Thursday, March 28, 2024

Liên hệ giữa Gene và ung thư (kỳ2 )

D. LỖI LẦM CỦA GIEN DẪN ĐẾN UNG THƯ

– Sao lại lỗi lầm?
-Càng về già càng dễ ung thư.

Căn cứ chức năng phân bào của tế bào, thì bổn phận này cứ ‘liên tu bất tận’ làm mãi suốt cả cuộc đời một người. Giống như chiếc máy đúc, chạy mãi, cắt, chia, dũa, in cho ra những tế bào con khác mới nhưng phải giống cho đến lúc về già, thì chức năng này càng “Mệt mỏi” và bộ mật mã ghi nhớ càng dễ bị sai lệch thì lỗi lầm nó sẽ xảy ra. Đó là tại sao càng VỀ GIÀ CÀNG DỂ UNG THU hơn trẻ.

ung thu 1Đó là những lý do nội tại, chúng ta không muốn cũng không được. Còn chuyện thứ hai là do cách thức sống , thái độ sống của chúng ta ,lấy thí dụ hút thuốc, làm lụng tiếp cận với hóa học phẩm lâu ngày. Trở về thắc mắc ban đầu, tại sao thời này lại có nhiều bệnh nhân ung thứ đến thế?

Ngang đây chúng ta đề cập đến cách sống hay thái độ (behavior ) con người trong cuộc sống. Có nhiều cách sống nó gia tăng cơ hội cho lỗi lầm của gene. Trường hợp chúng ta hút thuốc liên tục, những tế bào nằm dọc theo khí quản liên tục bị phá hoại. Cơ thể người hút này tất nhiên phải gia tăng nhu cầu tái tạo tế bào mới để thay thế. Rượu cũng là chất hóa học nó là cồn ethyl hay ethanol một hợp chất hóa học hữu cơ. Uống rượu lâu ngày các tế bào gan phải khử độc liên tục không được nghỉ ngơi vì phải gia tăng tế bào gan mới thế vào các tế bào gan bị phá do rượu. Sự thay thế này khác với sự thay thế do nguyên nhân “cơ học”, lấy thí dụ bị rách da, gãy xương – tế bào da , xương se tái tạo lại. Sự thay thế các tế bào tổn hại do thí dụ hút thuốc lâu năm, uống rượu lâu năm , làm việc trong môi trường hóa học độc hại lâu năm , tất cả gom lại là sự tổn hại từ hậu quả của “tấn công hóa học ” lâu ngày. Số lượng tế bào bị thay thế này càng tăng thì nguy cơ bị ung thư càng cao hơn. Khoa học hiện nay tìm ra hàng trăm chất hóa học trong khói thuốc trong đó có nhiều thứ trực tiếp gây hại cho DNA tất nhiên từ đó sẽ gia tăng sự trục trặc của gene.
Ở điểm này có bạn hút thuốc lại lý luận, “Tại sao ông A không hút thuốc lại ung thư?” câu trả lời người đó một là di truyền, hai là yếu tố bộ mật mã trong gien người đó gặp rắc rối, thứ ba nữa có thể không hút nhưng tiếp xúc với hóa chất nhiều. Đối với người hút thuốc thì nguy cơ ung thư phổi cao hơn nếu không hút thuốc. Điều này bạn tự so sánh với chính bạn chứ không so sánh với người khác được.

Người ta còn khám phá ra sau này thợ làm nail lâu năm có nguy cơ cao về ung thư. Nguòi bán quán cà phê, vũ nữ vũ trường cũng có nguy cơ ung thư cao hơn. Tất cả đều này là tác nhân ngoại nhập cho rũi ro ung thư làm gia tăng bệnh nhân ung thư.
Căn bản ung thư không phải chứng bệnh do nhiễm trùng (infection) mà một “tai nạn” về gene, khi ‘cái khuôn đúc”, bộ mật mã trong gene bị “điên”, bị “thất bổn”. Lãng xa cuộc sống nhiều chất hoá học là điều phòng vệ hay nhất. Theo Hội Y Sĩ Phụng Sự Xã Hội Hoa Kỳ (PSR) có nhiều hoá chất liên quan mạnh mẽ đến ung thư, trong đó có những thứ rất nguy hiểm như Arsenic, Asbestos, Benzene, Bisphenol A (BPA), Chromium Hexavalent compounds, Dioxins, Formaldehyde, Polybrominated diphenylethers (PBDEs),Polycyclicaromatic hydrocarbons (PAHs), Vinyl Chloride

Tránh bớt thức ăn GMOs, uống rượu quá nhiều, nghiện hút thuốc là góp phần giảm nguy cơ hư hại sai lệch bộ mật mã về gien trong sứ mạng phân bào và di truyền.

E -TẾ BÀO UNG PHÁT TRIỂN VÀ PHÁT TÁN RA SAO?
* DI CĂN ?

Chúng ta hãy xem một đoạn tranh hoạt họa trình bày cách các tế bào ung thư phát triển và phát triển thành BƯỚU ra sao?
Khái quát về di căn (metastasis)

ung thu 2Tế bào nào cũng cần nguồn oxy và dưỡng chất để mà sống, tế bào ung thư cũng cần như vậy. Không có nguồn máu tiếp tế nuôi sống nó thì ung bướu này chỉ bằng hạt gạo hạt đường là cùng. Trong y học hiện tượng này gọi là tiến tình tạo mạch (angiogenesis). Từ mật mã sai lầm trong việc “sao chép” các tế bào ung thư xuất hiện. Thoạt tiên tạo một tiến trình ung thứ lúc đầu chỉ một BƯỚU ÁC TÍNH bướu ác tính, nó phát ra những tín hiệu “phù thủy” cho mạch máu gần nó để dụ cung máu và oxy cho bướu này. Sau khi “no nê”chúng sản sinh ra những tế bào ung thư con tuôn vào mạch máu đi tới nơi khác, đóng ổ, tạo thành bướu ung mới, hậu quả di căn nói một cách đơn giản di căn là vậy.

TƯƠNG TỰ với giai đoạn một, khi cái bướu này phát triển, nó sẽ ‘phát tín hiệu’ cho các mạch máu gần chúng. Chuyện này tạo nên số mao mạch mới, như thế chúng đã “cướp” đi một nguồn máu cung cấp. Do chúng phát triển nhanh và vô tổ chức, các mạch máu trong các bướu này cũng vậy, cũng vô tỏ chức và “dể rò rỉ”, khác với các mô khỏe mạnh.

Các khoa học gia cũng biết cố gắng lợi dụng những khác biệt này hầu tìm cách chữa trị ung thư, đặc biệt “nhắm mục tiêu” về chuyện cung cấp máu đến các bướu ung kia, để đưa thuốc đến các bướu đó một cách hiệu quả….

F-cắt nguồn máu cung ứng cho các bướu ung

Đây là trọng tâm cho các nhà khoa học và nghiên cứu trên thế giới chú ý để phát triển phương pháp mới trị liệu ung thư mới. Đó là phát minh ra những loại thuốc mới tạo thế cắt đứt các nguồn máu nuôi dưỡng các bướu ung thư. Họ hợp tác với nhau cùng lúc điều tra khả năng các dạng thuốc mới đó, những loại thuốc có khả năng đóng các mạch dẫn tới các u gọi là combretastatin.(?) Có điều nguy hiểm, thuốc có hiệu quả với liều lượng cao, nhưng nếu dùng liều lượng thấp lại kích thích các mạch nuôi các bướu kia phát triển mạnh hơn thêm?

Tuy nhiêu thách đố lớn nhất cho con người hiện nay để chống chọi lại ung thư chính là tránh trường hợp di căn. Đa số tử vong ung thư cũng là hậu quả sự di căn ung thư. Chuyện này có nghĩa là các tế bào ung thư có cơ hội đi tới vùng khác rồi từ đây tạo các bướu thứ cấp (secondary tumor). Di căn (metastasis) thật phức tạp nó thách thức con người phải nghiên cứu nhiều hơn nữa.
May mắn cho những người phát giác ung thư sớm nhất, đừng để ung thư tiến qua giai đoạn di căn. Khi tế bào ung thư di căn có nghĩa là nó sản sinh ra các bướu mới gọi là bướu thứ cấp hay bướu di căn (. Cũng tương tự như bướu mẹ (primary tumor) và cùng tên với bướu tiên khởi là loại gì. Ví dụ khi ung thư ngực đã di căn, các ung bướu thứ cấp tuy nằm ở phổi nhưng nó là ung bướu ung thư ngực di căn (metastatic breast cancer ) nên không gọi là ung thư phổi được.

Di căn xác định giai đoạn của ung thư. Tổng thể khi ung thư đã di căn thì bị liệt vào GIAI ĐOẠN IV.

Đinh Hoa Lư edition 20/7/2016
nguồn tham khảo:
GENETIC HOME REFERENCES
http://ghr.nlm.nih.gov/handbook/basics/dna
http://ghr.nlm.nih.gov/handbook/basics/chromosome
EDUCATION PORTAL
http://education-portal.com/academy/lesson/dna-adenine-guanine-cytosine-thymine-complementary-base-pairing.html#lesson
CANCER RESEARCH UK
http://www.cancerresearchuk.org/cancer-help/about-cancer/what-is-cancer/body/genes-and-dna
http://www.cancerresearchuk.org/cancer-info/cancerandresearch/all-about-cancer/what-is-cancer/grow-and-spread/growing-a-blood-supply/growing-a-blood-supply
Hoá Chất liên hệ ung thư
http://www.psr.org/environment-and-health/confronting-toxics/cancer-and-toxic-chemicals.html?referrer=https://www.google.com/
Di Căn
https://en.wikipedia.org/wiki/Metastasis

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
- Advertisment -

MỚI CẬP NHẬT

spot_img