền bù thiệt hại cho người dân. Chính phủ CSVN cũng thông tin là đã chuyển các khoản tiền về các Tỉnh, đồng thời ra Nghị định 1880 quy định các đối tượng thuộc diện đền bù. Vậy nhà cầm quyền Tỉnh đặc biệt là nhà cầm quyền Hà Tĩnh đã xử lý nguồn tiền đền bù cho người dân như thế nào khiến cho người dân ở một số huyện, xã trong tỉnh đã phản ánh là không thỏa đáng? Trong khi đó, chỉ còn khoảng hơn 10 ngày nữa là người dân Việt Nam phải đón Tết cổ truyền Đinh Dậu 2017 với bao lo toan, khó khăn trong cuộc sống cần giải quyết.
Trả lời câu hỏi trên do Cali Today đặt ra, anh H đáp:
“Khoản tiền bồi thường mà chính quyền trao cho dân thì hiện tôi chưa rõ lắm nhưng mà theo tinh thần thì một lao động phụ sẽ được 8 triệu đồng/ 6 tháng. Bên cạnh đó, Nghị định của Chính phủ thì một lao động nữ mà bị mất việc làm do thảm họa hình như là 19 triệu đồng nhưng phía chính quyền lại đền bù như thế. Tiếp nữa, trong vấn đề đền bù có hiện tượng không sòng phẳng, rồi với tính chất chậm trễ, kéo dài thời gian gây ảnh hưởng xấu đến đời sống của bà con trong khi Tết nhất đã gần đến, biển thì không đi được, tiền bạc không có, mưa gió, đói khát, dân tình rất bức xúc trong vấn đề này”
Việc người dân ở Kỳ Anh nói chung tập trung ngăn chặn xe lưu thông trên Đèo Con đã đánh động đến nhà cầm quyền Hà Tĩnh, ngay lập tức nhà cầm quyền Hà Tĩnh đã huy động một lực công an, cảnh sát đến để ổn định tình hình nhưng người dân bày tỏ không còn tin ở lời nói và việc làm của nhà cầm quyền, đã phản ứng quyết liệt. Anh H nói:
“Chính quyền có điều động công an, cảnh sát đến can thiệp nhưng bà con không nghe chính quyền nữa, chính quyền có mời dân về hội trường để làm việc nhưng dân họ bảo bây giờ không tin nữa, yêu cầu nhà nước trả tiền cho dân chứ dân không tin. Có một số dân chúng xua đuổi, lấy cá ném và không biết chính quyền họ giải quyết như thế nào”
Theo anh H ghi nhận thì số người dân có mặt tại hiện trường ở thời điểm cao nhất là khoảng năm, sáu trăm người thì lực lượng công an, cảnh sát cũng đến mấy trăm người, có xe thùng, xe cứu hỏa đến hiện trường và sau đó là diễu hành trên đoạn đường khi người dân rút đi vào lúc chiều tối cùng ngày.
Anh H nói mặc dù khoản tiền Formosa Hà Tĩnh bồi thường thiệt hại cho người dân đã hoàn tất việc chuyển khoản cho Chính phủ CSVN từ lâu nhưng đến nay người dân một số xã nơi anh H sinh sống là thị xã Kỳ Anh vẫn chưa được nhà cầm quyền Hà Tĩnh giải quyết cho nhận.
“Đền bù. Chính quyền chưa chuyển khoản tiền đền bù cho dân, đây mới chỉ là giấy báo về với cái giá đền bù như vậy thôi chứ dân chưa nhận gì.”
Trái hẳn với những gì Chính phủ CSVN đã nói là giải quyết sớm việc bồi thường thiệt hại cho người dân, giúp người dân ổn định cuộc sống và trở lại công việc mưu sinh. Qua Cali Today, anh H đưa ra những mong muốn và những yêu cầu ở hiện tại mà anh H với tư cách là người dân gửi đến các cấp cầm quyền ở Hà Tĩnh nói chung; “Thứ nhất, mong muốn Formosa Hà Tĩnh rời khỏi Việt Nam, trả lại môi trường trong sạch cho Việt Nam, Formosa Hà Tĩnh còn tồn tại thì dân còn khổ, còn bệnh tật. Thứ hai, yêu cầu Formosa Hà Tĩnh đền bù thiệt hại cho đúng với những gì Formosa Hà Tĩnh đã gây cho người dân. Thứ ba, yêu cầu Chính phủ làm thay Formosa Hà Tĩnh trả tiền đền bù cho dân, phải làm cho đúng, cho đủ cho dân bởi nguồn tiền này là nguồn tiền của Formosa Hà Tĩnh, do Formosa Hà Tĩnh xả thải độc hại, vi phạm luật môi trường Việt Nam, gây thiệt hại cho dân và Formosa Hà Tĩnh phải chịu trách nhiệm cho nên số tiền này là của dân”./.
THIÊN HÀ
